Obecnie nikt nie polemizuje z poglądem , że najlepszym środowiskiem dla rozwoju małego dziecka jest dom rodzinny z obydwojgiem rodziców oraz innymi członkami rodziny ( rodzeństwo , dziadkowie ) .
Szczególne przez kilka pierwszych miesięcy życia ważny jest dla niemowlęcia bezpośredni kontakt fizyczny z członkami rodziny , przede wszystkim z matką , dokonywanie przez nich wszelakich zabiegów pielęgnacyjnych oraz ich całodobowa opieka i obecność . Wielu specjalistów wyraża kategoryczną opinię , że matka nie powinna podejmować pracy zawodowej zanim dziecko nie skończy sześciu miesięcy życia.
Niestety , we współczesnym świecie jest tak , że kobiety muszą możliwie najszybciej powrócić do pracy , aby zapewnić rodzinie godziwe warunki bytowania. Rodzice powinni się wtedy zdecydować na jakąś formę opieki dziennej dla dziecka.
Zanim zdecydują , komu powierzyć dziecko w ciągu dnia , powinni zyskać pewność , że dokonują prawidłowego i najlepszego z możliwych wyboru .
Gdy decydują się na posyłanie malca do żłobka , w pierwszej kolejności powinni zebrać jak najwięcej opinii na temat placówki . Następnie odwiedzić to miejsce , porozmawiać z personelem , dokładnie przyjrzeć się wyposażeniu.
Jeśli podejmują decyzję o zatrudnieniu opiekunki , winni bezwzględnie wymagać od kandydatki referencji , poobserwować , jaki ma kontakt z dzieckiem oraz , jeżeli to możliwe , osobiście porozmawiać z jej wcześniejszymi pracodawcami.
Coraz częściej zdarza się tak , że osoby , które pozostają w domu z własnym dzieckiem , decydują się na przyjecie pod opiekę jednego lub kilkorga dzieci innych rodziców . Jest to tak na wpół rodzinna forma opieki nad niemowlętami i dziećmi poniżej trzech lat . Forma ta winna spełniać określone wymogi . Są to :
- większa liczba dorosłych na jedno dziecko w przypadku dzieci starszych ,
- indywidualne zainteresowanie każdym dzieckiem ,
- przynajmniej jedna stała opiekunka , która będzie miała czas na to, aby pobawić się i porozmawiać z dziećmi
Nie bez znaczenia jest także baczne „ przyjrzenie ” się opiekunce , która przychodzi do dziecka na kilka godzin dziennie . Rodzice powinni poszukać osoby spokojnej , zrównoważonej , pewnej siebie , ciepłej uczuciowo , lubiącej swoja pracę . Chodzi o to , żeby była ona wzorem dla dzieci , uczyła je pozytywnych zachowań , umiała zapanować nad zachowaniami negatywnymi , zachęcała do aktywności i współpracy .
Rodzice muszą zwrócić baczną uwagę na to , czy opiekunka potrafi dostosować sposób postępowania do wieku dziecka . Zdarza się czasami tak , że osoba , która znakomicie opiekuje się małymi dziećmi , nie ma dobrego kontaktu ze starszymi i odwrotnie .
Warto się także zorientować , jak długo dana osoba chce trudnić się opieką nad dzieckiem. Częste zmiany opiekunek nie są korzystne dla maluszka , a w niektórych okresach jego rozwoju czy w szczególnych sytuacjach mogą mieć negatywne następstwa .
Zmiana opiekunki powinna nastąpić natychmiastowo, gdy rodzice nie są zadowoleni z opieki nad dzieckiem.
Gdy dziecko ukończy trzeci rok życia , ważna staje się dla niego obecność innych dzieci w podobnym wieku . Przebywanie w grupie rówieśniczej stymuluje do rozwijania umiejętności społecznych oraz uczenia się .
W tym czasie rodzice stają przed decyzją o wyborze odpowiedniej dla małego człowieka grupy przedszkolnej. Podobnie jak w przypadku wyboru żłobka powinni wykazać się czujnością i zwrócić uwagę na następujące czynniki :
- obecność wykwalifikowanych wychowawców , rozumiejących potrzeby dzieci i potrafiących nimi kierować,
- stabilność kadry wychowawczej oraz liczebność wychowawców w grupach,
- liczebność grup,
- odpłatność za pobyt i udział w dodatkowych zajęciach ,
- warunki umożliwiające dzieciom spędzanie większości czasu na zajęciach i zabawach rozwijających wyobraźnię twórczą oraz sprawność fizyczną ,
- oferta dodatkowych zajęć np. językowych , tanecznych , gimnastyki korekcyjnej ,
- powierzchnia użytkowa sal zajęciowych oraz obecność bezpiecznego placu zabaw ,
- wyposażenie w przybory do rysowania , malowania , modelowania , rodzaje i stan zabawek dziecięcych.
W pierwszym okresie po posłaniu dziecka do przedszkola rodzice powinni skoncentrować się na stopniowym przyzwyczajaniu maluszka do nowego środowiska . W wielu placówkach proponuje się , aby dziecko na początku przebywało w przedszkolu krótko . W tym czasie rodzic mógłby czekać i obserwować jego zachowania . Po pewnym czasie można wydłużać pobyt malca i stopniowo się wycofywać informując , że „ mama / tata niedługo po dziecko przyjdzie ”. Należy wtedy przychodzić po wyznaczonym czasie , starać się nie spóźnić , żeby dziecka nie wystraszyć i zestresować . Niektóre dzieci mogą się obawiać , że nikt po nie nie przyjdzie.
Niektórzy rodzice bardzo przeżywają fakt , że ich dziecko poszło do przedszkola . Obawiają się , czy poradzi sobie ono w nowym miejscu i towarzystwie . Nie powinni jednak swojego zaniepokojenia okazywać , tylko starać się zarazić malca optymizmem , obiecując , że pomogą mu w nowej sytuacji.
Po pierwszym okresie kryzysowym , który trwa przez kilka dni lub tygodni , większość dzieci przyzwyczaja się do codziennych wizyt w przedszkolu i akceptuje zaistniałą sytuację. Chętnie chodzą do przedszkola i lubią tam przebywać.
Gdyby jednak okazało się , że lęk dziecka przed pójściem do przedszkola jest bardzo silny i nie zanika z czasem, rodzice powinni w pierwszej kolejności porozmawiać z wychowawcami i pracownikami placówki i wspólnie z nimi ustalić plan postępowania . Gdy to nie pomoże powinni zgłosić się specjalisty ( psycholog dziecięcy ) i poprosić o pomoc w rozwiązaniu problemu.