Pozytywne nawyki żywieniowe kształtowane w przedszkolu

„Nikomu zdrowie nie smakuje,
aż jakiej choroby skosztuje.”
Bertrand Saadi z Szirazu

„Pozytywne nawyki żywieniowe kształtowane w przedszkolu”

Właściwy sposób odżywiania ma decydujący wpływ na zdrowie, sprawność fizyczną i umysłową. Odżywienie dziecka ma olbrzymi wpływ na jego dalszy rozwój. Nieprawidłowe żywienie powoduje zaburzenia procesów wzrastania i biologicznych procesów życiowych.
Według naukowców pokolenie „fast food” będzie częściej chorowało i krócej żyło niż pokolenie ich rodziców. Posiłki spożywane przez nich są ubogie pod względem dietetycznym, zawierają niewiele witamin, minerałów i białek a za to dużo soli, cukru, tłuszczów, sztucznych barwników i dodatków, ponadto są bardzo kaloryczne.
Nawyki żywieniowe nabyte w dzieciństwie często kształtują późniejsze wybory. Dieta dzieci powinna być zrównoważona odżywczo odpowiednio dla danego wieku, różnorodna i oparta o produkty jak najmniej przetworzone – naturalne i wysokiej jakości.
Wpływ na prawidłowe odżywianie ma rodzina i placówka przedszkolna. Jednym z zadań przedszkola jest zapewnienie dzieciom racjonalnych posiłków dostarczających niezbędnych składników odżywczych oraz wykształcenie odpowiednich nawyków żywieniowych na całe życie. Bardzo ważną sprawą jest przekazywanie prawidłowych nawyków żywieniowych, korygowanie złych przez osoby dorosłe zarówno w domu jak i w przedszkolu.
Rodzice i wychowawcy powinni zapobiegać niedoborom pokarmowym, zapoznawać się z omawianymi problemami. W tym celu należy dążyć do:
- wyrabiania pozytywnego stosunku do pożywienia zawierającego potrzebne dla zdrowia składniki,
- włączania do diety dość dużej ilości warzyw i owoców oraz produktów mlecznych,
- przyzwyczajania do spożywania pokarmów twardych wymagających wzmożonej pracy szczęk,
- ograniczenia podawania dzieciom potraw zbyt tłustych i mało urozmaiconych,
- wyrabiania ostrożności wobec nieznanych grzybów, owoców i warzyw,
- wyrabiania negatywnych postaw wobec szkodliwych używek.
„Nauczyciel, planując pracę z dziećmi powinien uwzględnić treści związane z:
- kulturą spożywania posiłków;
- umiejętnym organizowaniem przestrzeni, w której jedzenie się przygotowuje i konsumuje;
-przekazywaniem wiadomości o tym, jakie są zasady zdrowego żywienia w praktyce;
-poznawaniem i obsługiwaniem prostych urządzeń używanych w domowej kuchni.” (1)
Jednym z warunków racjonalnego odżywiania się jest regularność spożywania posiłków (co 3,4 godziny) oraz spożywanie posiłków w pogodnym i spokojnym nastroju.
Podstawa programowa wychowania przedszkolnego ujmuje kwestie zdrowego odżywiania w następujących obszarach (2):
- Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku (obszar 2).
Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków, nakrywa do stołu i sprząta po sobie;
- Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci (obszar 5).
Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: dba o swoje zdrowie; zaczyna orientować się w zasadach zdrowego żywienia;

- Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy kon-strukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych (obszar 10).
Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: interesuje się urządzeniami technicznymi (np. używanymi w gospodarstwie domowym), próbuje rozumieć, jak one działają, i zachowuje ostrożność przy korzystaniu z nich.
Bardzo lubiane przez dzieci zajęcia w przedszkolu na temat gospodarstwa domowego i przygotowywania potraw są okazją do kształtowania pożądanych nawyków racjonalnego odżywiania się. Przygotowanie smacznych i zdrowych posiłków przez dzieci (z pomocą opiekunów) może być bardziej atrakcyjne niż wycieczka do KFC czy McDonalds’a.
Ukształtowane nawyki związane ze sposobem odżywiania, spożywania posiłków w wieku przedszkolnym rzutują na całe życie.

Bibliografia:
1. „Jak kształtować pozytywne nawyki żywieniowe?” w Wychowanie w Przedszkolu nr 8/2010
2. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego

Opracowała: Małgorzata Wisła