Test z języka polskiego o średniowieczu

........................................ A ............ ................ ..............
Imię i nazwisko Grupa Klasa Punkty Ocena

TEKST NR 1
W średniowieczu ludzi zajmujących się wojennym fachem nazywano rycerzami. W zamian za otrzymaną od władcy ziemię rycerze musieli na każde wezwanie być gotowi do walki. (...) Chłopców z rodów książęcych wysyłano na dwory książąt i królów, aby nabrali dobrych manier i poznali ważnych w państwie ludzi (...). Na dworze władcy siedmioletni chłopiec, jako paź, czyli młody służący, uczył się jazdy na koniu, reguł dobrego wychowania oraz usługiwał podczas uczt przy stole. Po kilku latach zostawał giermkiem – pomagał rycerzowi nakładać ciężką zbroję, dbał o jego konie, kopie i miecze. Uczył się także władania bronią – strzelania z łuku, walki mieczem i włócznią – oraz towarzyszył swemu panu w wyprawach wojennych. Kiedy giermek osiągnął odpowiedni wiek, mógł zostać rycerzem. (...)
Rycerz miał być dzielny, odważny, pobożny, wierny panu i damie swego serca, winien też stawać w obronie słabszych. Cenił nade wszystko honor, który nakazywał mu zawsze mówić prawdę, dotrzymywać słowa, być uprzejmym wobec dam oraz nigdy nie zdradzić swego władcy. (...) I jeszcze ciekawostka! Pewnie was to wszystkich zdziwi, ale nie wszyscy giermkowie chcieli zostać pasowani na rycerzy. Dlaczego? Po pierwsze, rycerz miał bardzo duże wydatki – zbroja, koń, stroje, miecz i inne narzędzia walki kosztowały majątek. Po drugie, rycerze wiedli bardzo niebezpieczne życie – wielu z nich traciło życie, walcząc w obronie swego pana, biorąc udział w trwających długie lata wojnach.
wg Dariusza Gawina – podręcznik „A to HISTORIA!”, NOWA ERA Warszawa 1999

1. Władcy średniowieczni tworzyli przy swoich dworach drużyny (oddziały) rycerzy. W jaki sposób starali się ich pozyskać? (1 pkt)
a) wybierali najsilniejszych i najwyższych chłopców,
b) przyjmowali na naukę tylko chłopców z rodów książęcych,
c) zabierali na dwór książęcy wszystkich chłopców,
d) brali ich jako jeńców.

2. Czym wykazywał się na dworze pana paź? (1 pkt)
a) dbał o konie rycerza,
b) chwalił wybrankę swego serca,
c) usługiwał podczas uczt przy stole,
d) uczył się walki i sztuki rycerskiej.

3. Pasowanie na rycerza to wielki zaszczyt, którego mógł dostąpić: (1 pkt)
a) paź,
b) giermek,
c) każdy młody mężczyzna, który wykazał się odwagą,
d) każdy młodzieniec, który miał damę swego serca.

4. Zanim młody chłopiec został rycerzem, musiał sprawdzić się jako paź i giermek. Wymień trzy czynności wykonywane przez giermka podczas służby. (3 pkt.)
........................................
5. Bycie rycerzem miało swoje dobre i – niestety – złe strony. Wymień dwa powody tego, że nie wszyscy giermkowie chcieli zostać rycerzami. (2 pkt.)
........................................
6. Rycerz to – (2 pkt.)........................................
........................................
7. Ułóż pięć zasad „Kodeksu rycerskiego”. Staraj się unikać powtórzeń. (5 pkt.)
........................................
8. W oparciu o legendę wyjaśnij, że św. Aleksy był typowym wzorem średniowiecznego świętego (4 pkt.)
........................................
9. Podaj definicję terminu asceza (1 pkt).
Asceza - ........................................
10. Od którego wieku datujemy początek średniowiecza w Polsce? (1 pkt)
........................................
11. Wyjaśnij znaczenie frazeologizmów. Z jednym z nich ułóż zdanie z którego będzie wynikać, że rozumiesz jego znaczenie (4pkt.)
Wystąpić z poniesioną przyłbicą - ........................................
Kruszyć o coś kopie - ........................................
Podjąć rękawicę - ........................................
Zdanie: ........................................
........................................
12. Udowodnij, że śmierć odgrywała w życiu ludzi średniowiecza bardzo ważną rolę (5 pkt.)
........................................
........................................
........................................


........................................ B ............ ................ ..............
Imię i nazwisko Grupa Klasa Punkty Ocena

TEKST NR 1
W średniowieczu ludzi zajmujących się wojennym fachem nazywano rycerzami. W zamian za otrzymaną od władcy ziemię rycerze musieli na każde wezwanie być gotowi do walki. (...) Chłopców z rodów książęcych wysyłano na dwory książąt i królów, aby nabrali dobrych manier i poznali ważnych w państwie ludzi (...). Na dworze władcy siedmioletni chłopiec, jako paź, czyli młody służący, uczył się jazdy na koniu, reguł dobrego wychowania oraz usługiwał podczas uczt przy stole. Po kilku latach zostawał giermkiem – pomagał rycerzowi nakładać ciężką zbroję, dbał o jego konie, kopie i miecze. Uczył się także władania bronią – strzelania z łuku, walki mieczem i włócznią – oraz towarzyszył swemu panu w wyprawach wojennych. Kiedy giermek osiągnął odpowiedni wiek, mógł zostać rycerzem. (...)
Rycerz miał być dzielny, odważny, pobożny, wierny panu i damie swego serca, winien też stawać w obronie słabszych. Cenił nade wszystko honor, który nakazywał mu zawsze mówić prawdę, dotrzymywać słowa, być uprzejmym wobec dam oraz nigdy nie zdradzić swego władcy. (...) I jeszcze ciekawostka! Pewnie was to wszystkich zdziwi, ale nie wszyscy giermkowie chcieli zostać pasowani na rycerzy. Dlaczego? Po pierwsze, rycerz miał bardzo duże wydatki – zbroja, koń, stroje, miecz i inne narzędzia walki kosztowały majątek. Po drugie, rycerze wiedli bardzo niebezpieczne życie – wielu z nich traciło życie, walcząc w obronie swego pana, biorąc udział w trwających długie lata wojnach.
wg Dariusza Gawina – podręcznik „A to HISTORIA!”, NOWA ERA Warszawa 1999

1. W oparciu o informacje z tekstu wskaż poprawną informację: Rycerz miał być... (1 pkt)
a) dzielny, pobożny, uprzejmy wobec króla i nigdy nie zdradzać dam.
b) pobożny, honorowy, uprzejmy, bezbożny i winien stawać w obronie słabszych.
c) wierny panu, prawdomówny, dzielny i uprzejmy.
d) dzielny, odważny, pobożny, wierny słabszym.

2. Czego uczył się na dworze pana paź? (1 pkt)
a) jazdy konno, usługiwania podczas uczt i strzelania z łuku.
b) dobrego wychowania i jazdy konno
c) strzelania z łuku, walki mieczem i włócznią.
d) dobrych manier, odwagi i obrony słabszych.

3. Średniowieczni władcy tworzyli przy swoich dworach drużyny (oddziały) rycerzy. W jaki sposób starali się ich pozyskać? (1 pkt)
a) zabierali na dwór książęcy wszystkich chłopców,
b) brali ich jako jeńców.
c) wybierali najsilniejszych i najwyższych chłopców,
d) przyjmowali na dwór wyłącznie chłopców z rodów książęcych,

4. Zanim młody chłopiec został rycerzem, musiał sprawdzić się jako paź i giermek. Wymień trzy czynności wykonywane przez pazia podczas służby. (3 pkt.)
........................................

5. Bycie rycerzem miało swoje dobre i – niestety – złe strony. Wymień dwa powody tego, że wielu młodzieńców chciało zostać rycerzami. (2 pkt.)
........................................
6. Giermek to – (2 pkt.)........................................
........................................
7. Ułóż pięć zasad „Kodeksu rycerskiego”. Staraj się unikać powtórzeń. (5 pkt.)
........................................
8. W oparciu o legendę wyjaśnij, że św. Aleksego możemy nazwać ascetą (4 pkt.)
........................................
9. Podaj definicję terminu archaizm (1 pkt).
Archaizm - ........................................
10. Podaj ramy czasowe średniowiecza? (1 pkt)
........................................
........................................
11. Wyjaśnij znaczenie frazeologizmów. Z jednym z nich ułóż zdanie z którego będzie wynikać, że rozumiesz jego znaczenie (4pkt.)
Stanąć w szranki - ........................................
Pomieszać komuś szyki - ........................................
Wysadzić kogoś z siodła - ........................................
Zdanie: ........................................
........................................
12. Omów wzorce osobowe ludzi średniowiecza (5 pkt.)
........................................
........................................