Układ oddechowy - wentylacja warunkująca oddychanie tlenowe. Scenariusz lekcji

Scenariusz lekcji

Temat: Układ oddechowy – wentylacja warunkująca oddychanie tlenowe

Cele edukacyjne i wychowawcze: po zajęciach uczeń potrafi:
a) wiadomości:
• wymienić narządy układu oddechowego
• omówić rolę narządów układu oddechowego
• porównać wdech i wydech
• porównać skład powietrza wdychanego i wydychanego
b) umiejętności
• rozpoznać na schematach narządy układu oddechowego
• analizować przystosowania w budowie narządów układu oddechowego do pełnionych funkcji
• przeprowadzić doświadczenie obrazujące mechanizm ruchów oddechowych i wymiany gazowej
• formułować wyniki i wnioski
c) postawy i przekonania
• ma świadomość szkodliwości palenia tytoniu
• jest przekonany, że w płucach następuje wymiana gazowa
• zachowuje ostrożność podczas wykonania doświadczenia
Metody:
Słowne: pogadanka
Obserwacyjne: analiza foliogramu „układ oddechowy człowieka”, obserwacja modelu przedstawiającego mechanizm wdechu i wydechu, obserwacja pokazu doświadczenia

Środki dydaktyczne:
foliogram, model obrazujący mechanizm wdechu i wydechu, zlewki, słomki, woda wapienna

Tok lekcji:

Faza wstępna
1. sprawy organizacyjne, sprawdzenie obecności
2. nawiązanie do poprzedniej lekcji – jakie układy narządów znajdują się w organizmie człowieka?, jakie wyróżnia się typy oddychania?, dlaczego oddychanie jest jednym z najważniejszych procesów zachodzących w organizmie?, jakie typy nabłonków występują w układzie oddechowym i jakie pełnią funkcje?

Faza główna
1. zapoznanie uczniów z tematem i celami zajęć
2. omówienie funkcji układu oddechowego
3. omówienie budowy układu oddechowego
4. analiza mechanizmu oddychania – obserwacja modelu
5. porównanie składu powietrza wdychanego i wydychanego – doświadczenie

Faza podsumowująca
1. podsumowanie wiadomości
2. zadanie pracy domowej
3. ocena aktywności pracy uczniów na lekcji

Notatka w zeszycie ucznia:
T: Układ oddechowy – wentylacja warunkująca oddychanie tlenowe

1. Budowa i funkcje układu oddechowego
I DROGI ODDECHOWE
1. a) narząd układu oddechowego: jama nosowa
b) cechy charakterystyczne: obecność włosków i gruczołów śluzowych
c) funkcja: oczyszczanie, nawilżanie, ogrzewanie powietrza

2. a) narząd układu oddechowego: gardło
b) cechy charakterystyczne: wspólna część układu pokarmowego i oddechowego
c) funkcja: transport powietrza

3. a) narząd układu oddechowego: krtań
b) cechy charakterystyczne: obecność strun głosowych, nagłośnia
c) funkcja: wydawanie dźwięków, zamykanie się podczas połykania, aby zapobiec zakrztuszeniu

4. a) narząd układu oddechowego: tchawica
b) cechy charakterystyczne: nabłonek migawkowy
c) funkcja: oczyszczanie powietrza z kurzu i drobnoustrojów

5. a) narząd układu oddechowego: oskrzela
b) cechy charakterystyczne: chrząstki pierścieniowate
c) funkcja: transport powietrza do oskrzelików

II TYPOWY NARZĄD WYMANY GAZOWEJ – PŁUCA

1. a)narząd układu oddechowego: oskrzeliki
b)cechy charakterystyczne: nie mają chrząstek
c) funkcja: transport powietrza do pęcherzyków płucnych

2. a)narząd układu oddechowego: pęcherzyki płucne
b)cechy charakterystyczne: nabłonek jednowarstwowy płaski, opleciony naczyniami krwionośnymi
c) funkcja: wymiana gazowa odbywająca się na zasadzie dyfuzji prostej

III NARZĄDY WSPOMAGAJĄCE ODDYCHANIE
1. przepona
2. mięśnie międzyżebrowe

2. Mechanizm wdechu i wydechu
3. Analiza składu powietrza wdychanego i wydychanego
4. Wykazanie, że w powietrzu wydychanym znajduje się CO2 – przebieg doświadczenia

Zad. domowe
1. dlaczego lekarze zalecają oddychanie przez nos, a nie usta?
2. przedstaw dane przedstawiające skład powietrza wdychanego i wydychanego (str.79) w formie diagramu słupkowego