Patriotyzm na wyspach

„Sięganie do tradycji związane jest współcześnie świadomą refleksją jednostki nad sobą, nad tym kim jestem, jakie są moje korzenie. Na co dzień tradycję wypiera głośna nowoczesność.
A przecież, każda społeczność winna zabiegać o to, by uchronić od zapomnienia wszystko, co składa się na jej kulturową odrębność”. /M. Kielar – Turska/


Patriotyzm dziecka w wieku przedszkolnym nie przebiega w izolacji od życia środowiska – domu rodzinnego, przedszkola, najbliższego osiedla,okolicy, miasta, wsi i kraju. Dziecko jest bezpośrednio lub pośrednio włączone w nurt wydarzeń, w którym uczestniczą jego najbliżsi. Powinno stopniowo być wprowadzane w patriotyzm poczynając od tego, co bliższe, przechodząc do spraw coraz dalszych. Rozpoczynając od umacniania więzi z rodziną i z przedszkolem należy dostarczać dziecku wiedzę o miejscu zamieszkania i jego okolicy, o tradycjach lokalnych i narodowych. Dziecko od najmłodszych lat powinno identyfikować się z miejscem w którym żyje, powinno szukać swych korzeni. Zapoznając z obrzędowością, zwyczajami, legendami, baśniami, podaniami, pieśniami i zabytkami kultury – uświadamiamy dzieciom poczucie przynależności narodowej.
Budzenie świadomości narodowej u przedszkolaków nie jest łatwe, aby jednak zrozumiały znaczenie narodowych symboli stwarzamy w naszym przedszkolu sytuacje edukacyjne, w których czują, że są Polakami. Zagadnienia patriotyczne realizujemy w oparciu o opracowany wspólnie z koleżankami program autorski „Moja mała i duża ojczyzna”. Mamy na uwadze patriotyzm dziecka najmłodszego, czyli to wszystko , co wiąże się z jego domem rodzinnym, z najbliższymi – krewnymi, znajomymi. To przedszkole do którego chodzi, to osoby, z którymi się spotyka, to ogród w którym się bawi, to najbliższa ulica i domy, oraz sklepy i to wszystko co spotyka na swojej drodze. Przechodzimy od „prostego patriotyzmu” do coraz szerszego, związanego z obrzędami, zwyczajami, symboliką narodową – uświadamiamy dzieciom kim jesteśmy, skąd się wywodzimy, jak jest nasza przeszłość. Tradycja spełnia ważną i pożyteczną rolę w rozwoju dziecka. Nie powinno jej zabraknąć w wychowaniu przedszkolnym, w myśl powiedzenia „czym skorupka za młodu nasiąknie…” – nauczyciele przedszkola ukazują, to co w regionie jest piękne, ciekawe, godne zaprezentowania, chcąc w najprostszy sposób budzić przywiązanie i miłość do rodzinnej ziemi. Dzieci uczestniczą w wycieczkach do Wolińskiego Parku Narodowego, Muzeum Przyrodniczego w Międzyzdrojach i Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Świnoujściu. Poznają całe bogactwo przyrody, uczą się ją chronić i szanować.
Kształtowanie postawy patriotycznej dziecka przewiduje spotkania i udział dzieci w życiu dorosłych, wspólne uczestnictwo w niektórych wydarzeniach, istotnych dla naszego środowiska - spotkania na okrętach z marynarzami , rybakami na kutrach czy uroczystym odsłonięciu „Pomnika Zesłańców Sybiru”. Uroczystości lokalne to ważne i ciekawe wydarzenia, które interesują dzieci i pobudzają do działania. Dziecko czuje i zaczyna rozumieć, że jest członkiem społeczeństwa.
Stale dążymy do integracji ze środowiskiem lokalnym. W 2007 roku objęliśmy patronat nad Pomnikiem Zesłańców Sybiru. Organizowaliśmy cykliczne spotkania z Sybirakami, uczestniczyliśmy w apelach z udziałem członków związku dzisiaj już najstarszych mieszkańców Świnoujścia, jak też władzami miasta. Dzieci obserwowały z jakim szacunkiem Sybiracy odnoszą się do symboli narodowych, czy Polak to tylko mieszkaniec tego samego terytorium i człowiek posługujący się tym samym językiem. Podczas uroczystości związanych z obchodami Dnia Sybiraka pokazałyśmy dzieciom, przywiązanie ich do swojego, rodzinnego kraju, do symboli narodowych, do flagi biało-czerwonej będącej przedmiotem czci całego narodu i wszystkich Polaków.
Wiele tradycji, obyczajów i obrzędów poznają dzieci poprzez różnorodne uroczystości przedszkolne, które są przeważnie odbiciem tych samych świąt obchodzonych w całym kraju. W naszym przedszkolu w listopadzie obchodziliśmy „Urodziny naszej ojczyzny” . Przygotowaniu uroczystości towarzyszyła biało – czerwona dekoracja sali z mocnym akcentem patriotycznym – godła i flagi Polski. W programie uroczystości znalazły się m.in. hymn, wiersz M. Brykczyńskiego „11 Listopada”, dzieci młodsze śpiewały piosenkę o „Wiśle” i mówiły wiesz Wł. Bełzy „Katechizm małego dziecka”, „Barwy Ojczyste” Cz. Janczarskiego. Dzieci starsze zaprezentowały legendę „O Warsie i Sawie” i odtańczyły „Poloneza”. Poznając symbole narodowe mówiliśmy, że to „polski znak”.
Uroczystość odbyła się w klimacie powagi ,a jednocześnie ogromnej radości. Dzieci rozchodziły się do sal zabaw wymachując papierowymi flagami z okrzykami „Polska!, Polska!”.
Zapoznanie dzieci z obrzędami naszego narodu pozwala wzbudzić w nich więź z ojczyzną. Dzieci uczą się kochać swój kraj. Przedszkolne uroczystości stanowią okazję do kształtowania uczuć, wrażliwości estetycznej i postaw społecznych. Wiersz, piosenka zaśpiewana z całą społecznością przedszkola, czy inscenizacja ukazana w określonym nastroju, przemawiają sugestywnie i utrwalają określone treści w świadomości dziecka. Dodatkowo umacniają więź przedszkola ze środowiskiem. Stają się terenem wspólnego działania dzieci z wszystkich grup i rodziców.
Uczymy dzieci więzi z regionem, z miastem – Świnoujściem, jako jedynym miastem w Polsce położonym na trzech wyspach: Uznam, Wolin, Karsibór. Staramy się, aby dzieci poznały najbardziej charakterystyczne miejsca: przeprawę promową, port, plażę, uzdrowiska. Organizujemy wycieczki do miejsc pracy rodziców – na okręty, promy.
Zapoznajemy dzieci z zabytkami kultury między innymi: wieżą po byłym protestanckim kościele garnizonowym Marcina Lutra z XVI w., najwyższą w Polsce latarnią morską (oddana do użytku w 1858r.), dawnym ratuszem dziś siedzibą Muzeum Rybołówstwa Morskiego, Fortem Anioła (wybudowany w latach 1854 – 1858), Fortem Zachodnim (1843 – 1863), Fortem Wschodnim (Gerharda) z XIX, neogotyckim kościołem Matki Boskiej „Stella Maris” z końca XIX wieku, kościołem Chrystusa Króla z XVIII wieku, z wieloma ciekawymi ulicami – Piłsudskiego, Armii Krajowej, Bohaterów Września, z Placem Słowiańskim i Placem Wolności, z pomnikami („Tym co walczyli o niepodległość”).
Organizujemy spotkania z artystami naszego regionu – H. Mierzwińskim, z ludźmi morza – rybakami , pracownikami Żeglugi Morskiej. Tworzymy kroniki spotkań i albumy mówiące o naszej pięknej regionalnej przyrodzie . Sięgamy do literatury o tematyce morskiej, wyświetlamy filmy i przeźrocza o Bałtyku, śpiewamy piosenki – szanty.
Dziecko w naszym przedszkolu poznaje i odkrywa otaczający świat w sposób naturalny, w toku różnorodnych sytuacji życiowych. Szuka odpowiedzi na pytania wypływające z jego spontanicznej ciekawości. A my nauczyciele wykorzystujemy dziecięcą ciekawość i stałą gotowość do poznawania i przeżywania formując naturę dziecka, tak, by kiedyś słowa Polak, Polska wypowiadało z jeszcze większą dumą.
Przedszkole Miejskie nr 10 „Kolorowy Świat” jest dobrze postrzegane w środowisku lokalnym. Nasi absolwenci powierzają nam swoje dzieci. Ich zaufanie jest dla nas ogromnym zobowiązaniem. Z pewnością nasze wysiłki nie pójdą na marne.