Scenariusz uroczystości z okazji uchwalenia Konstytucji 3 Maja

Maj – rocznica wielkich myśli

Przebieg uroczystości:

1.Odśpiewanie hymnu „ Jeszcze Polska nie zginęła”.

2.Recytacja wiersza „Opowiedz nam Ojczyzno” :
Opowiedz nam, moja Ojczyzno,
jak matka dzieciom ciekawym,
o latach znaczonych blizną,
na wiekach chwały i sławy!
Wytłumacz nam, tak jak umiesz,
skąd czerwień i biel sztandarów,
niech ludzie żyją tu w dumie,
że taki wydał ich naród!
A jeśli wielka historia
i dla nas ma trochę miejsca,
bądź z wiernych mi najwierniejsza
i mnie weź sobie do serca!

3.Śpiew zbiorowy piosenki „ Dzień dobry Biały Ptaku”.

4.Recytacja wiersza „ Maj – rocznica pięknych serc”. Maj – rocznica pięknych serc! Maj- rocznica wielkich myśli! Tym, co dawno przeminęli, Hołd składają ci, co przyszli Choć przeminął dawno wiek, Dawne hasła się zmieniły, Orzeł począł nowy bieg, Lecz z przeszłości czerpał siły. Z tych w ciemnościach jasnych chwil, Kiedy miłość pobratała W jedną całość Polski stany, Miłość ponad wszystko trwała. Tym, co w Polsce dali myśl, Aby stworzyć cud majowy, Cześć z oddaniem złóżmy dziś, Przed pamiątką chyląc głowy.

5.Narrator I Obchodzimy dziś kolejną rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Ta ustawa zasadnicza zatwierdzona przez Sejm Czteroletni w roku 1791, była efektem zabiegów stronnictwa patriotycznego, które dążyło do zreformowania zmurszałego ustroju ówczesnej Rzeczpospolitej. Istniała nagląca potrzeba uzdrowienia Polski, wyciągnięcia jej z anarchii i uczynienia rządną.

6.Recytacja wiersza „ Powrót posła” ( fragm.) . ‘ Ten to nieszczęsny nierząd, to sejmów zrywanie, Kraj zgubiło, ściągnęło obce panowanie, Te zaborów, te srogich klęsk naszych przyczyną. I my sami byliśmy nieszczęść naszych winą! Gnijąc w zbytkach, lenistwie i biesiad zwyczaju, Myśleliśmy o sobie a nigdy o kraju.”

7.Narrator II Reformy Sejmu i Konstytucja miały na celu wzmocnienie wewnętrzne kraju, przywrócenie jego dawnej świetności. Głównymi autorami Ustawy Rządowej, bo taką nazwę nadano Konstytucji 3 Maja byli: Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki, Stanisław Małachowski, Hugo Kołłątaj.

8.Recytacja grupowa wiersza „ Świeci słonko majowe”. Świeci słonko majowe, Biją dzwony w kościele, Na dziedzińcu zamkowym, przygrywają kapele. Na królewskim fotelu Króla Stasia cień siada I jak niegdyś przed laty Rozpoczyna się Rada. Łzy radości jak perły Błyszczą w oczach kochanych. Gdy król czyta orędzie: Równe w prawach są stany! Chorągiewki z bibułki Weźcie w rączki swe, dzieci, I krzyknijcie wesoło: Niechaj żyje Maj Trzeci! Wielka ma zawitać zmiana: wolność, równość, wszystkim dana. Wszyscy zjednoczą się w pracy: szlachta, mieszczanie, wieśniacy. Lecz wszyscy też w równej mierze Polsce winni służyć szczerze. Kto za tym, niech głos swój poda. „Zgoda! Zgoda!” „Niechaj żyją wszystkie stany” Byle razem, ramię w ramię, A wszystko zło się przełamie. Zapamiętajcie narodzie: „W waśni zguba, siła w zgodzie”.

9.Narrator I Dnia 3 maja już od rana Plac Zamkowy i Zamek były ośrodkiem politycznej mobilizacji. Kołłątaj pobudził mieszczan warszawskich, którzy tłumnie zgromadzili się koło Zamku Królewskiego i dostępu do niego bronili głośno wołając: Wiwat Konstytucja!

10.Recytacja wiersza „Trzeci Maja” Trzeci Maja radością wiosenną wszystkich ludzi dziś w Polsce powitał, Sztandarami biało- czerwonymi umaiła się Rzeczpospolita. Umaiły się też pierwszym kwieciem łąki, pola i w ogrodach drzewa. Maj się pieśnią zwycięskiej wiosny zgodnym chórem z ludzi rozśpiewał. Rozpłynęła się już pieśń radosna głośnym echem po ojczystym kraju. – Witaj, witaj, Majowa Rocznico, pamiętny Trzeci Maju.

11.Śpiew zbiorowy piosenki „Witaj, majowa jutrzenko”

12.Narrator II Konstytucja 3 Maja była pierwszą w Europie, a drugą na świecie po konstytucji Stanów Zjednoczonych. Otwiera ją patetyczne stwierdzenie o roli jaką powinna odegrać konstytucja narodowa, która nakazywała kierować wszystkie wysiłki na ratunek państwa. Oto jak brzmi jej początek:

13.Odczytanie fragmentu Konstytucji: „W imię Boga, w Trójcy Świętej jednego, Stanisław August z bożej łaski i woli narodu Król Polski(…) … uznając, iż los nas wszystkich od ugruntowania i wydoskonalenia konstytucji narodowej jedynie zawisł, długim doświadczeniem poznawszy zadawnione rządu naszego wody, a chcąc korzystać z pory, w jakiej się Europa znajduje, i z tej dogorywającej chwili, która nas samym sobie wróciła, wolni od hańbiących obcej przemocy nakazów, ceniąc drożej nad życie, nad szczęśliwość osobistą – egzystencję polityczną, niepodległość zewnętrzną i wolność wewnętrzną narodu, którego los w ręce nasze jest powierzony, chcąc oraz na błogosławieństwo, na wdzięczność współczesnych i przyszłych pokoleń zasłużyć, mimo przeszkód, które w nas namiętności sprawować mogą, dla dobra powszechnego, dla ugruntowania wolności, dla ocalenia ojczyzny naszej i jej granic z największą stałością ducha niniejszą konstytucję uchwalamy.”

14.Recytacja fragmentu ks.XII „Pana Tadeusza” Brzmi Polonez Trzeciego Maja!- skoczne dźwięki Radością oddychają, radością słuch poją, Dziewki chcą tańczyć, chłopcy w miejscu nie dostoją-Lecz starców myśli z dźwiękiem w przeszłość się uniosły, W owe szczęśliwe, gdy senat i posły Po dniu Trzeciego Maja w ratuszowej sali Zgodzonego z narodem króla fetowali Gdy przy tańcu śpiewano: Wiwat król kochany! Wiwat Sejm, wiwat Naród, wiwat wszystkie Stany!

15.Narrator I. Konstytucja 3 Maja 1791 r. zawierała podstawowe zasady ustroju Polski, zreformowanego na Sejmie Czteroletnim. Była pierwszą w Europie, a drugą na świecie po konstytucji Stanów Zjednoczonych sformułowaną na piśmie ustawą zasadniczą. Panującą religią miał być katolicyzm przy tolerancji uznanych przez państwo wyznań. Szlachta korzystać miała z dotychczasowych przywilejów z pewnymi ograniczeniami, uszczuplono wpływy magaterii, mieszczanom zatwierdzono prawo nabywania dóbr, a miastom zapewniono możliwość rozwoju; utrzymano poddaństwo chłopów. Władzę państwową podzielono na pracodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Zniesiono liberum veto.

16.Recytacja wiersza „Ojczyzna” Imię twoje tak prosto rozkwita w naszej mowie jak maki i chabry w zielonej fali żyta i wędruje jak obłok nad łąką błękitną. Jesteś w olchach i brzozach w zadumie malw i kalin, w wysokim szumie topoli i niskim śpiewie wiślanym. Tobą cieszy się serce i tobą serce boli, Ziemio naszej miłości! Musimy swą Ojczyznę pachnącą różami i chlebem wprzódy nakryć własnym sercem jak gdyby drugim niebem: Dopiero nam zakwitnie szczęściem i naszym i swoim niby pszenicznym łanem albo zielonym lasem.

17.Śpiew indywidualny piosenki „Kocham Cię, Polsko”

18. Narrator II Konstytucja obowiązywała niestety tylko czternaście miesięcy. W kwietniu 1792 roku przedstawiciele opozycji magnackiej podpisali w Petersburgu akt konfederacji, który ogłosili w miasteczku Targowica na Ukrainie. Akt ten unieważniał Konstytucję 3 Maja i całą działalność Sejmu oraz oficjalnie wzywał carową do udzielenia zbrojnej pomocy celem przywrócenia dawnej formy rządów w Rzeczpospolitej. Targowiczanie przy pomocy Rosji doprowadzili do wojny, w wyniku której w 1793 roku nastąpił II rozbiór Polski, a następnie w 1795 roku III rozbiór, który zlikwidował niepodległe państwo polskie na 123 lata!

19.Recytacja wiersza „Oj, Targowiczanie” Oj,Targowiczanie Dobrze się nazwali! Jak Judasza, za srebrniki, Polskę stargowali! Stargowali Polskę wolność bratnią! Zagasili nad Ojczyzną Gwiazdę jej ostatnią! Zagasili blaski W tej polskiej koronie. Podeptali orły białe, I Litwy pogonie!

20.Narrator I Uchwalenie Konstytucji 3 Maja nie powstrzymało wprawdzie tragicznych wydarzeń, w wyniku których Polska ostatecznie przestała figurować na mapach Europy, ale była próbą ratowania zagrożonego bytu państwa. Jej ogromną zasługą było rozbudzenie nadziei na niepodległość, a także wskrzeszenie uczuć patriotycznych w niektórych kręgach społeczeństwa. Została ona symbolem możliwości odrodzenia, ostatniej próby wybicia się na niezależność polityczną, a w świadomości i sercach Polaków pozostała jako źródło siły i natchnienia.

21.Śpiew zbiorowy piosenki „ Tu wszędzie jest moja Ojczyzna”

22.Zakończenie uroczystości.