Konspekt lekcji w klasie trzeciej nauczania zintegrowanego przybliżający dzieciom zagadnienia historii i archeologii, zabawa w archeologa.
Temat: Dlaczego warto poznać przeszłość i jak to można zrobić?
Czas: 90 minut.
Cel lekcji
Dydaktyczny
Zapoznanie z pojęciem archeologia. Doskonalenie umiejętności posługiwania się słownikiem języka polskiego, utrwalanie czasów czasownika, zapoznanie z różnymi formami wykopalisk archeologicznych.
Cele wychowawcze
Kulturalne prowadzenie dialogu, wyrabianie szacunku do ludzi i pracy ludzkiej, aktywny udział w lekcji.
Metody zastosowane na zajęciach
Oglądowa, słowna oparta na działalności praktycznej uczniów, praca z tekstem, praca ze słownikiem, praca wielopoziomowa.
Zasady poglądowości
Oglądanie przez uczniów ilustracji, eksponatów, strojów, mapy.
Środki dydaktyczne
Podręcznik, słownik, ćwiczenia, zeszyt, ilustracje, eksponaty, strój, tekturowy „wehikuł czasu”, zimne ognie, mapa, pudełko z ziemią
i bursztynowym serduszkiem, pędzelek, słoik, tekturowe cyferki, wyrazy – czasowniki, magnesy.
Przewidywane wyniki lekcji
Zapoznanie uczniów z pracą archeologów, rozbudzenie zainteresowań dzieci archeologią, udoskonalenie umiejętności haseł w słowniku, utrwalenie czasów czasownika.
Inne zamierzenia lub uwagi nauczyciela
Ze względu na specyfikę grupy – praca wielopoziomowa.
Tok zajęć
1. Wejście nauczyciela i uczennicy do klasy przebranych w stroje: grecki i rzymski z wehikułem czasu oświetlonym sztucznymi ogniami.
2. Przywitanie się z dziećmi i nawiązanie rozmowy, – czym przybyłyśmy i gdzie mogłyśmy być sądząc po strojach, (jakich?), Krótkie omówienie strojów (dwa zdania).
3. Czy któreś z dzieci marzyło o podróżach w czasie? Skąd możemy dowiedzieć się jak było dawniej? Czym zajmuje się historyk a czym archeolog?
4. Odszukanie przez dziecko w słowniku definicji pojęcia „archeologia”. Ocena umiejętności posługiwania się słownikiem.
5. Rozmowa na temat „Co odkrywają archeolodzy?”, podanie przykładów: Pompeje, piramidy, szałas na Ukrainie, kości dinozaurów na pustyni Gobi. Odszukanie na mapie pustyni Gobi, Pompejów.
6. Co robi się ze znaleziskami archeologicznymi? (Opisuje się naukowo i eksponuje w muzeach.)
7. Pokaz rzeczy przywiezionych z innych epok (piramidy, rzeźby, moździerz, stare monety, model szkieletu dinozaura).
8. Wykonanie w ćwiczeniach „Już w szkole” Nowej Ery zadania 1-szego ze str. 29 (słabsi uczniowie posegregują odkryte naczynia), a ze str. 30 uczniowie zdolni porządkują wywiad dziennikarza z archeologiem. Uczeń najsłabszy lepi na tekturce naczynie z plasteliny.
9. Podczas pracy dzieci nauczyciel pisze na tablicy definicję słowa „archeologia”.
10. Omówienie ćwiczeń wykonanych przez dzieci.
11. Przerwa śródlekcyjna – dzieci udają liczby.
12. Pisanie z tablicy lekcji, tematu i definicji.
13. Wklejenie do zeszytów rozdanych dzieciom ilustracji odkrytych naczyń, narzędzi.
14. Przyporządkowanie czasowników do odpowiedniego czasu (przypinanie magnesami wyrazów na tablicy: kopie, kopał, będzie kopał, szukała, szuka, będzie szukała, znalazła, znajduje, znajdzie, była jest, będzie, wędrowała wędruje, będzie wędrować).
15. Jedno dziecko otrzymuje skrzyneczkę z ziemią i pędzelkiem, ma za zadanie delikatnie wykopać znalezisko. W tym czasie następuje podsumowanie lekcji. Dzieci odpowiadają na pytania: kto to jest archeolog; na czym polega jego praca; co dzieje się z wykopanymi przedmiotami.
16. W jaki sposób możemy dać świadectwo dzisiejszego życia przyszłym pokoleniom?
17. Zadanie: napisz list do przyszłych pokoleń i przynieś maleńką rzecz, którą chcesz im przekazać.
Następna lekcja nazajutrz – lepienie z plasteliny naczyń i ozdabianie ich koralikami. Odczytanie listów, złożenie przyniesionych drobiazgów i listów do słoja i zakopanie go w ogródku szkolnym. Zrobienie zdjęć podczas pracy.