Warszawa w legendach. Artur Oppman "Podanie o warszawskiej syrence" . Scenariusz lekcji

Cele poznawcze:
-zapoznanie dzieci z podaniem o warszawskiej syrence
-powtórzenie terminu legenda
-wprowadzenie terminu podanie
-poznanie elementów historii i geografii Polski
Cele kształcące:
-wdrażanie do uważnego słuchania i czytania tekstu literackiego
-odpowiedź na pytania dotyczące treści wysłuchanej legendy
-kształtowanie umiejętności formułowania samodzielnej wypowiedzi
-kształtowanie poprawności językowej
Cele wychowawcze:
-budzenie zainteresowania ciekawymi zakątkami Polski i legendami z nimi związanymi
-rozwijanie zainteresowań czytelniczych
-kształcenie umiejętności twórczego myślenia uczniów i ich aktywności intelektualnej na zajęciach
-rozwijanie wyobraźni uczniów w związku z utworem literackim
-kształcenie umiejętności korzystania ze zdobytej wiedzy
Metody pracy:
-metoda zajęć praktycznych
-podająca
-eksponująca
Formy organizacyjne pracy:
-praca zbiorowa
-praca z tekstem literackim
Środki dydaktyczne:
-ilustracje przedstawiające Warszawę, syrenkę
-tekst legendy „Język polski 5. Język i świat” s.153-159
-herb Warszawy , mapa Polski, pocztówki i albumy o Warszawie

Przebieg lekcji:

I.Sprawdzenie pracy domowej
*Co to jest legenda?
Legenda – opowieść o przeszłości, często zawierająca elementy baśniowej fantastyki.
Cechy legendy:
1)informuje o powstaniu jakiegoś miasta lub państwa
2)zawiera zdarzenia historyczne
3)najczęściej występuje w niej jakiś bohater lub rycerz
4)często osnuta na wątkach ludowych
5)pierwotnie przekazywana ustnie, następnie zapisywana.

II.Wprowadzenie do tematu
Czytaliście na dzisiaj podanie o syrence warszawskiej. Co nazywamy podaniem? (s.159) Czy różni się czymś podanie od legendy? (odwołuje się do faktów, przedmiotów, miejsc i ludzi rzeczywistych (w odróżnieniu od baśni czy bajki), opowiada o założycielach danej zbiorowości ludzkiej, o ważnych miejscowościach i bohaterach narodowych).
Kamienna panienka miecz i tarczę ma w rękach. Chociaż nie jest rycerzem, to stolicy nam strzeże (syrenka warszawska).
W którym z polskich miast w herbie jest syrenka? Jak ten herb wygłąda?
(Syrena była przedstawiona na herbie Warszawy już w 1390. Wtedy jednak syrena ta miała zupełnie inny kształt niż dzisiaj. Herb Starej Warszawy z 1390 przedstawiał zwierzę z ptasimi łapami i smoczym tułowiem pokrytym łuskami).
Praca z mapą – pokazujemy miejsce położenia Warszawy.

*Opowiadanie legendy o syrence przez uczniów
Rozmowa z dziećmi na temat legendy
*O czym informuje nas ta legenda? O powstaniu jakiego miasta?
Dlaczego syrenka jest symbolem Warszawy? Gdzie w Warszawie jest pomnik syrence?

*Proszę wskazać w podaniu:
-bohaterów: dwaj rybacy znad Wisły – Szymon, Mateusz; pustelnik Barnaba;Staszek- pastuch gromadzkiego bydła; syrenka;lud prosty
-Złych/dobrych bohaterów: Szymon, Mateusz; pustelnik Barnaba;// Staszek, syrenka. Co złego uczynili Szymon, Mateusz i Barnaba?
Dlaczego Staszek jest dobrym bohaterem?
Proszę wymienić:
- wydarzenia i postacie fantastyczne, nie mogące mieć odpowiednika w rzeczewistości (Syrenka, śpiew syrenki)
-wydarzenia i postacie fikcyjne, ale mogące mieć odpowiednik w rzeczewistości (Szymon, Mateusz; pustelnik Barnaba
Staszek)
-miejsca rzeczewiste (Warszawa, kamienice Starego Miasta, ulica Bugaj, Wisła)
*nadaj odpowiedni tytuł każdej części legendy o syrence
*zaznacz w tekście i przeczytaj fragmenty opisujące wygląd syreny
Przecudna postać, która ma: Włosy:długie, czarne, kruczoczarne, pierścieniami spływające na szyję Szyja: biała, jak z marmuru wyrzeźbiona Oczy: szafirowe, wzniesione ku pełni, patrzyły dziwnie przejmująco i smutno, czarodziejskie Twarz: ozdobiona lekkim rumieńcem, tchnęła czarodziejskim urokiem Śpiew: piękny, kryształowo czysty.

Podsumowanie zajęć: Stolicą polski jest... Warszawa leży nad rzeką ... Najbardziej znaną legenda o Warszawie to... W herbie Warszawy jest ...