Skąd się bierze deszcz?

Scenariusz zajęć

TEMAT : Skąd się bierze deszcz?

Grupa dzieci: pięciolatki
Opracowała: Katarzyna Jarmakowicz

Cele główne:
- zapoznanie dzieci ze zjawiskiem parowania i skraplania wody,
- rozwijanie zainteresowań poznawczych na drodze eksperymentów,

Cele szczegółowe:
- wypowiada się na dany temat
- odpowiada na pytania nauczyciela
- obserwuje proces skraplania pary wodnej
- aktywnie uczestniczy w działaniach podejmowanych przez grupę
- reaguje na sygnał słowny
- przyporządkowuje podpisy do obrazka
- dzieli wyrazy na sylaby
- wyodrębnia głoski w nagłosie
- przedstawia swoje wyobrażenia w formie plastycznej.

Metody za M. Kwiatkowską
- Czynne; samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych dziecku, kierowania własną działalnością dziecka.
- Słowne: objaśnienia, pogadanka, wiersz
- Percepcyjne: metoda obserwacji
- inne: burza mózgów.

Pomoce;
- magnetofon, utwór Fryderyka Chopina ,,Preludium deszczowe”, wiersz Natalii Usenko ,,Skąd tyle wody”, szklanki, kostki lodu, lupa, woda w dzbanku, ilustracja przedstawiająca obieg wody w przyrodzie, ilustracje przedstawiające ulewę i mżawkę, napisy do globalnego czytania: ULEWA, MŻAWKA, kropelki deszczu wykonane z papieru, chmury z brystolu: czarna i biała, farby akwarelowe, kartki z bloku rysunkowego.

Przebieg zajęć:

1. Wprowadzenie dzieci w tematykę zajęć - wiersz Natalii Usenko ,,Skąd tyle wody?”

Gapię się na deszcz za oknem;
Mokre domy, drzewa mokre,
Mokre psy i mokre koty,
W niebie mokre samoloty,
Jadą mokre samochody.
Skąd się wzięło tyle wody?
Siedzę, dziwię się okropnie,
A na świecie wszystko moknie.

2. Rozmowa na temat wiersza.
- Dlaczego na świecie czasami jest wszystko mokre?
- Skąd bierze się deszcz?
- Czy ktoś z was wie, jak powstają chmury?

3. ,,Historia kropelki wody”. Przedstawienie procesu skraplania się wody przy pomocy ilustracji.
Nauczyciel opowiada dzieciom przedstawioną na ilustracji historię kropelki wody.
Pod wpływem ciepła słonecznego wszystkie oceany, jeziora, rzeki, wilgotna gleba oraz rośliny nieustannie parują. Para wodna, która jest niewidoczna unosi się coraz wyżej, a że im wyżej tym zimniej, para wodna się skrapla tworząc chmury. Maleńkie kropelki wody,
z których składa się chmura, zderzają się ze sobą i łączą w coraz większe krople. Kiedy takie krople stają się ciężkie, spadają na ziemię w postaci deszczu.

W naszej sali również unosi się para wodna. Jest bezbarwna, dlatego nie możemy jej zobaczyć. Dzisiaj spróbujemy zrobić eksperyment, który pokaże nam, jak powstają chmury i skąd się bierze deszcz.

4. Skąd się bierze deszcz? – eksperyment.
Nauczyciel prosi dzieci, aby usiadły przy stolikach. Na każdym stoliku kładzie miseczkę z kostkami lodu, dzbanek z wodą oraz szklane naczynia.
Nauczyciel wrzuca do przezroczystych naczyń kostki lodu, a następnie wlewa do nich zimną wodę. Aby lepiej zaobserwować proces skraplania pary wodnej, nauczyciel proponuje dzieciom obserwację naczyń przez szkła powiększające. Prowadzący zwraca uwagę przedszkolaków na zewnętrzną stronę pojemnika, która zrobiła się matowa. Wyjaśnia, że powstała tu mgiełka, która składa się z wielu drobniutkich kropelek wody. Pojawiła się dlatego, że w powietrzu zawsze jest niewidoczna para wodna, która, jeśli natrafi na coś zimniejszego od siebie, skrapla się i wtedy pojawiają się kropelki.
Przedszkolaki obserwują malutkie kropelki wody, które powiększają się, a następnie ściekają po naczyniu.
Prowadzący nawiązuje do historii kropelki wody mówiąc, że w eksperymencie stało się dokładnie to samo, co w przyrodzie. Para wodna, pod wpływem zimnego powietrza, zamienia się w chmury lub mgłę, składające się z drobnych kropelek wody.

5. ,,Co możemy robić, gdy pada deszcz?” – burza mózgów.
Dzieci podają pomysły, nauczyciel zapisuje je na karteczkach i wiesza na tablicy.

6. ,,Deszcz” -Zabawa ruchowa z elementami dramy.
Nauczyciel zaprasza dzieci do wspólnej zabawy. W czasie muzyki dzieci spacerują po sali. Na hasło ,,Pada deszcz!” przedszkolaki pokazują ruchem, jak w czasie deszczu zachowują się ludzie dorośli, dzieci, rośliny i zwierzęta. Nauczyciel podkreśla oryginalne pomysły.

7. ,,Deszczowe sylabianki”- ćwiczenia słuchu fonematycznego.
Dzieci wypowiadają się na temat: ,,Jaki może być deszcz?”: mały ( mżawka, kapuśniaczek), duży (ulewa). Nauczyciel wiesza na tablicy ilustracje przedstawiające ulewę i mżawkę. Na dywanie rozkłada napisy do globalnego czytania: ULEWA i MŻAWKA.
Prosi dzieci, aby:
- dopasowały podpisy do wyżej wymienionych ilustracji.
- podzieliły na sylaby wyraz ulewa (mżawka) oraz poszukały innych wyrazów, które składają się z trzech (dwóch) sylab.
- określiły, jaką głoską rozpoczyna się wyraz ulewa ( mżawka), a także spróbowały wymienić inne słowa rozpoczynające się głoską u (m).

8. ,,Deszczowy pejzaż” – zajęcia plastyczne.
Wykonanie przez dzieci pracy plastycznej za pomocą techniki ,,mokre w mokrym’’. Nauczyciel moczy w wodzie kartki z bloku rysunkowego. Dzieci na mokrej kartce malują akwarelami ,,Deszczowy pejzaż”. W tle słychać deszczową muzykę.

9. Ewaluacja.
Dzieci otrzymują wycięte z kartonu krople deszczu. Nauczyciel prosi, aby każde dziecko przykleiło swoją kropelkę na białą chmurkę – jeżeli zajęcia mu się podobały, a na czarną – jeżeli nie. Przedszkolaki mogą uzasadnić swój wybór; np. co im się najbardziej podobało w czasie zajęć lub co im się nie podobało i dlaczego. Nauczyciel jako pierwszy przykleja swoją kropelkę, dziękuje dzieciom za wspaniałą zabawę i miłą atmosferę.