Ekologiczny Program Własny „Przyjaciel Przyrody”
Spis treści:
Wstęp.
1. Cele programu
1.1. Cele ogólne.
1.2. Cele szczegółowe.
2. Treści kształcenia.
3. Procedury osiągania celów.
4. Metody realizacji programu.
4.1. Formy prowadzenia zajęć.
4.2. Przewidywane osiągnięcia dzieci.
4.3. Ocenianie wiedzy i umiejętności.
5. Ewaluacja programu.
Uwagi.
Wstęp.
W dobie szybkiego rozwoju cywilizacji coraz większego znaczenia nabiera konieczność ochrony środowiska i promowania zdrowego stylu życia. Postępująca degradacja środowiska naturalnego powoduje, że ochrona naturalnych dóbr naszej Planety oraz racjonalne gospodarowanie zasobami przyrody staje się sprawą wszystkich jej mieszkańców. Wszyscy ludzie muszą mieć świadomość, że bogactwa przyrody należy wykorzystywać mądrze, tak, żeby starczyło ich dla przyszłych pokoleń, w myśl pięknego hasła ekologów: „My nie otrzymaliśmy Ziemi od naszych przodków, my ją pożyczyliśmy od naszych dzieci”.
Edukację ekologiczną należy rozpocząć od najmłodszych lat, gdyż małe dzieci nie mają jeszcze wykształconych przyzwyczajeń, przejawiają dużą plastyczność umysłu i wtedy możemy kształtować ich postawę zgodną z etyką ekologiczną. Zadaniem nauczycieli jest stwarzanie dzieciom takich sytuacji, aby mogły podejmować konkretne działania na rzecz środowiska i dzięki temu zmieniać swój stosunek do otaczającej przyrody.
Ekologiczny program własny PRZYJACIEL PRZYRODY odpowiada założeniom edukacji ekologicznej dzieci w wieku przedszkolnym, który ma na celu zapoznanie ich z problemami zagrożenia środowiska naturalnego oraz kształtowanie postaw ekologicznych.
Zawiera propozycje konkretnych działań, które umożliwiają dzieciom poznanie otaczającego świata kształtowanie odpowiednich umiejętności i rozbudzanie ciekawości przyrodniczej.
Skierowany jest do dzieci w wieku przedszkolnym, uwzględnia założenia Podstawy Programowej.
1. CELE PROGRAMU.
1.1. Cele ogólne programu:
1) Poznawanie bliższej i dalszej okolicy.
2) Kształtowanie postaw proekologicznych dzieci i ich rodzin.
3) Wdrażanie do segregacji odpadów.
1.2. Cele szczegółowe programu.
1) Dostrzeganie stanu środowiska od działalności człowieka.
2) Zwracanie uwagi na konieczność ochrony środowiska.
3) Zdobywanie umiejętności obserwowania zjawisk przyrodniczych.
4) Podejmowanie działań zmierzających do zmniejszenia ilości odpadów.
5) Wykorzystywanie surowców wtórnych.
2. TREŚCI KSZTAŁCENIA.
I. Nasz region, nasza okolica.
1. Spacery, wycieczki po swojej miejscowości, swoim regionie.
1) Spacery i wycieczki po bliższej i dalszej okolicy.
2) Wycieczki krajoznawcze.
3) Polska, Mazowsze, Warszawa – nasz kraj, region, miasto.
Osiągnięcia:
1.1. Nazywa miasto.
2.1. Nazywa region, państwo.
3.1. Rozpoznaje flagę narodową, zna tekst I zwrotki Hymnu Państwowego.
II. Nasza Ziemia.
1. Poznawanie świata.
1.2. Zapoznanie dzieci z mapą świata, poszczególnymi kontynentami (Europa, Azja, Ameryka Płn. I Płd., Afryka, Australia).
1.2. Ocean, morze, rzeka, jezioro – akweny wodne, zasoby wody słodkiej, pozyskiwanie wody słodkiej z wody morskiej.
1.3. Świat roślin.
1.4. Świat zwierząt.
Osiągnięcia:
1.2.1. Potrafi nazwać kontynenty.
1.2.2. Wskazuje akweny wodne na mapie świata.
1.3.1. Rozpoznaje i nazywa rośliny z różnych środowisk (łąka, las, woda, pole).
1.4.1. Rozpoznaje i nazywa wybrane zwierzęta.
2. Ziemia – planeta.
2.1. Ziemia (planeta) jako część Układu Słonecznego.
2.2. Układ Słoneczny – Słońce, planety, księżyce.
Osiągnięcia:
2.1.1. Zna różne określenia i pojęcia: niebieska planeta, glob, kula ziemska.
2.2.1. Nazywa planety Układu Słonecznego.
III. Poznajemy przyrodę.
1. Przyroda w sali, w domu.
1.1. Prowadzenie sezonowych lub okresowych upraw i obserwacji roślin.
1.2. Gromadzenie roślin i ich metryczek – przybliżanie dzieciom roślin użytecznych w ich nieprzetworzonej postaci.
Osiągnięcia:
1.1.1. Uczestniczy w przygotowaniu upraw i obserwacji:
- stosuje oznaczenia ustalone z nauczycielem.
1.2.1. Nazywa i zna podstawowe informacje o roślinach zgromadzonych w sali.
2. Ochrona przyrody.
2.1. Poznawanie zagrożeń dla środowiska przyrodniczego wynikających z niszczycielskiej działalności ludzi.
2.2. Wyjaśnianie pojęć rośliny chronione, zwierzęta chronione.
2.3. Prezentowanie sposobów ochrony przyrody poprzez segregację odpadów, recycling, szanowanie wody jako źródła życia dla wszystkich mieszkańców Ziemi.
Osiągnięcia:
2.1.1. Potrafi wskazać działania niszczące przyrodę.
2.2.1. Potrafi własnymi słowami wyjaśnić pojęcia zwierzęta chronione, rośliny chronione.
2.3.1. Potrafi wskazać sposoby ochrony przyrody.
IV. Dbamy o nasze zdrowie.
1. Zdrowa żywność.
1.1. Poznawanie oraz rozpoznawanie i nazywanie zdrowej żywności.
1.1.Wskazuje zdrową żywność (warzywa, owoce, ciemne pieczywo, mleko i jego przetwory).
Osiągnięcia:
1.1.2. Potrafi uzasadnić nazwę zdrowa żywność.
1.1.3. Wskazanie zależności między zdrowym trybem życia a zachowaniem zdrowia.
2. Dbałość o higienę.
2.2. Dbałość o higienę jako styl życia.
Osiągnięcia:
2.2.1. Przestrzega zasad higieny osobistej i higieny układu nerwowego.
3. Zapobieganie chorobom.
3.1. Poznawanie przyczyn i skutków chorób.
3.2. Poznawanie sposobów zapobiegania chorobom.
3.3. Wirusy i bakterie – szkodliwe i potrzebne.
Osiągnięcia:
3.1.1. Poznaje przyczyny i skutki chorób.
3.2.1.Zna zasady zapobiegania chorobom.
3.3.1. Rozumie podział na bakterie i wirusy.
4. Żyjemy w zdrowym otoczeniu.
4.1. Badanie środowiska miejskiego i porównanie ze środowiskiem wiejskim.
4.2. Dostrzeganie różnic między otoczeniem zaniedbanym i brudnym a otoczeniem uporządkowanym i czystym.
Osiągnięcia:
4.1.1. Rozumie konieczność eliminowania hałasu z życia człowieka.
4.2.1. Rozumie konieczność zachowania czystości powietrza (spaliny, nikotyna) dla zdrowia człowieka.
5. Poznawanie zasad bezpieczeństwa w różnych środowiskach, przestrzeganie ich.
5.1. Kodeks zachowania w grupie.
5.2. Umowy dotyczące postępowania i zachowania poza przedszkolem.
Osiągnięcia:
5.1.1. Przestrzega zasad i umów kodeksu grupowego.
5.1.2. Przestrzega umów dotyczących zachowania i postępowania w różnych środowiskach.
3. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW.
Metody, zasady i formy pracy z dzieckiem powinny uwzględniać ogólne założenia podstawy programowej i powinny być dostosowane do aktualnych możliwości i potrzeb dzieci.
4. METODY REALIZACJI PROGRAMU.
a) Aktywizujące: zabawowa, zabawowo – naśladowcza, zadaniowa,
b) Percepcyjne, audiowizualne – pokaz, obserwacja, zabawy badawcze, historyjki obrazkowe, scenki sytuacyjne, film (VHS/DVD), kaseta/płyta CD.
c) Werbalne – żywe słowo, instruktarze, opowiadania, opis, dramy, zagadki, rozmowy kierowane.
d) Czynne, problemowo - stymulujące: zadań stawianych do wykonania, samodzielnych doświadczeń, działania badawcze, „burza mózgów”.
4.1. FORMA PROWADZENIA ZAJĘĆ.
a) Forma indywidualna.
b) Forma zespołowa.
c) Forma grupowa.
4.2. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA DZIECI.
Dziecko potrafi:
- Dokładniej poznaje otaczającą rzeczywistość, lepiej rozumie zależność wszystkich jej elementów.
- Wyjaśnić wpływ zanieczyszczeń na środowisko i ludzi.
- Podać przyczyny niszczenia przyrody.
- Dostrzegać zmiany w przyrodzie w poszczególnych porach roku.
- Wyrażać swoje spostrzeżenia w formie werbalnej i plastycznej.
- Rozpoznawać rośliny i zwierzęta żyjących w różnych środowiskach (pole, łąka, woda, las).
- Dostrzec piękno otaczającej nas przyrody.
- Powiedzieć, co to jest recykling.
- Włączyć się w działania proekologiczne.
- Działać indywidualnie, w zespole, w grupie.
4.3. OCENIANIE WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI.
1. Rozwiązywanie zagadek, rebusów rysunkowych.
2. Opowiadanie treści historyjek obrazkowych: stawianie hipotez, tworzenie uogólnień, wnioskowanie, abstrahowanie.
3. Nazywanie pór roku zgodnie z kolejnością następowania.
4. Przyporządkowanie nazw miesięcy do pór roku.
5. Segregowanie odpadów wytwarzanych w klasie (papier – plastik – biologiczne).
6. Analiza wytworów, np. prac plastycznych, szczególnie tworzonych z elementów odpadowych (plastik, tektura).
5. EWALUACJA PROGRAMU.
5.1. Udział w konkursach, quizach.
5.2. Rozwiązywanie zagadek, krzyżówek.
5.3. Układanie w prawidłowej kolejności elementów (np. obrazki przedstawiające pory roku).
5.4. Stosowanie „na co dzień” zasad segregacji odpadów.
5.5. Rozróżnianie i nazywanie materiału, z którego wytwarza się butelki i inne opakowania płynów, żywności.
5.6. Dostrzega i nazywa właściwe postawy proekologiczne.
5.7. Stosowanie synonimów określających pojęcie „przyroda”, „ziemia”, „ochrona”.
mgr Elżbieta Surowiec