Analiza przypadku dydaktycznego ucznia zdolnego

Analiza przypadku dydaktycznego

l. Identyfikacja problemu.
Opisu i analizy dokonałam na przykładzie uczennicy Joanny, którą uczyłam języka polskiego w klasie trzeciej. Jej przypadek zainteresował mnie już rok temu. O zdolnościach dziewczyny słyszałam od koleżanki stażystki uczącej Joannę w klasie drugiej. Miałam możliwość obserwacji lekcji podczas hospitacji. Również sprawdzając prace z konkursów, w których uczennica brała udział, czy też z testów próbnych pisanych przez jej rocznik zorientowałam się, że jest bardzo zdolna. Jej nazwisko pojawiało się często w czołówce zwycięzców różnych konkursów przedmiotowych. Uzyskałam także informacje o jej ogólnych wynikach w nauce. Okazało się, że Joasia ma ponadprzeciętne zdolności i umiejętności także z pozostałych przedmiotów. Uczennica otrzymuje oceny cząstkowe bardzo dobre i celujące, a na koniec semestru ma wystawione oceny celujące.

2. Geneza i dynamika zjawiska.
Kiedy zaczęłam ją uczyć w klasie trzeciej, byłam zaskoczona. Joanna nie udzielała się podczas lekcji, sprawiała wrażenie czujnego obserwatora. Zdolna, ale zbyt nieśmiała, aby wykazać się swoją wiedzą na forum. Niemniej jednak z wypracowań otrzymywała oceny bardzo dobre i celujące. Jej wypowiedzi pisemne wyróżniały się sprawnością językową, bogactwem słownictwa, dojrzałością wnioskowania i przejrzystym tokiem myślowym. Z prac klasowych Joasia dostawała maksymalną liczbę punktów.
Zauważyłam, że łatwo przyswaja nowe treści programowe. Umiejętności Joasi są rozległe, a należą do nich chociażby takie jak: rozumowanie abstrakcyjne, zdolność kojarzenia faktów, szybki styl pracy, umiejętność koncentracji, oryginalność w ujęciu tematów prac/zadań, nowatorstwo, wysoki poziom estetyczny i graficzny wytworów pracy. Niemniej jednak Joasia sama nie podejmowała inicjatywy. Postanowiłam podjąć działania, które będą rozwijały jej zdolności intelektualne.

3.Znaczenie problemu.
W przypadku Joanny musiałam pamiętać o potrzebach psychicznych dziewczynki. Dbać o jego harmonijny rozwój w otoczeniu rówieśników, którzy ją szanują, lubią jako życzliwą i pomocną koleżankę. Wierzyłam, że uda jej się pozbyć kompleksów, nabrać wiary w siebie, ale z zachowaniem wyważonego poczucia własnej wartości. Bez kształcenia umiejętności interpersonalnych, dbając jedynie o intelekt można zapomnieć, że przede wszystkim ma ona być człowiekiem, a dopiero później wielkim naukowcem czy profesorem.

4. Prognoza
Dobrą motywacją dla zdolnej, ale nieco nieśmiałej i niepewnej swojej wartości Asi było zachęcanie do konfrontowania jej wiedzy i umiejętności w konkursach i olimpiadach szkolnych, pozaszkolnych, jak również namawianie do współpracy ze słabszymi. Wygrane w konkursach powodowały to, że uczennica czuła się wyróżniona, zachęcona, zaczynała się więcej uczyć zarówno z nauczycielem jak i sama, poszerzała swoją wiedzę, pomału wyzbywając się kompleksów, rozwijała umiejętności.

5.Propozycje oddziaływań.
Z biegiem czasu Joanna oswoiła się z moim sposobem prowadzenia zajęć, zaczęła śmiało wyrażać swoje opinie. Pomału poznawałam jej osobowość. Okazało się, że zdolności językowe idą w parze z usposobieniem i charakterem uczennicy. Skromna, taktowna, koleżeńska i lubiana przez rówieśników dziewczyna stała się również podporą dla mojej pracy. W czasie zajęć w grupach wspomagała słabszych uczniów, organizowała pracę grupy, kreatywnie sugerowała rozwiązania problemów, ale nigdy nie narzucała swojej woli czy wyręczała kogoś w pracy.
Wkrótce Joasia zaistniała też w redakcji gazetki, której od trzech lat jestem opiekunem. Redagowała artykuły o tematyce społecznej, recenzje, opracowywała wnioski z przeprowadzanych w szkole sond. We wrześniu uczennica wyraziła zgodę na wzięcie udziału w eliminacjach do wojewódzkiego konkursu krasomówczego. Nasi uczniowie zdobywali w nim laury w ubiegłych latach. Joasia pracowała długo nad swoim wywodem, ćwicząc do perfekcji sugestywność oracji i chwyty perswazyjne. Niestety popis krasomówczy Joasi nie przypadł do gustu jury konkursu. Ale Asia, wspierana przeze mnie i swoje koleżanki nie zniechęciła się do dalszej pracy. Zaskakująco dobrze poradziła sobie z negatywnymi emocjami, zjednując przychylną sobie publiczność. Nadal pogłębiała wiedzę na potrzeby olimpiad i konkursów. Asia mimo dyscypliny czasowej, nauki z innych przedmiotów rozwiązywała testy konkursowe z lat ubiegłych, studiowała literaturę fachową, powtarzała materiał z literatury, poetyki i gramatyki, pisała obszerne prace pisemne na przekrojowe tematy, wykazując się przy tym bardzo dobrą umiejętnością syntezy motywów literackich.
W listopadzie w ogólnopolskiej olimpiadzie z j. polskiego „Fraszka” ( czytanie interpretacyjne , rozprawka) zajęła 3 miejsce w kraju, otrzymując nagrodę rzeczową i dyplom okolicznościowy. W październiku w ogólnopolskim konkursie z ortografii została uhonorowana tytułem eksperta ortografii, uzyskując 12 miejsce w kraju.
Wkrótce podjęłam kolejne kroki oddziaływań. Zaproponowałam jej udział w etapach powiatowych kuratoryjnego konkursu z j. polskiego dającego uprawnienia do zwolnienia z egzaminu w części humanistycznej. Uczennica zakwalifikowała się do finałów znacznie przekraczając wymagane 70 % pkt z testu. W marcu pojechała na etap wojewódzki. W finale startowało około 300 uczniów z różnych szkół. Wkrótce poznaliśmy wyniki, Joasia uzyskała tytuł finalistki.
W grudniu brała udział w wycieczce do muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, która została zorganizowana na potrzeby projektu edukacyjnego. Asia sprawdziła się jako doskonały lider grupy, który potrafi współpracować z innymi rówieśnikami i dorosłymi, aby osiągnąć jak najwyższy wynik podczas publicznej prezentacji projektu edukacyjnego. Grupa, której przewodniczyła zajęła I miejsce w szkole.
Joanna wygrała kolejne dwa konkursy wewnątrzszkolne: „Bursztyny” i „Quiz z poetyki.”
W maju zachwyciła swoimi umiejętności w gminnym konkursie recytatorskim „Miłosz nam coraz bliższy,” otrzymując wyróżnienie i nagrodę rzeczową od Przewodniczącego Rady Gminy. W kwietniu w ogólnopolskiej stypendiadzie polonistycznej „Orzeł” wyróżniono ją za wysoki wynik – 4 miejsce w Polsce dyplomem wyróżnienia i cenną nagrodą książkową. Joasia rozwijała również swe uzdolnienia teatralne, przygotowując się do ról w występach ( Katyń – Golgota Wschodu, Konstytucja 3 Maja, jasełka gminne).
Kilka razy powierzyłam jej przeprowadzanie niektórych zajęć lekcyjnych oraz przygotowanie pomocy dydaktycznych.

VI Przewidywane efekty
- sukces w olimpiadzie polonistycznej
- wysokie osiągnięcia w różnorodnych konkursach
- zdobycie wiedzy i umiejętności wykraczających poza materiał gimnazjum
- wysokie wyniki testów kompetencyjnych z przedmiotów humanistycznych
- poprawność językowa (mówienie, pisanie)
- funkcjonalne posługiwanie się językiem
- umiejętność dokonywania analizy i interpretacji dzieł sztuki
- świadome odbieranie dzieł sztuki
- prezentowanie postawy humanistycznej, wrażliwej i kreatywnej wobec świata
- aktywność twórcza poprzez pisanie wierszy, recytowanie, udział w szkolnych inscenizacjach, tworzenie artykułów do gazetki szkolnej.

VII Zakończenie
Zainteresowania i umiejętności Joasi mają odzwierciedlenie również w życiu prywatnym. Dziewczynka skłania się ku studiom prawniczym. Jest to jeszcze jedna dziedzina, która pochłania ją bez reszty. Wspierają ją w tym również jej rodzice. Mam nadzieję, że uczennica doskonale da sobie radę w trakcie dalszej nauki i życiu prywatnym, gdyż wszystko wykonuje z wielkim pietyzmem i zaangażowaniem.