(Chłopiec daje sygnał na trąbce – hejnał zapowiadający dostojeństwo chwili )
Narrator I– ( recytuje )
,, Witaj majowa jutrzenko,
Świeć naszej polskiej krainie
Uczcimy Ciebie piosenką,
Która w całej Polsce słynie”
Chór śpiewa refren i II zwrotkę ,,3 Maj” sł. R. Suchodolski, muz. J. K. Gall
Wiwat Maj , piękny Maj!
U Polaków błogi raj!
Wiwat Maj, piękny Maj!
U Polaków błogi raj!
Nierząd braci naszych cisnął,
gnuśność w rękach króla spała,
a wtem Trzeci Maj zabłysnął
i nasza Polska powstała.
Wiwat Maj, piękny Maj!
Wiwat wielki Kołłątaj!
Wiwat Maj, piękny Maj!
Wiwat wielki Kołłątaj!
Narrator II - Rozkład struktury społecznej i politycznej Polski pod koniec XVIII wieku prowadził do upadku państwa. Król Stanisław August Poniatowski nie miał realnej władzy. Sejmy były nagminnie zrywane. Skarb świecił pustkami. Wojsko znajdowało się w stanie cząstkowym. Coraz częściej dochodziła do głosu obca interwencja. W tej sytuacji doszło w 1772 roku do pierwszego rozbioru Polski.
Recytator - ,,Do narodu”( fr.), Jakub Jasiński
Ojczyzno! Kraju drogi, czyliż już dla ciebie
Nie ma szczęścia na ziemi i litości w niebie?
Czyliż wiecznie zgnębiony pod groźnym toporem
Już Polak nie potrafi też umrzeć z honorem?
Przebóg, czy to sen miły, czyli już na jawie
Widzę broń w dłoni polskiej ku wielkiej wyprawie!
Idźcie, mężni młodzieńce, pełni świętej cnoty,
Mścić się naszych ucisków i naszej sromoty! (…)
Narrator I – Jednocześnie postępowa grupa szlachty i magnatów dążyła do przeprowadzenia reform ustrojowych, które wzmocniłyby Polskę w jej bycie państwowym. Jesienią 1778 roku król Stanisław August Poniatowski zwołał do Warszawy sejm, który miał zdecydować o wielu ważnych sprawach. Uczestniczyli w nim członkowie obozu patriotycznego z Hugonem Kołłątajem na czele. Sejm obradował przez cztery lata i doprowadził do uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Recytator - ,,Hymn 3 Maja 1791 roku” ( anonim )
Nieskończenie wielki Boże,
Dank niesiemy Ci w pokorze,
W pieśni słowach, w dzwonach biciu,
W odrodzonym nowym życiu.
Oto cud się w Polsce stawa
Niespożytą siłą prawa:
Społem wszystkie idą stany,
Szlachta, kmiecie i mieszczany.
Naród z królem, król z narodem,
A zaś Wolność kroczy przodem.
Dzień trzeciego maja wita
Chwałą Twą Rzeczpospolita.
Chór - ,,Polonez 3 Maja”, sł. A. Rodowski
Zgoda sejmu to sprawiła,
Że nam wolność przywróciła.
Wiwat krzyczcie wszystkie stany,
Niechaj żyje król kochany! 2x
Wiwat sejm i naród cały!
Dziś nam nieba żywot dały.
Wiwat…
Taka jest narodu wola,
Za swych braci i za króla
Obywatel każdy wszędzie
Życie swoje łożyć będzie.
Wiwat…
Uczeń ( pyta )
Co zawierała ta pierwsza w Europie , a druga na świecie konstytucja?
Narrator II
• Znosiła elekcyjność tronu.
• Polska stawała się monarchią dziedziczną.
• Na główny organ władzy wykonawczej powołano Straż Praw. W jej skład wchodził król, prymas, pięciu ministrów marszałek sejmu.
• Najwyższą władzą ustawodawczą pozostawał sejm, który miał podejmować decyzje większością głosów.
• Zniesiono liberum veto.
• Mieszczanie z miast królewskich uzyskali prawo nabywania dóbr ziemskich oraz piastowania urzędów państwowych i kościelnych.
• Chłopi znaleźli się pod opieką państwa.
• Zlikwidowano podział na Koronę i Litwę.
• Dla całego państwa miał być wspólny skarb, sejm i wojsko.
Narrator I – W naszej świadomości 3 Maja jest świętem jedności i mądrości politycznej wszystkich Polaków, gdyż sami znaleźli siły na przezwyciężenie rozkładu państwa i zdobyli się na wytyczenie drogi, która spotkała się z uznaniem całej postępowej Europy.
Tradycyjnie od wielu lat święto majowe łączy się z uroczystością Matki Bożej Królowej Polski, naszej Opiekunki i Orędowniczki.
Recytator - ,,Na dzień 3 Maja” ( fr. ), Maria Chełmińska
Jeden był w świecie tylko maj polski,
Ojczyzna nasza droga
Swoją Królową zwie już od wieków
Maryję – Matkę Boga.
Polska złożyła w Jej święte dłonie
widomej władzy znamię.
Zło nas nie zmoże, wróg nie pokona
i burza nas nie złamie.
W dzień trzeci maja pieśń hołdu zabrzmi,
a serca nam zapłoną –
Królowo Polski, naszej ojczyzny
bądź siłą i obroną…
Narrator II – Konstytucja 3 Maja obowiązywała zaledwie kilka miesięcy, bo już w kwietniu 1792 roku polscy magnaci przygotowali akt konfederacji potępiającej i znoszącej ustawę majową. Ogłoszono go w pogranicznej Targowicy, a konfederaci zwrócili się do carycy Katarzyny II o pomoc . W kilka dni później stutysięczna armia rosyjska wkroczyła na Ukrainę i Litwę. Rozpoczęła się wojna, która doprowadziła do II rozbioru Polski.
Narrator I – Mimo kolejnych lat klęski , Polacy nigdy nie stracili nadziei na wolną, sprawiedliwą i niepodległą ojczyznę. Zaś Konstytucja 3 Maja na zawsze pozostanie symbolem polskiej myśli politycznej i dowodem współdziałania Polaków w celu ratowania kraju od klęski. Wspominamy ich dziś z wdzięcznością i dumą.
Recytator (na podkładzie muzycznym poloneza Pożegnanie Ojczyzny M. Ogińskiego), Trzeci Maj , Michał Aret
Maj – rocznica pięknych serc!
Maj – rocznica wielkich myśli,
Tym, co dawno przeminęli,
Hołd składają ci co przyszli.
Choć przeminął dawno wiek,
Dawne hasła się zmieniły,
Orzeł począł nowy bieg,
Lecz z przeszłości czerpał siły.
Z tych w ciemnościach jasnych chwil,
Kiedy miłość pobratała
W jasną całość Polski stany,
Miłość ponad wszystko trwała.
Tym, co Polsce dali myśl,
Aby stworzyć cud majowy,
Cześć z oddaniem złóżmy dziś,
Przed pamiątką chyląc głowy.
Na zakończenie chór odśpiewa wybraną pieśń patriotyczną.