Chór szkolny – „Rota”
Narrator
Co się stało 11 listopada 1918 roku? Jakie wypadki poprzedziły ten dzień wielkiego polskiego triumfu?
To właśnie w tym dniu podpisany został rozejm kończący wielką wojnę światową, która zdruzgotała polityczny porządek starej dziewiętnastowiecznej Europy. Nie bacząc na wydarzenia, Polska powstała dzięki wielkiemu czynowi Polaków z pokolenia naszych dziadów i pradziadów.
Wśród młodego pokolenia Polaków żyjących w ponad stuletniej niewoli narastały nastroje niepodległościowe.
Recytator – „Daj nam poczucie siły” – Stanisław Wyspiański
Daj nam poczucie siły
I Polskę daj nam żywą,
By słowa się spełniły
Nad ziemią nieszczęśliwą.
Jest tyle sił w narodzie,
Jest taka mnogość ludzi;
Niechże w nich Duch Twój wstąpi
I śpiących niech obudzi.
Niech się królestwo stanie
Nie krzyża, lecz zbawienia.
O, daj nam Jezu Panie,
Twą Polskę objawienia.
Nie ścierpię już niedoli
Ani niewolnej nędzy.
Sam sięgnę lepszej doli
I łeb przygniotę jędzy.
Zwyciężę na tej ziemi,
Z tej ziemi PAŃSTWO wskrzeszę.
Synami my Twoimi,
Błogosław czyn i rzeszę!
Narrator – W latach 1908 do 1914 powstało w Galicji wiele organizacji paramilitarnych, między innymi „Strzelec”, Polskie Drużyny Strzeleckie, Drużyny Bartoszowe. Na ich czele stanął marszałek Józef Piłsudski. Oddział liczył wówczas około 4000 ludzi. 6 sierpnia 1914 roku pierwsza kompania kadrowa wkroczyła za zgodą wojskowych władz austriackich do Królestwa Polskiego.
Trzy dni wcześniej Józef Piłsudski mówił w Krakowie do kompanii Kadrowej Strzelców:
Piłsudski – Żołnierze…Spotkał was ten zaszczyt niezmierny, że pierwsi pójdziecie do Królestwa i przestąpicie granice rosyjskiego zaboru jako czołowa kolumna wojska polskiego, idącego walczyć o oswobodzenie Ojczyzny.
Wszyscy jesteśmy równi wobec ofiar, które ponieść musicie. Wszyscy jesteście żołnierzami. Najbardziej doświadczonym wśród was każę pełnić funkcje dowódców. Patrzę na was jak na kadry, z których rozwinąć się ma przyszła armia polska i pozdrawiam jako pierwszą kadrową kompanię.
Chór szkolny - „Pierwsza kadrowa”, sł. Tadeusz Ostrowski
Narrator – W połowie sierpnia 1914 roku wszystkie ugrupowania polskie w Galicji powołały w Krakowie Naczelny Komitet Narodowy, który wziął pod swój patronat odziały Piłsudskiego. W 1916 roku legiony liczyły 20 tysięcy żołnierzy. Połowę ich składu stanowili synowie rodzin inteligenckich, drugą połowę młodzież robotnicza i rzemieślnicza. To świadczyło o wielkiej ideowości legionów, czego dowodem były zaciekłe walki w Galicji.
Chór szkolny – „Wojenko, wojenko…”
Recytator – „Do moich synów”, Jerzy Żuławski
Synkowie moi poszedłem w bój,
jako wasz dziadek, a ojciec mój,
jak ojca ojciec i ojca dziad,
co z Legionami przemierzył świat,
szukając drogi przez krew i blizny
do naszej wolnej Ojczyzny!
Synkowie moi, da nam to Bóg,
że spadną wreszcie kajdany z nóg
i nim wy męskich dojdziecie sił,
jawą się stanie , co dziadek śnił,
szczęściem zakwitnie krwią wieków żyzny
łan naszej wolnej Ojczyzny!
Synkowie moi, lecz gdyby Pan
nie dał wzejść zorzy z krwi naszych ran,
to jeszcze w waszej piersi jest krew
na nowy świętej Wolności siew,
i wy pójdziecie, pomni spuścizny,
na bój dla naszej Ojczyzny!
Narrator – Trudny był los polskiego żołnierza w tej wojnie. Legioniści walczyli przynajmniej pod polską komendą, jednak tysiące polskich chłopców wcielono do zaborczych armii. Synowie Polski walczyć musieli przeciw sobie w szeregach obcych armii. Wszyscy jednak myśleli o wolnej Polsce, a przed bitwą modlili się tak samo…
Chór szkolny – „Ojczyzno ma…”
Recytator - ,,Rok 1918”, Artur Oppman
O mamo, otrzyj oczy,
Z uśmiechem do mnie mów –
Ta krew, co z piersi broczy,
Ta krew - to za nasz Lwów!...
Ja biłem się tak samo,
Jak starsi – mamo chwal!
Tylko mi ciebie, mamo,
Tylko mi Polski żal!
Mamo, czy jesteś ze mną?
Nie słyszę twoich słów…
W oczach mi trochę ciemno.
Obroniliśmy Lwów!...
Zostaniesz biedna samą…
Baczność! Za Lwów! Cel! Pal!
Tylko mi ciebie mamo,
Tylko mi Polski żal…
Z prawdziwym karabinem
U pierwszych stałem czat…
O, nie płacz za swym synem,
Że za Ojczyznę padł!...
Z krwawą na kurtce plamą
Odchodzę dumny w dal…
Tylko mi ciebie, mamo,
Tylko mi Polski żal…
Chór szkolny – „O mój rozmarynie”, sł. Wacław Denhoff – Czarnocki
Narrator – W styczniu 1917 roku powołano 25-cio osobową Tymczasowa Radę Stanu, do której wszedł między innymi Józef Piłsudski obejmując kierownictwo spraw wojskowych, ale ponieważ uznał, iż forma przysięgi, którą mieli składać żołnierze godzi w ich honor, wezwał do nie składania jej. Za to ukarano go wywiezieniem do Magdeburga.
Recytator – „ Dwóch rannych” ( fragment ), Bolesław Czerwieński
Ojczyzno! Nie płacz swych dzieci, co giną!
Niechaj krew płynie i łzy niechaj płyną,
Niechaj się ziemi wstrząsają krawędzie,
Jest Bóg nad nami, więc i Polska będzie!
Gromy po gromach biją w świat spróchniały,
Co złe, jak wąż się rozpadnie w kawały,
A każda kropla krwi polskiej wylana,
Niedługo w jad się zmieni dla tyrana!
Chór szkolny – „Pierwsza brygada” lub „Piechota”
Narrator – Po zwolnieniu z więzienia Józef Piłsudski nadal przewodził legionistom w walce. Gdy 10 listopada 1918 roku Piłsudski dotarł do Warszawy, przyjęty został przez społeczeństwo jak zbawca ojczyzny. Następnego dnia 11 listopada Rada Regencyjna przekazała mu pełnię władzy wojskowej. Piłsudski przejąwszy władzę ogłosił się Naczelnikiem Państwa.
Czcząc 11 listopada jako Święto Narodowe, czcimy nie tylko męstwo i poświęcenie polskiego żołnierza, ale i rozwagę polityczną, cierpliwość i upór w dążeniu do celu.
Recytator – Wiersz Heleny Bocheńskiej
Serca nam biją, łzy radości płyną,
Polska powstaje z wiekowej niewoli
Lud zjednoczony te matkę jedyną
Wita i upaść już więcej nie pozwoli.
Będziemy działać, walczyć i pracować
Jak wierne syny, jak dzieci rodzone,
By po wiek wieków cześć Polski zachować,
By nie wydarło co dziś połączone.
Więc, kto dla Polski krew i życie daje
Cześć mu i sława, niech w narodzie słynie
W zwartym szeregu do obrony staje
Tego niech imię nigdy nie zaginie.
Polski żołnierzu, polski bohaterze,
Znasz twą powinność, twoje powołanie,
Twój sztandar czysty, bo wiernie i szczerze
Trwasz w obowiązku przy twoim hetmanie.
Zgoda i jedność w szeregach panuje
Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego,
Ot! To mi wojsko, co Honor czuje,
Polski żołnierzu nie ma ci równego!
Chór szkolny - „Niepodległość”
Recytator – „ Ziemia rodzinna”, Ludmiła Mariańska
Ziemio, na której rosnę
Ojczyzno! Kocham cię całą:
Każdą twą jodłę i sosnę,
Zielony dąb , brzozę białą.
Wszystkie twe drzewa. I ptaki
Przelatujące pod niebem.
Nawet chwasty – chabry i maki.
I zboże, które jest chlebem.
Kocham rzek twoich wody
I mazowieckie piachy .
Owocujące ogrody
I złote, wiślane łachy.
Góry , gdy jesień je złoci
I kiedy śpią zimą - w śniegu.
I łąki pełne stokroci
I dymy Zagłębia Śląskiego.
Chór szkolny – „ Nasza najpiękniejsza”, muz. Krzysztof Marzec sł. Andrzej M. Grabowski