Profilaktyka agresywnych zachowań dzieci w młodszym wieku szkolnym - zajęcia warsztatowe

PROFILAKTYKA AGRESYWNYCH ZACHOWAŃ
ZAJĘCIA WARSZTATOWE DLA UCZNIÓW KLAS I-III
SZKOŁY PODSTAWOWEJ

CZAS ZAJĘĆ- 90 MINUT

CEL OGÓLNY ZAJĘĆ:
-Kształtowanie umiejętności konstruktywnego radzenia sobie z agresją.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń:
- wie, jakie skutki wywołują zachowania agresywne
- Potrafią w bezpieczny sposób wyeliminować u siebie agresję
- zna i potrafi nazwa zachowania agresywne,
- wie w jaki sposób radzi sobie z nagromadzeniem negatywnych uczuć,
- potrafi wykazać zrozumienie wobec problemów innych,
- ćwiczy przezwyciężanie konfliktów,
- zdobywa nowe doświadczenia,
- przestrzega zasady obowiązujące w zabawach,
- doskonali umiejętności komunikacyjne w grupie,
- potrafi określić , które zachowania są właściwe , a które niewłaściwe ;
- wie , jak zachować się , gdy jest świadkiem przemocy ;
- rozpoznaje uczucia przeżywane w różnych sytuacjach oraz je ujawnia i nazywa ;
- akceptuje uczucia przeżywane przez inne osoby ;
- potrafi zgodnie współpracować w grupie ;
- zna sposoby radzenia sobie z agresją i skutecznie zapobiega jej

METODY I FORMY PRACY:
-Praca z całą grupą.
-Zabawa, pogadanka, burza mózgów.

POMOCE DYDAKTYCZNE:
Duże sylwety Złości i Radości, kartony, flamastry, kredki, farby, balony mąka ziemniaczana, sznurki, magnetofon,instrumenty perkusyjne,


PRZEBIEG ZAJĘĆ:

1.Przywitanie z grupą i zapoznanie z tematyką zajęć.

2.Zabawa integracyjna:
„Miejsce obok mnie jest puste zapraszam tu...”
Dzieci siedzą w kole, ciasno obok siebie. Tylko w jednym miejscu krąg jest przerwany.
Dziecko, które ma wolne miejsce obok siebie, zaczyna zabawę mówiąc: Po mojej prawej
stronie jest wolne miejsce, zapraszam na nie...(wymienia imię zaproszonego dziecka). Osoba
zaproszona siada obok osoby zapraszającej. Następnie zaprasza dziecko, które teraz ma wolne miejsce obok siebie.

3. Burza mózgów- Co to jest agresja?
-Dzieci wypowiadają się, jak rozumieją słowo „agresja”.
-Zapełnianie rysunkami sylwety „Złość”

4 Co dobrego spotkało was w minionym tygodniu.
-Wypowiedzi dzieci
-Dzieci rysują swoje odpowiedzi na dużej sylwecie „Radość”

5.Zabawa integrująca „Tratwa ratunkowa”.
Prowadzący kładzie duży karton na podłodze i wyjaśnia, że przedstawia on tratwę
ratunkową. Dzieci mają zmieścić się na niej stojąc przynajmniej jedną nogą na tratwie przez
kilka sekund. Mogą trzymać się wzajemnie, aby zmieściło się jak najwięcej osób.

6„Jakie formy agresji można spotkać w naszej klasie?” – praca w małych grupach.
Uczniowie w 4 grupach wypisują jakie formy agresji i przemocy można spotkać w klasie; nauczyciel tworzy na arkuszu listę agresywnych zachowań:
Sposoby agresywnego wyrażania złości:
• Krzyczę na kogoś
• Popycham kogoś
• Biję
• Wyzywam
• Plotkuję
• Ośmieszam
• Krytykuję
• Marudzę
.
7. Zabawa integracyjna „Śpiewanie imion”
Dzieci siedzą w kręgu. Nauczyciel rozpoczyna zabawę śpiewając swoje imię i wygrywając rytm na instrumencie perkusyjnym. Wszyscy śpiewają głośno imię i wyklaskują lub wytupują usłyszany rytm. Instrument zostaje przekazany następnemu dziecku i zabawa rozpoczyna się na nowo.

8.Scenki rodzajowe: „Jak zachowam się w takiej sytuacji”- praca w 4 -osobowych grupach
-Wymyślanie przez grupy scenek rodzajowych, gdzie dominuje agresja.
-Odgrywanie tych scen przez dzieci.
-Dyskusja, jak można poradzić sobie z agresją w tych konkretnych sytuacjach.

9.Zabawa integrująca „ Znajdź swojego partnera”.
Każdy uczestnik otrzymuje obrazek zwierzęcia, który powtarza się w grupie dwa razy.
Uczestnicy chodzą po sali, naśladując głosy zwierząt, które mają na ilustracji. Zadanie polega
na tym, aby znaleźć osobę, która ma ten sam obrazek.

10. Spisanie ustalonych zasad postępowania w momencie konfliktu z kolegą lub
koleżanką na dużym kartonie.
-Dzieci podpisują się pod przyjętymi zasadami lub przypieczętowują je pomalowanym kciukiem

11. Jak możemy rozładować agresję, złość?. -Wysłuchanie pomysłów dzieci.
Przykładowe propozycje rozładowania złości:
-podskoki na jednej nodze 20 razy,
-podarcie niepotrzebnej gazety,
-dmuchanie balona,
-ugniatanie 2 ugniotków przez minutę,
- gra na instrumentach perkusyjnych

12. Wykonanie przez dzieci ugniotków relaksacyjnych.
Pomoce:balon, mąka ziemniaczana, lejek, kolorowe flamastry
Za pomocą lejka napełniamy balon mąką; flamastrami malujemy na napełnionym i zawiązanym balonie twarze ze złymi emocjami.
-ćwiczenia z ugniotkami

13.Wysłuchanie opowiadania pt. „Bez złości mamy więcej radości”
Źródło: Portman (2003)

Dzisiaj polecisz w podróż samolotem marzeń. Odwiedzisz nieznaną ci planetę.
Teraz wtulasz się w mięciutki fotel i słuchasz odgłos startującej maszyny.
Warczenie silnika jest coraz głośniejsze... Samolot odrywa się od ziemi. Po chwili dostrzegasz w oddali nowe planety... błyszczą się one i migoczą na czarnym niebie. .. Ziemia pozostaje w tyle... staje się coraz mniejsza i mniejsza...
Czujesz się lekki, jesteś już w kosmosie. Postanawiasz wylądować na następnej planecie. Jesteś ciekaw co tam się znajduje... co tam przeżyjesz... czy są tam dzieci takie jak ty... Im bardziej zbliżasz się do tej planety, tym jest ona piękniejsza. Przyciąga oczy jasnymi, przyjaznymi kolorami. Są tam domy okrągłe i ciepłe, a pomiędzy nimi kolorowe kwiaty i zielone krzewy, wszystko jest takie spokojne i przyjazne. Twój samolot ląduje łagodnie Wysiadasz... biegniesz po
miękkim, ciepłym podłożu ostrożnie podchodzisz do jednego z domu i zaglądasz przez okno. Nikt cię nie zauważa. W domu tym jest grupa dzieci. Słyszysz właśnie, jak jedno dziecko mówi coś do drugiego, ale nie rozumiesz wypowiadanych przez nie słó. Musiało to być coś nieprzyjemnego, a może dziecko, do którego były skierowane te słowa, po prostu ich nie zrozumiało? W każdym bądź razie widzisz, jak jest ono coraz bardziej rozwścieczone, oddycha gwałtownie, ściska dłonie w pięści. Ale spójrz, co się teraz dzieje? Dziecko to nagle zatrzymuje się, zastyga w bezruchu. Zaczyna spokojnie oddychać, nabiera głęboko powietrza do płuc i wydmuchuje je stopniowo: wdech-wydech, wdech-wydech, wdech-wydech i zaczyna powoli, najpierw bardzo cicho, potem coraz głośniej i pewniej mówić: „Bez złości mamy więcej radości, bez złości mamy więcej radości, bez złości mamy więcej radości”. A za każdym razem, kiedy to powtarza, staje się coraz spokojniejsze i bardziej przyjaźnie nastawione do innych, a i to drugie dziecko uspokaja się i widzisz jak obydwoje się odprężają, zaczynają się uśmiechać, rozmawiają ze sobą, są spokojni i uprzejmi dla siebie,
wszystko jest w porządku.
Nikt nie widział cię zaglądającego przez okno. Pochylasz się i skradasz się z powrotem samolotu. Mówisz do siebie: To był naprawdę świetny pomysł: Bez złości mamy więcej radości. Zapamiętam to sobie. Powtarzasz sobie to zdanie wielokrotnie po cichu i jeszcze kilka razy. Potem wsiadasz do samolotu, lecisz z powrotem na ziemię – staje się ona coraz większa i piękniejsza. Jesteś znowu tutaj. Po cichu wypowiadasz zapamiętane słowa: bez złości mamy więcej radości,
bez złości mamy więcej radości, bez złości mamy więcej radości...

14 Zabawa „Jestem dumny”
Dzieci po przeprowadzonych zajęciach i po tym, czego się nauczyły kończą zdanie:
Jestem dumny z tego, że....

15.Zakończenie zajęć- wypuszczanie balonów
„Balon złości”

Źródło: Kołyszko (2009)
Zadaniem dzieci jest wpisanie w narysowany „balon złości” wszystkich tych sposobów reagowania, które niszczą, szkodzą, poniżają - np. „krzyczę, kopię, brzydko mówię, biję”, a następnie wyrzucenie balonu w górę – symboliczne wyrzucenie ze swojego repertuaru zachowań tych reakcji, które są negatywne, przynoszą szkodę innym, a także nam. Celem tego ćwiczenia jest zrozumienie złych sposobów wyrażania emocji i ich wyeliminowanie, a zastąpienie takimi, które pozwolą wyrazić złość, pozbyć się nadmiaru złej energii w sposób mądry, niezagrażający innym ludziom i sobie.