Scenariusz przedstawienia na 11 listopada

Scenariusz obchodów rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

Wygląd sceny:
Na stojaku wisi mapa Rzeczpospolitej przedrozbiorowej. Obok brzozowy krzyż umieszczony na zaaranżowanym z szarego zmiętego papieru nagrobku. Dalej po prawej stronie tzw. Salonik tj. stolik nakryty obrusem, krzesła. Na stoliku rekwizyty potrzebne do kolejnych scen: różaniec, krzyżyk ,flakon z białymi różami, szkatuła, filiżanki, książki.

Wchodzi trzech recytatorów na scenę
Gawęda o miłości ziemi ojczystej W. Szymborska

Rec. I

Bez tej miłości można żyć,
mieć serce suche jak orzeszek,
malutki los naparstkiem pić
z dala od zgryzot i pocieszeń,
na własną miarę znać nadzieję,
w mroku kryjówkę sobie uwić,
o blasku próchna mówić „dnieje”,
o blasku słońca nic nie mówić.

Rec. II
Jakiej miłości brakło im,
że są jak okno wypalone,
rozbite szkło, rozwiany dym,
jak drzewo z nagła powalone,
które za płytko wrosło w ziemię,
któremu wyrwał wiatr korzenie
i jeszcze żyje cząstkę czasu,
ale już traci swe zielenie
i już nie szumi w chórze lasu?

Rec. III
Ziemio ojczysta, ziemio jasna,
nie będę powalonym drzewem.
Codziennie mocniej w ciebie wrastam
radością, smutkiem, dumą, gniewem.
Nie będę jak zerwana nić.
Odrzucam pusto brzmiące słowa.
Można nie kochać cię - i żyć,
ale nie można owocować.

Rec. I: A my chcemy owocować
Rec. II : I dlatego będziemy mówić głośno
Rec. III: O tym, co ważne i co często boli...

Na scenie wywieszona mapa Polski przedrozbiorowej. Osoby chodzą koło niej.

Os. I: Jak to możliwe ?
Os. II: Jak to się stało?
Os. III : Jak doszło do tego?
Os. IV: Był kraj wielki w sercu Europy.
OS. V: Mlekiem i miodem płynący...
Os. VI: A teraz go nie ma, zniknął...
Os. I: Jak to możliwe ?
Os. II: Jak to się stało?
Os. III : Jak doszło do tego?

Os. VII: Opowiemy to dokładnie, żeby wszyscy pamiętali. Było ich trzech sąsiadów, zaborców: Austria, Rosja i Prusy.

Wychodzi trzy osoby symbolizujące trzy państwa zaborcze. Aktorzy są ubrani na czarno, noga mieć napisy Austria, Rosja i Prusy.

Zaborca I: Ten kraj nie może istnieć sam!
Zaborca II: Ten kraj należy się właśnie nam!
Zaborca III: Po kawałku go weźmiemy i ślad po nim zatrzemy.
Zaborcy razem: Zatrzemy, zatrzemy, zatrzemy.... Mówiąc to zarzucają na mapę czarny materiał. Wychodzą.

Os. I: Tak właśnie było. Pogrzebano nasz kraj na 123 lata.
Podchodzi do mapy nakrytej materiałem i przypina kartkę z napisem Tu spoczywa Polska. Umarła w 1795 roku.

Os. VIII: (wchodzi na scenę)O nie, nie dajcie się pognębić smutkowi!
Jeszcze Polska nie umarła, kiedy my żyjemy
Co nam obca moc wydarła szablą odbijemy !

Rec. IV
Widział to chłodny listopad
Rec. V
Widziała uśpiona snem ludzkim Warszawa
Rec. IV
Zabrzmiała głosem jednym wielka sprawa
Rec. IV i Rec. V razem
Powstanie przeciw gnębicielom, powstanie przeciw Rosji!!! (przypina na materiale hasło powstanie listopadowe 1830)

Leci utwór Warszawianka (oto dziś dzień krwi chwały...) 1. a na prezentacji multimedialnej obrazy związane z powstaniem

Osoby pojedynczo wychodzą na scenę
Os. I : Przychodziły tu do nas wieści.
Os. II: Wieści coraz boleśniejsze...
OS. III: Klęska pod Ostrołęką...
Os. IV: Zamieszki w Warszawie...
Os. V: Warszawa skapitulowała...
Os. VI: Warszawo nasza stolico dostałaś pamiątkę od cara Mikołaja po klęsce powstania
Os. VII: Warszawo nasza stolico dostałaś pamiątkę od cara Mikołaja – twierdzę, cytadelę, żeby w niej
trzymać i mordować tych, co chcieli walczyć o wolność. (Cytadela pojawia się na prezentacji)

Os. VIII: Polsko ojczyzno nasza a tobie mocniej zaciśnięto kajdany...

Scenka I
Matka siedzi przy stole w czarnej sukni, odmawia różaniec. Wbiega syn.
Syn: Matko ...
Matka: Nie, nie mogę na to pozwolić, żebyś jechał gdzieś w nieznane !
Syn: Mamo, to przecież tylko Francja.
Matka: Jakie to ma znaczenia. Nie będzie cię tu...
Syn: Nie mogę zostać. Sama widzisz – kto może wyjeżdża, emigruje za granicę.
Matka: Tak, niedługo w kraju zostaniemy tylko my – kobiety w czerni...
Syn: Mamo, czego ty chcesz? Żeby mnie zamknęli w Cytadeli? Tego chcesz dla mnie?
Matka ( z płaczem) Nie, oczywiście, że nie, ale i tak czuję, że cię tracę...
Syn: (klęka) Mamo pobłogosław na drogę... Syn klęka na jedno kolano, matka daje mu do pocałowania krzyż, błogosławi, syn wychodzi, matka siada, bierze do ręki różaniec, zwiesza głowę.

Na scenę wychodzą rec. IV i rec. V Tekst C. K. Norwida Moja piosnka

Rec. IV
Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba
Podnoszą z ziemi przez uszanowanie
Dla darów Nieba....
Tęskno mi, Panie...

Wchodzą pojedynczo

Rec. V
Do kraju tego, gdzie winą jest dużą
Popsować gniazdo na gruszy bocianie,
Bo wszystkim służą...
Tęskno mi, Panie...

Rec. IV
Do kraju tego, gdzie pierwsze ukłony

Rec. V
Są, jak odwieczne Chrystusa wyznanie,
"Bądź pochwalony!"
Tęskno mi, Panie...

Os. I: Czy widziałeś jak krew rozlewa się i wsiąka w biel śniegu...
Os. II: A śnieg pokrywał wtedy nieskalaną bielą cały kraj
Os. III: I styczeń był zimny, nieprzyjazny styczeń
Os. IV: A oni znowu poszli się bić za wolność (przypina kartkę z napisem powstanie styczniowe 1864)
Os. V :Lasy ich przygarniały dobrotliwymi ramionami drzew
Os. VI : A krew ich wsiąkała w śnieg...

Piosenki
2. W krwawym polu srebrne ptaszę,

3. Jak to na wojence ładnie, (bis) a w tle na prezentacji obrazy z powstania


Scenka II
Wchodzi grupa kobiet w czerni i stają wokół stolika w saloniku.

Kobieta I: Schowajmy głęboko suknie kolorowe, korale. Zdejmują kolorowe korale i wkładają je do szkatułki stojącej na stoliku.
Kobieta II: Powstanie stłumione, czerń i żałoba – to nam pozostało
Kobieta III : Zamiast mężów i synów mamy groby.


Scenka III
Wchodzą zaborcy

Zaborca I : Wot Poliaki, my nużdajemsja w nich wzjac krużku ! (oto Polacy, musimy ich wziąć za gęby)

Zaborca II i III (razem, kiwając głowami): Ja, ja naturlich. Schodzą ze sceny

Wychodzą razem na scenę
Os. VII: Spełnili swe straszne postanowienia, żeby jeszcze mocniej pognębić Polaków!
Os. VIII : Krajem wstrząsnęły fale represji, rusyfikacja i germanizacja, ale i wtedy Polacy stawili opór...
(przypina kartkę z napisem Września 1901)


Scenka IV
Na scenę wchodzą dziewczynki w krótkich spódniczkach, z warkoczykami; ustawiają krzesełka pozorując szkołę; dzieci siadają pełne obaw; wchodzi nauczyciel z książkami do religii w ręce, może mieć szpicrutę.
Nauczyciel: Komm hier, Kind ! Deine Buch, bitte. (daje dziecku książkę)
Dziecko I: Danke ... (dziecko bierze książkę i wraca na miejsce, przegląda książkę)
Nauczyciel: (do następnego) Komm hier, Kind ! Komm!
Dziecko II: Danke ... (dziecko bierze książkę i wraca na miejsce)
Nauczyciel: Deine Buch, bitte. (do trzeciego dziecka)
Dziecko III: Danke... (wraca na miejsce, ale nie siada, otwiera książkę, patrzy do niej przez chwilę) Ja nie
będę się uczyła religii po niemiecku...
Dziecko I: (wstaje) Nie będziemy odpowiadać po niemiecku na lekcji religii ...
Dziecko II;(wstaje) Nie będziemy...
Nauczyciel: Was ist das?! Zeige dir, was eine Harke ist! Nauczyciel zamachuje się na dzieci szpicrutą. Zatrzymane w kadrze

ROTA 4. Uczestnicy wchodzą trójkami wykonując pieśń (chodzi o to, aby głos potężniał, od słów „Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz” włączają się również aktorzy grający dzieci )Zejście ze sceny

Wchodzą pojedynczo

Os. I: Czym jest wojna ?
Os. II: To konflikt zbrojny, to naruszenie pokoju...
Os. III : Jakimi prawami rządzi się wojna?
OS. IV: Wojna rządzi się swoimi prawami i dla zwykłego cywila jest zawsze bezprawiem...
Os. V: Co niesie ze sobą wojna?
Os. VI: Łzy, ból, głód i śmierć...
Os. VII: A jednak, paradoksalnie...


Scenka V
W saloniku siedzą kobiety i mężczyzna, rozmawiają, piją herbatę, kobieta może szyć. Do saloniku wchodzi mężczyzna, trzyma w ręku zwiniętą gazetę.

Mężczyzna I: Kochani, nareszcie wojna, wojna między zaborcami! Wreszcie upadną wrogie mocarstwa!
(przypina kartkę z napisem I wojna światowa 1914 r)
Kobieta I: Bogu niech będą dzięki!
Kobieta II: Teraz mamy szansę na odzyskanie naszej ojczyzny!
Mężczyzna II: Skoczą sobie do gardeł jak te psy!
Kobieta III: Tak, ale znowu poleje się krew, znowu będą żony opłakiwały mężów, matki synów, znowu
groby, a jeszcze tamte świeże...


Scenka VI
Kobiety w czerni z saloniku wykonują po zwrotce piosenki Rozkwitają pąki białych róż biorąc po jednej róży z wazonu, a następnie podchodzą pod krzyż, klękają, składają róże, zapalają znicz, robią znak krzyża i wracają do saloniku.

Wchodzą pojedynczo, na prezentacji postać Piłsudskiego
Os. I Kim właściwie był ten wskrzesiciel narodu polskiego?
OS. II : Był synem powstańca z 1864 roku.
Os. III : Był niespokojnym duchem wszędzie szukającym drogi do wolności.
Os. IV: Więzienia, zesłanie za działalność konspiracyjną to był jego chleb powszedni, ale zawsze myślał o
walce zbrojnej, o Polsce niepodległej, o wojsku polskim...


Scenka VII
Powrót do saloniku
Mężczyzna: (wchodzi z gazetą w ręce) Nowe wieści! Posłuchajcie! (otwiera, czyta Odezwę)

„Polacy! Zbliża się chwila oswobodzenia spod jarzma moskiewskiego. Sprzymierzone wojska Niemiec i Austro-Węgier przekroczą wkrótce granicę Królestwa Polskiego. Już się cofają Moskale. Upada ich krwawe panowanie, ciążące na was od stu przeszło lat. Połączcie się z wojskami sprzymierzonymi. Z naszymi sztandarami przychodzi do was wolność i niepodległość”[10]

Wszyscy uczestnicy wykonują piosenki: Piosenka My pierwsza brygada, Maszerują strzelcy 6. 7.


Scenka VIII
Powrót do saloniku. Kobiety i mężczyzna siedzą, piją herbatę z filiżanek , mogą czytać książki, szyć itp. Wbiega mężczyzna I
Kobieta I: Jakie wieści?
Mężczyzna I: Dzieje się ! Niemcy i Austrowęgry podpisały kapitulację, a w Rosji rewolucja!
Mężczyzna II: Czyli nasi zaborcy pognębieni ...
Kobieta II: ...więc Polska wolna!
Kobieta III: Boże, nie myślałam, że tego dożyję!
Kobieta I: Wolność po 123 latach! (przypina kartkę z napisem NIEPODLEGŁOŚĆ 1918)

Za sceną pozostali aktorzy krzyczą, cieszą się, wymachują flagami. Owacje się wyciszają. Wchodzą osoby.

Os. V : Przybył do Warszawy zwolniony z więzienia w Magdeburgu dn. 10 listopada 1918 r.
Os. VI: Witała go stolica
Os. V: Witały spragnione wolności serca Polaków
Os. VI: Witała go nadzieja na niepodległość...
Os. V : Ile lat miał wtedy?
Os. VI: Skończone 50, a to dopiero był początek jego ciężkiej pracy nad odbudową naszej ojczyzny.

Os. VII: 11 listopada Piłsudskiemu została powierzona przez Radę Regencyjną kontrola nad wojskiem
Os. I : 12 listopada misja utworzenia rządu narodowego.
OS. VII: 14 listopada 1918 przekazano Piłsudskiemu władzę cywilną
Os. I: A on przekazał Polsce swoje serce i wciąż młodego bojowego ducha
OS. VII: I powstanie z martwych po 123 latach niewoli...

Wychodzą wszyscy aktorzy z flagami biało-czerwonymi i razem krzyczą:
Jeszcze Polska nie zginęła póki my żyjemy...


Koniec

Autorka: Anna Wójcik
Szkoła Podstawowa im. Kazimierza Wielkiego
w Słomnikach