Czas trwania lekcji: 90 minut
Cele lekcji:
poziom wiadomości:
- zna pytania czasownika
- wie, że czasownik to odmienna część mowy
- wie, przez co odmienia się czasownik
- wie, co określa czasownik
- wie, że czasownik odmienia się przez trzy czasy
- zna podział czasowników na dokonane i niedokonane
- podaje przykłady czasowników dokonanych i niedokonanych
- wie, co to jest tryb
- zna trzy tryby czasownika
- wie, na którą sylabę pada akcent w języku polskim
poziom umiejętności:
- potrafi skrócić wypowiedź, usuwając ze zdania informacje mniej ważne
- potrafi wyjaśnić znaczenie czasowników
- potrafi określić funkcje poszczególnych form czasownika w
konkretnych zdaniach (osobę, liczbę, tryb, czas i rodzaj)
- umie uzupełnić zdania czasownikami w odpowiedniej formie
- potrafi zapisać czasowniki nazywające czynności przedstawione na ilustracjach i odmienić każdy z nich przez osoby, liczby i czasy
- podkreśla w tekście wszystkie osobowe formy czasownika
- zamienia czasowniki dokonane na niedokonane i niedokonane na dokonane
- uzupełnia tabele poprawnymi formami czasownika wołać
- omawia trzy tryby czasownika
- podkreśla w podanych wyrazach sylabę akcentowaną
- uzupełnia kartkę pocztową brakującymi czasownikami i podkreśla w nich sylaby akcentowane
poziom postaw:
- poszerzenie wiadomości o języku ojczystym
- wdrażanie do samooceny i samokontroli
Hasło z podstawy programowej: czasownik jako odmienna część mowy i jego kategorie fleksyjne
Metody pracy: podająca, zajęć praktycznych, metoda gier i zabaw
Formy pracy: jednostkowa, zbiorowa.
Pomoce dydaktyczne: zeszyt ćwiczeń „Słowa na start” cz. I
Przebieg lekcji:
ZAANGAŻOWANIE:
Nauczyciel ogłasza konkurs. Prosi uczniów, aby na kartkach napisali jak najwięcej czasowników w ciągu 1 minuty.
Nauczyciel prosi o odczytanie przez uczniów napisanych czasowników.
Zapisanie tematu lekcji:
Co już wiem o czasowniku?
BADANIE, PREZENTACJA, PRZEKSZTAŁCENIE:
Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie z klasy IV i V wiadomości o czasowniku: jaka to część mowy, co nazywa, na jakie odpowiada pytania, przez co się odmienia, jaką pełni funkcję w zdaniu.
Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie ćw.1 z zeszytu ćwiczeń.
Prezentacja pracy uczniów.
Wybrani uczniowie odczytują odpowiedzi:
Np.:
posłuchajcie! – 2 osoba liczby mnogiej, rodzaj – nie określamy, czas – nie określamy, tryb rozkazujący
będziemy wiedzieli – 1 osoba liczby mnogiej, rodzaj męskoosobowy, czas przyszły złożony, tryb oznajmujący
był – 3 osoba liczby pojedynczej, rodzaj męski, czas przeszły, tryb oznajmujący
Wybrany uczeń odmienia podany czasownik na tablicy, a pozostali uczniowie odmieniają ten czasownik w zeszycie ćwiczeń na stronie 22.
Nauczyciel prosi wybranych uczniów o zebranie dotychczasowych wiadomości o czasowniku.
Do tej pory wiemy, że: czasownik jest odmienną częścią mowy. Nazywa czynności lub stany. Odpowiada na pytania co robi?, co się z kimś dzieje?
Odmienia się przez osoby, liczby, czasy, tryby i rodzaje.
W zdaniu pełni funkcję orzeczenia.
Czasownik posiada trzy czasy.
Proszę mi teraz przypomnieć, co to jest tryb i jakie wyróżnia się tryby czasownika.
- tryb to sposób wyrażania stosunku osoby mówiącej lub piszącej do czynności, o której ta osoba mówi lub pisze.
- wyróżnia się trzy tryby czasownika w formie osobowej: oznajmujący ( orzekający), przypuszczający i rozkazujący.
Odpowiedzi:
- wytłumaczyłabyś – tryb przypuszczający
- nie wiem – tryb orzekający
- chodzi – tryb orzekający
- pomóż – tryb rozkazujący
- zobaczę – tryb oznajmujący
PODSUMOWANIE:
Nauczyciel prosi uczniów o zebranie wszystkich wiadomości o czasowniku, które pojawiły się na dzisiejszej lekcji.
Uczniowie podsumowują wiadomości o czasowniku.
Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów. Wpisuje oceny i plusy osobom najbardziej aktywnym.
Czy podobała się wam dzisiejsza lekcja?
Uczniowie wyrażają swoje zdanie w formie ankiety.