Nadpobudliwość psychoruchowa

Nadpobudliwość psychoruchowa

Aktywność jest właściwością każdego człowieka, jest zjawiskiem typowym i zmienia się w ciągu życia. Dzieci, których aktywność jest nadmierna w stosunku do wieku, są określane jako nadpobudliwe psychoruchowo (J.Prekop,Ch.Schweizer). Nadpobudliwość jest syndromem nadruchliwego zachowania, niestałości psychoruchowej(H.Nartowska). Owe zaburzenie znajduje swój wyraz:

a) w sferze ruchowej w postaci wzmożonej ekspansji ruchowej lub niepokoju ruchowego. Dzieci nie są wstanie pozostać w bezruchu przez krótki okres czasu; chodzą po klasie, biegają, podskakują (T. Opolska, E. Potempska).

b) w sferze poznawczej w postaci zaburzeń koncentracji uwagi, pochopności i pobieżności myślenia. Dzieci nie są wstanie skupić się dłużej nad wykonywaną czynnością od momentu jej rozpoczęcia aż do zakończenia. Bardzo łatwo doprowadzić je do rozproszenia jakimkolwiek bodźcem (G. Serfontein). Przerzucają swoją uwagę z obiektu na obiekt, robią wrażenie, jakby interesowało je kilka lub kilkanaście rzeczy na raz, co prowadzi między innymi do udzielania nieprawidłowych, nieprzemyślanych odpowiedzi na pytania (T. Opolska, E.Potempska).

c) w sferze emocjonalno- uczuciowej w postaci nadmiernej wrażliwości emocjonalnej (W. Szewczyk).

Wraz z dorastaniem dzieci nadpobudliwość, którą one przejawiały może ulec złagodzeniu, przekształceniu jak również może całkowicie zaniknąć i wówczas ich zachowanie nie odbiega od przeciętnego,
zrównoważonego dziecka,(im starsze, tym lepiej funkcjonują u nich procesy hamowania). Dzieci impulsywne wyrosną na ludzi ciekawych świata, interesujących, znaczących, otwartych w kontaktach z otoczeniem, sprawnych zawodowo i intelektualnie. Jednak proces ten nie może być samoistnym dojrzewaniem, lecz musi być właściwie ukierunkowany określonymi warunkami środowiskowo- wychowawczymi (W. Szewczyk). Praca z dziećmi nadpobudliwymi wymaga dużo cierpliwości, tolerancji i zrozumienia. Ich złe zachowanie nie wynika ze złej woli, ale jest efektem niewłaściwie wykształconych cech układu nerwowego i samo dziecko najbardziej cierpi z tego powodu(B.Łuczak). Z dziećmi, które przejawiają syndrom nadpobudliwości powinno się dużo rozmawiać, tłumaczyć, traktować je w sposób spokojny i konsekwentny(H. Filioczuk). Trzeba też koniecznie powstrzymywać się od lawinowych poleceń i upomnień typu: siedź prosto, nie huśtaj się na krześle, bądź grzeczny, które najczęściej są sprzeczne z dziecięcymi pragnieniami i potrzebami, powodując wzmożone pobudzenie, opór i protest. Z czasem, powoli, drobnymi kroczkami, działając w sposób opanowany osiągnie się znacznie więcej niż nieustannymi poleceniami(E.Szperlich). Chwila spędzona przez dziecko nadpobudliwe z kimś, kto go rozumie nawet wtedy, kiedy nigdy nic się mu nie udaje, pozwala odzyskać wiarę we własne siły. Dzieci czasami potrzebują podzielić się z wychowawcami, rodzicami swoimi porażkami i sukcesami. Należy znaleźć chwilę czasu żeby mogły swobodnie powiedzieć o tym, co się działo w ciągu dnia. Czasem mają szczególnie zły dzień i wówczas potrzebują troski i ciepła (T. Wolańczyk).
Ważnym elementem pracy wychowawczej w edukacji wczesnoszkolnej jest też dążenie do integracji zespołu klasowego, by młody człowiek umiał funkcjonować w grupie, by potrafił współpracować z rówieśnikami. Aby zespół klasowy czuł się jednością potrzebne są wspólne przeżycia po to, aby dzieci złączyć i uświadomić im jedność klasy jako grupy. Integracja klasy może odbywać się podczas imprez szkolnych, takich jak: andrzejki, mikołajki, wigilia, choinka- gdzie dzieci tworzą jedną wielką wspólnotę. Klasę mogą też zbliżyć wspólne wycieczki, bowiem są okazją do lepszego poznania siebie i innych od strony nieco innej niż w szkole (M. Pabis, B. Wierdlak).

Bibliografia
1. Prekop J., Schweizer Ch., Niespokojne dzieci. Poradnik dla zaniepokojonych rodziców. Poznań 1997, MEDIA RODZINA, s. 9.
2. Nartowska H., Wychowanie dziecka nadpobudliwego. Warszawa 1971, NK, s. 26.
3. Opolska T., Potemska E., Dziecko nadpobudliwe. Program korekcji zachowań. Warszawa 1999, CMPP, s. 19.
4. Serfontein G., Twoje nadpobudliwe dziecko. Poradnik dla rodziców. Warszawa 1999, PRÓSZYŃSKI i S- KA, s. 15.
5. Opolska T., Potemska E., Dziecko nadpobudliwe. Program korekcji zachowań. Warszawa 1999, CMPP, s. 19.
6. Słownik psychologiczny pod redakcją Szewczuka W. Warszawa 1979, s. 156.
7. Słownik psychologiczny pod redakcją Szewczuka W. Warszawa 1979, s. 11.
8. Łuczak B., Niepowodzenia w nauce. Przyczyny, skutki, zapobieganie. Poznań 2000, OFICYNA WYDAWNICZA G & P, s. 32.
9. Filipczuk H., Rodzice i dzieci w młodszym wieku szkolnym. Warszawa 1985, NK, s. 204.
10. Szperlich E., Nadpobudliwe czy źle wychowane. Twoje dziecko 1999, nr 10- 12, s. 11.
11. Wolańczyk T., Kołakowski A., Skotnicka M., Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci. Prawie wszystko, co chcielibyście wiedzieć. Książka dla rodziców, nauczycieli i lekarzy. Lublin 1999, BIFOLIUM, s. 128.
12. Pabis M., Wierdak B., Praca wychowawcza w klasach I- III. Życie Szkoły 2001, nr 7, s. 410- 412.