Praca na lekcjach z zastosowaniem nowatorskich metod aktywizujących

Poniżej przedstawiam propozycje metod aktywizujących mniej znanych, ale równie wartościowych, które można wykorzystać w pracy z uczniami.

• BAROMETR NASTROJU
Metoda- planowania, organizowania i oceniania własnej nauki, skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach, prezentacji własnego punktu widzenia, przygotowania do publicznych wystąpień.
Cel:
- skłonienie ucznia do refleksji nad tym ,co czuł podczas zajęć lekcyjnych. Dzięki temu uczeń czuje się podmiotem w procesie dydaktycznym.
Przebieg:
Nauczyciel rozdaje uczniom kartki z obrazkami przedstawiającymi dłoń z kciukiem do dołu, do góry i całą z rozłożonymi palcami w górze. Nauczyciel zadaje dzieciom pytanie : „ Jaki był twój nastrój podczas dzisiejszej lekcji? Dzieci mają czas 15 minut na ocenę i dyskusję podsumowującą.
Autorefleksja nauczyciela:
Zastosowałam tę metodę do oceny…
Dowiedziałam się, że….
W przyszłości muszę skoncentrować się nad…

• DYWANIK POMYSŁÓW
Jest to metoda poszukiwania, porządkowania, wykorzystywania informacji z różnych źródeł.
Pomoce: kartki 1/3 formatu A-4, mazaki, szpilki.
Cel:
- prowadzenie dyskusji w grupach nad danym problemem,
- wybór najlepszego rozwiązania.
Przebieg:
Nauczyciel zapisuje na tablicy dany problem do rozwiązania. Uczniowie stawiają pytania, dyskutują, a pomysły zapisują indywidualnie na karteczkach ( 1 kartka 1 pomysł).
Tworzymy dywanik pomysłów. W określonym miejscu, którym może być podłoga, kładziemy duży arkusz papieru, na którym uczniowie układają swoje karteczki. Każdy uczeń otrzymuje 1 punkt i stawia go przy rozwianiu, które według niego jest najlepsze. Rozwiązanie z największą liczbą punktów jest najlepsze.

• HAKI PAMIĘCIOWE
Metoda rozwijania osobistych zainteresowań.
Czas: 10-30 minut
Przebieg:
W zależności od tematu, nauczyciel stawia pytanie, które ma pobudzić wyobraźnię uczniów
Metoda może pomóc w szybkim zapamiętywaniu liczb i słówek.
Nauczyciel rozdaje uczniom karty ćwiczeniowe do wypełnienia. Polecenie nauczyciela, aby uczniowie zastanowili się z jakimi przedmiotami, zwierzętami kojarzą się im liczby. Obok tychże liczb maja narysować skojarzenia. Po wykonaniu polecenia następuje dyskusja z autorami prac. Na wspólnym plakacie można umieścić liczby i odpowiadające im wizerunki skojarzeń.

• INFORMACJA ZWROTNA
Metoda efektywnego współdziałania w zespole i pracy w grupie, budowania więzi międzyludzkich, podejmowania decyzji.
Informacja zwrotna może być: pozytywna i negatywna.
Przebieg:
Nauczyciel tłumaczy uczniom , co to jest informacja zwrotna.
Uczniowie przyczepiają sobie na plecy foliowe koszulki, w które będą zbierać informacje na swój temat od innych kolegów
Nauczyciel zapisuje na tablicy pytania:
„Co w tobie lubię najbardziej”,
„Co w tobie mi się nie podoba”,
„Jak mi się z Tobą współpracuje”
Uczniowie zapisują na karteczkach informację dla kolegów i wrzucają je do torebek foliowych na plecach osób, którym chciałyby udzielić informacji zwrotnej.
Uczniowie przeglądają zawartość „plecaków’ i udzielają informacji zwrotnej do otrzymanej informacji.
W młodszych klasach uczniowie mogą wykorzystać kolorowe karteczki w liczbie odpowiadającej liczbie uczniów w klasie. Każdy kolor ma inne znaczenie, np.:
Czerwony- lubię cię,
Żółty- jesteś szefem grupy,
Zielony- jesteś pracowity,
Niebieski- nie lubię z tobą pracować,
Biały- nie rozumiem twojego zachowania
Uczniowie zastanawiają się, co dana informacja dla niego oznacza.

• JAK SIĘ UCZĘ?
Metoda planowania, organizowani a i oceniania własnej nauki.
Nauczyciel głośno i wyraźnie odczytuje listę rzeczowników tj.: rower, lody, śnieg, komputer, lalka, jabłko, słońce… Jednocześnie prosi dzieci, aby wpisywały je od 1 z 3 rubryk: słyszę, widzę, dotykam danego przedmiotu. Ta rubryka, która będzie zawierała największą liczbę rzeczowników, wyznacza typ uczenia się charakterystyczny dla danego ucznia.

• KARUZELA
Metoda planowania, oceniania własnej nauki, podejmowania zespołowych decyzji.
Cel:
- Wyrażanie myśli w sposób swobodny,
Określanie własnego stanowiska,
Kształtowanie umiejętności aktywnego słuchania.
Przebieg:
Nauczyciel podaje uczniom temat do dyskusji. Dzielimy klasę na 2 zespoły ,które siedzą w dwóch kręgach naprzeciwko siebie. Na sygnał dany przez nauczyciela uczniowie z wewnętrznego kręgu przedstawiają w ciągu 5 minut swojemu partnerowi z kręgu zewnętrznego, jaka jest ich opinia na dany temat, jakie mają pomysły rozwiązań. Partner sporządza notatkę z rozmowy. Na hasło nauczyciela, krąg wewnętrzny przesuwa się o 2 krzesła i tym razem przedstawiciele kręgu zewnętrznego mówią, co sądzą na dany temat. Po kilku rundach uczniowie formułują wnioski, a jedna osoba zapisuje je na tablicy.

• KOSZ I WALIZECZKA
Metoda planowania, organizowania, oceniania własnej nauki, skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach, prezentacji własnego punktu widzenia, przygotowania do publicznych wystąpień.
Cel:
-Metoda ewaluacyjna- pozwala wywołać refleksję ukierunkowana na rozwój i podwyższenie jakości.
Przebieg:
Nauczyciel przygotowuje 2 plakaty z koszem i walizeczką, które zawiesza na tablicy.
Rozdaje karteczki samoprzylepne w 2 kolorach. Zwraca się do uczniów z prośba, aby dokonali oceny jakiejś sytuacji, wydarzenia, bohatera. Swoje oceny pozytywne umieszczają na karteczkach np. żółtych, a na zielonych – negatywne. Na hasło START przylepiają karteczki w odpowiednich miejscach- pozytywne na plakacie z walizką, negatywne – na plakacie z koszem. Teraz nauczyciel prosi jednego ucznia, aby odczytał, co jest na plakacie z koszem, a więc co jest warte odrzucenia, i co znalazło się do zabrania w walizce i co należy zapamiętać.
Nauczyciel pyta uczniów: Czy jest coś, co was zaskoczyło, nad czym chcecie podyskutować?
Wariant:
Ewaluacja lekcji- co byś chciał zabrać ze sobą z tej lekcji, a co wrzucić do kosza?

• LIST DO SIEBIE
Metoda planowania, organizowania, oceniania własnej nauki.
Zastosowanie:
Metoda może pomóc w udzieleniu sobie odpowiedzi na pytanie: „Czy stosuję zdobyte umiejętności w praktyce?”
Przebieg:
Po zakończeniu pewnego etapu nauki, nauczyciel zwraca się do uczniów, aby spróbowali zdobyta wiedzę wykorzystać w życiu codziennym. Uczniowie piszą listy do siebie, w których powinni zawrzeć wiadomości o tym, czego się nauczyli i w jaki sposób zastosują zdobyte wiadomości.
Po pewnym czasie, czytają swoje listy na forum klasy i mówią, co udało im się zrealizować, a co nie.
Czas: 20 minut.