W takt żołnierskiego kroku - montaż słowno-muzyczny z okazji Dnia Patrona Szkoły

1. Dekoracja:
scena trójdzielna:
I- tło w barwach narodowych;
II - salonik francuski;
III - łąka.

2. Ubiory:
Narratorzy – black tie,
Chór – black tie / stroje z epoki/ stroje ludowe

3. Przebieg:
scena I
scenografia: zaciemnienie tła, punktowe światło na czytających; wyłączenie światła, muzyka bębnowa, punktowe światło wyłaniające z mroku solistki
Narrator1:
Spotykamy się dzisiaj, aby uczcić patrona naszego gimnazjum
płk. Kazimierza Zenktelera.
Narrator2:
Kazimierz Zenkteler przyszedł na świat 24 stycznia 1884 roku w Wojnowicach. Po ukończeniu gimnazjum w 1906 został powołany na roczny kurs do wojska pruskiego. Odtąd jego życie było naznaczone przede wszystkim służbą wojskową.

Jacek Wójcicki „Miejcie nadzieję”
Miejcie nadzieję!... Nie tę lichą, marną
Co rdzeń spróchniały w wątły kwiat ubiera,
Lecz tę niezłomną, która tkwi jak ziarno
Przyszłych poświęceń w duszy bohatera.
(...)
Lecz nie przestajmy czcić świętości swoje
I przechowywać ideałów czystość;
Do nas należy dać im moc i zbroję,
By z kraju marzeń przeszły w rzeczywistość.

Wykonanie :uczennice klasy III

Narrator1:
Pułkownik Zenkteler walczył podczas I wojny światowej w szeregach armii niemieckiej, organizował Powstanie Wielkopolskie, dowodził w czasie wojny z bolszewikami, brał udział w Powstaniu Śląskim. Po II wojnie światowej osiadł w majątku ziemskim na Kielecczyźnie, gdzie spędził resztę swego życia.
Narrator2:
Zapraszamy do wysłuchania koncertu, dedykowanego wszystkim walczącym Polakom ,złożonego z pieśni i piosenek, które towarzyszyły żołnierzom przez wieki od czasów najdawniejszych po współczesność.
Narrator 1:
Utwory, te zagrzewały do boju, podsycały ducha, koiły tęsknotę, przynosiły radość. Czasem stawały się hymnami, a czasem bywały tak niebezpieczne dla okupantów, iż ci umieszczali je na liście zakazanych piosenek.

scena II
scenografia: recytujący w strojach galowych na tle flagi i godła narodowego, oświetlenie reflektorem
Narrator2:
Najstarsza pieśń religijna i bojowa rycerstwa polskiego, była pochodząca prawdopodobnie z XII wieku „Bogurodzica” Śpiewana przez rycerzy przed bitwą pod Grunwaldem w roku 1410, Nakłem w roku 1431, Warną w roku 1444 i Chocimiem w roku 1621. Pieśń ta była hymnem dynastii Jagiellonów, a znaczenie hymnu utraciła w drugiej połowie XVI wieku.

Bogurodzica, dziewica, Bogiem sławiena Maryja!
U twego syna, Gospodzina, matko zwolena Maryja!
Zyszczy nam, spuści nam.
Kirielejson.

Twego dziela Krzciciela, bożyce,
Usłysz głosy, napełni myśli człowiecze.
Słysz modlitwę, jąż nosimy,
A dać raczy, jegoż prosimy,
A na świecie zbożny pobyt,
Po żywocie rajski przebyt.
Kirielejson.
Wysłuchanie fragmentu.
(melorecytacja w kanonie, wykonanie: uczniowie klasy III)

Narrator1:
W dobie oświecenia został stworzony Hymn do miłości Ojczyzny, którego autorem był Ignacy Krasicki. Pieśń ta zyskała popularność w czasie rozbiorów państwa polskiego.

Święta miłości kochanej Ojczyzny,
Czują Cię tylko umysły poczciwe !
Dla ciebie zjadłe smakują trucizny,
Dla ciebie więzy, pęta nie zelżywe.
Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny,
Gnieździsz w umyśle rozkoszy prawdziwe.
Byle cię można wspomóc, byle wspierać,
Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać.

Wolności ! której dobra nie docieka
Gmin jarzma zwykły, nikczemny i podły,
Cecho dusz wielkich ! ozdobo człowieka,
Strumieniu boski, cnót zaszczycon źródły !
Tyś tarczą twoich Polaków od wieka,
Z ciebie się pasmem szczęścia nasze wiodły.
Większaś nad przemoc ! A kto ciebie godny -
Pokruszył jarzma, albo padł swobodny.

Melorecytacja- uczennica klasy III.

scena III
scenografia: „salonik francuski” , stroje z epoki (kawiarniany gwar, pogawędki po francusku – szum tła),

Narrator2: Kolejna pieśń uważana za pieśń powstania listopadowego (za sprawą dramatu Stanisława Wyspiańskiego), a de facto znana Polakom od 1831.La Varsovienne napisana w Paryżu po francusku przez Casimira François Delavigne, przełożona przez Karola Sienkiewicza, z muzyką Karola Kurpińskiego. Do dnia dzisiejszego towarzyszy wojskowym paradom.
Śpiew – uczniowie 3d
Oto dziś dzień krwi i chwały,
Oby dniem wskrzeszenia był!
W gwiazdę Polski Orzeł biały
Patrząc, lot swój w niebo wzbił.
A nadzieją podniecany,
Woła na nas z górnych stron:
Powstań Polsko, krusz kajdany,
Dziś twój tryumf albo zgon.

Hej kto Polak, na bagnety!
Żyj swobodo, Polsko żyj!
Takim hasłem cnej podniety,
Trąbo nasza wrogom grzmij!

Grzmijcie bębny, ryczcie działa,
Dalej! dzieci w gęsty szyk;
Wiedzie hufce wolność, chwała,
Triumf błyska w ostrzu pik.
Leć nasz Orle, w górnym pędzie,
Sławie, Polsce, światu służ!
Kto przeżyje, wolnym będzie;
Kto umiera, wolnym już.

Hej kto Polak, na bagnety!
Żyj swobodo, Polsko żyj!
Takim hasłem cnej podniety,
Trąbo nasza wrogom grzmij!

Narrator1:
Gdy naród do boju to pieśń stworzona w okresie Wiosny Ludów. Autorem tekstu był Gustaw Ehrenberg, a melodia została oparta na wątku z opery Mozarta .Była ona popularna w środowisku ludowców i socjalistów, stała hymnem Gwardii i Armii Ludowej.

Gdy naród do boju wystąpił z orężem,
panowie o czynszach radzili.
Gdy naród zawołał: "umrzem lub zwyciężym!"
panowie w stolicy bawili.

O, cześć wam panowie, magnaci,
za naszą niewolę, kajdany,
o, cześć wam książęta, hrabiowie, prałaci,
za kraj nasz krwią bratnią zbryzgany.

Lecz kiedy nadejdzie godzina powstania,
magnatom lud ucztę zgotuje,
muzykę piekielną zaprosi do grania,
a szlachta niech wtedy tańcuje.

O, cześć wam panowie, magnaci...

Wykonanie pieśni – uczniowie klasy II.

Narrator2:
Maria Konopnicka, w 1908 roku na wieść o strajku polskich uczniów przeciw germanizacji szkoły, napisała tekst jednej z najbardziej znanych pieśni patriotycznych - „Roty”. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku była brana pod uwagę jako hymn narodowy. Jej popularność wzrosła podczas niemieckiej okupacji w latach 1939 – 1945.

Nie rzucim ziemi skąd nasz ród!
Nie damy pogrześć mowy.
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep Piastowy.

Nie damy, by nas gnębił wróg!
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg!

Nie damy miana Polski zgnieść
Nie pójdziem żywo w trumnę
W Ojczyzny imię, na jej cześć
Podnosim czoła dumne.

Odzyska ziemi dziadów wnuk!
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg!

Wykonanie pieśni : uczniowie klasy III

scena III
scenografia: inscenizacja na tle łąki,

Narrator1:
Pieśń „Pierwsza Brygada” pochodzi z czasów pierwszej wojny światowej. W dwudziestoleciu międzywojennym w środowiskach piłsudczyków traktowana była niemal na równi z hymnem państwowym.

Legiony to żołnierska nuta,
Legiony to straceńców los,
Legiony to żołnierska buta,
Legiony to ofiarny stos


My, Pierwsza Brygada,
Strzelecka gromada,
Na stos rzuciliśmy
Swój życia los,

Na stos, na stos!

Wykonanie pieśni : uczniowie klasy II.

Narrator2:
Piosenka „Rozkwitały pąki białych róż” pochodzi z 1918 roku.Liryczna opowieść o tęsknocie dziewczyny za ukochanym, który poszedł na wojnę, była chętnie śpiewana chętni przez wojsko.

Rozkwitały pąki białych róż
Wróć, Jasieńku, z tej wojenki, już
Wróć, ucałuj, jak za dawnych lat
Dam ci za to róży najpiękniejszy kwiat
Wróć ucałuj, jak za dawnych lat
Dam ci za to róży najpiękniejszy kwiat (bis)

Kładam ci ja idącemu w bój
Białą różę za karabin twój
Nimeś odszedł, Jasieneczku, stąd
Nimeś próg przestąpił, kwiat na ziemi zwiądł
Nimeś odszedł, Jasieneczku, stąd
Nimeś próg przestąpił, kwiat na ziemi zwiądł

Ponad stepem nieprzejrzana mgła
Wiatr w burzanach cichuteńko gra
Przyszła zima, opadł róży kwiat
Poszedł w świat Jasieńko, zginął po nim ślad
Przyszła zima, opadł róży kwiat
Poszedł w świat Jasieńko, zginął po nim ślad

Już przekwitły pęki białych róż
Przeszło lato, zima, jesień już
Cóż ci teraz dam, Jasieńku, hej
Gdy z wojenki wrócisz do dziewczyny swej
Cóż ci teraz dam, Jasieńku, hej
Gdy z wojenki wrócisz do dziewczyny swej (bis)

Hej dziewczyno ułan w boju padł
choć mu dałaś białej róży kwiat
czy nieszczery był twej dłoni dar
czy też może wygasł twego serca żar

W pustym polu zimny wicher dmie
już nie wróci twój Jasieńko , nie
śmierć okrutna zbiera krwawy lud
zakopali Jasia twego w ciemny grób

Jasieńkowi nic nie trzeba już
Bo mu kwitną pąki białych róż
Tam pod jarem, gdzie w wojence padł
Wyrósł na mogile białej róży kwiat (bis)

Nie rozpaczaj, lube dziewcze, nie!
w polskiej ziemi nie będzie mu źle,
Policzony będzie tród i znój,
za ojczyznę poległ ukochany twój (bis)

Wykonanie pieśni : uczennice klasy I i II.

scena IV
scenografia: zaciemnienie, punktowe światło na narratorów, a następnie na solistkę, chór wychodzi ze świecami i dołącza do solistki

Narrator1:
Luźna translacja katalońskiego utworu dokonana przez Jacka Kaczmarskiego, od czasu swojej premiery w 1978 roku stała się hymnem podziemnej opozycji. Ta autentyczna pieśń o wolności, z cudowną melodią, posiadała niesamowity potencjał oddziaływania na tłum.

On natchniony i młody był ich nie policzyłby nikt
On im dodawał pieśnią sil śpiewał że blisko już świt
Świec tysiące palili mu znad głów unosił się dym
Śpiewał że czas by runął mur oni śpiewali wraz z nim

Wyrwij murom zęby krat
Zerwij kajdany połam bat
A mury runą runą runą
I pogrzebią stary świat!

Wkrótce na pamięć znali pieśń i sama melodia bez słów
Niosła ze sobą starą treść dreszcze na wskroś serc i dusz
Śpiewali wiec klaskali w rytm jak wystrzał poklask ich brzmiał
I ciążył łańcuch zwlekał świt on wciąż śpiewał i grał

Wyrwij murom...

Aż zobaczyli ilu ich poczuli siłę i czas
I z pieśnią że już blisko świt szli ulicami miast
Zwalali pomniki i rwali bruk - Ten z nami! Ten przeciw nam!
Kto sam ten nasz największy wróg! A śpiewak także był sam

Patrzył na równy tłumów marsz
Milczał wsłuchany w kroków huk
A mury rosły rosły rosły
Łańcuch kołysał się u nóg...

Patrzy na równy tłumów marsz
Milczy wsłuchany w kroków huk
A mury rosną rosną rosną
Łańcuch kołysze się u nóg...

Wykonanie : solistka i chór .

Narraror2:
Dziękujemy za wysłuchanie koncertu.