Program świetlicowego kółka plastycznego "Kolorowa świetlica"

,,KOLOROWA ŚWIETLICA”

PROGRAM KÓŁKA PLASTYCZNEGO ŚWIETLICY SZKOLNEJ
DLA UCZNIÓW KLAS MŁODSZYCH
Opracowały: Monika Jałowska i Agnieszka Stefańska


I. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU.

Od najwcześniejszych lat należy rozwijać twórcze możliwości dziecka za pomocą różnych form wychowania estetycznego. Jedną z nich jest plastyka. Za pośrednictwem twórczej ekspresji plastycznej dziecko gromadzi doświadczenia zarówno poznawcze, jak i twórcze. W procesie tworzenia doznaje silnych przeżyć, które nie tylko wynikają z samego działania, lecz także z możliwości wyrażenia środkami plastycznymi własnych myśli i uczuć.
Zajęcia plastyczne odgrywają ogromną rolę, pod warunkiem ich właściwego ukierunkowania. Dziecko wypowiada się w swój własny sposób. Tworząc angażuje wszystkie sfery osobowości. Zajęcia plastyczne w dużej mierze wspomagają rozwój i kompensują braki młodej osobowości dziecka. Wypełniają lukę w sferze uczuć i emocji, a także w kształtowaniu wyobrażeń i myślenia twórczego.
Dostrzegając ważność tego procesu dla harmonijnego rozwoju dziecka postanowiłyśmy opracować autorski program świetlicowego koła plastycznego „Kolorowa świetlica".

Program zajęć plastycznych powstał w roku szkolnym 2008/2009, i jest realizowany od września 2009r. Program został napisany z myślą o uczniach klas młodszych I-III, którzy uczestniczą w zajęciach świetlicy szkolnej przed lub po zajęciach lekcyjnych. Są one skierowane do wszystkich wychowanków, nie tylko do tych, którzy wykazują szczególne zainteresowania i uzdolnienia plastyczne.
Założeniem programu jest oparcie zajęć na aktywności dziecka w tworzeniu własnej twórczości plastycznej oraz na jego naturalnej ciekawości i eksperymentowaniu z różnymi materiałami plastycznymi.
Program zakłada dostarczenie uczniom pewnej, określonej wiedzy na temat zasad komponowania prac plastycznych, możliwości wyrazu niektórych środków, ale umożliwia też indywidualny, spontaniczny proces tworzenia.

II. CELE

Celem edukacji szkolnej na etapie kształcenia zintegrowanego, zgodnie z Podstawą Programową, jest wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia. W ramach tego rozwoju zawiera się też cel główny zajęć plastycznych, a mianowicie rozwijanie indywidualnych zainteresowań i uzdolnień dziecka. Pragnieniem naszym jest przygotowanie dziecka do udziału w życiu kulturalnym w przyszłości, jako świadomego odbiorcy, a być może jako twórcy, dzieł sztuki. Realizacji celu głównego służyć mają cele szczegółowe:
a) Kształtowanie wrażliwości, postawy uczuciowej, i krytycyzmu, otwartości na przeżycia i odczucia innych.
b) Kształtowanie i rozwijanie własnych uzdolnień.
c) Poszanowania wytworów innych ludzi, wyrażania opinii i ocen na
ich temat, bez urażania uczuć ich twórców,
d) Dostrzegania piękna w wytworach kultury i czerpania
przyjemności z bezpośredniego
e) Rozwijanie aktywności, ekspresji twórczej dzieci tj. wyrabianie umiejętności:
• posługiwania się różnorodnymi narzędziami ekspresji,
• wyrażania swoich myśli i uczuć w formie prac plastycznych,
• wnikliwego obserwowania otaczającego świata,
• wartościowania, dokonywania i uzasadniania wyborów dotyczących dzieł sztuki i wytworów kolegów.

Założenia programu:
1. Poszanowanie wytworów pracy człowieka;
2. Dostrzeganie piękna i oryginalności swojego regionu;
3. Mówienie o przeżywanych i odczuwanych emocjach;
4. Nawiązanie koleżeńskich kontaktów;
5. Zachęta do samodzielnej plastycznej wypowiedzi, do śmiałej realizacji własnych pomysłów, zamierzeń;
6. Pielęgnowanie ludowych zwyczajów, jako element kultury narodowej;
7. Przygotowanie do odbioru sztuki i rozwijanie poczucia estetyki (wychowanie do sztuki i przez sztukę - przez świadomą działalność artystyczną).
8. Poznanie ciekawych technik plastycznych.

III . FORMY I METODY PRACY:

Stosowane na zajęciach formy to:

• zbiorowa jednolita, podczas wprowadzania zagadnień plastycznych
• indywidualna jednolita, bądź
• indywidualna zróżnicowana,
• grupowa-zespołowa podczas realizacji poszczególnych tematów plastycznych.

Aktywizujące wszystkich uczniów do działań grupowych i indywidualnych przedsięwzięć metody pracy:
• pogadanka
• warsztaty plastyczne - praca twórcza
• aktywizacja twórcza
• gromadzenie materiałów, wzorów , szablonów
• prezentacje, zwiedzanie wystaw
• konkursy
• wystawy - wernisaż.
IV.ORGANIZACJA ZAJĘĆ.

Zajęcia plastyczne będą się odbywać 2 razy w tygodniu po jednej godzinie lekcyjnej. Częstotliwość zajęć uzależniono od aktualnie realizowanej tematyki hasła tygodnia , a także od zainteresowań i aktywności dzieci. W zależności od potrzeb zasygnalizowanych przez dzieci, ich oczekiwań i indywidualnych odczuć, niektóre zagadnienia mogą być potraktowane dokładniej i bardziej wnikliwie. Podczas zajęć dzieci poznawać będą różnorodne techniki plastyczne. Dopuszczalna jest możliwość zaprezentowania jednego zagadnienia kilkoma różnorodnymi technikami, w zależności od uzdolnień plastycznych dziecka, a także od indywidualnej wizji artystycznej.

V. POMOCE DYDAKTYCZNE, NARZĘDZIA, MATERIAŁY dla ucznia do wykorzystania na zajęciach (uczniowie przynoszą część materiałów na początku roku szkolnego, pozostałe materiały uzupełniają w miarę potrzeb):
1. Ołówek miękki (B-5 lub B-6),gumka
2. Pędzel gruby i cienki.
3. Naczynia na wodę.
4. Farby plakatowe i wodne.
5. Kredki: świecowe, ołówkowe, pastele, kreda, węgiel.
6. Barwne tusze, marker
7. Papier szary, barwny i biały formatu A-3 i A-4.
8. Nożyczki.
9. Kleje: rośliny, uniwersalny.
10. Plastelina, masa solna, glina plastyczna.
11. Kolorowe czasopisma, ścinki tekstylne, odpady barwnych
12. włóczek.
13. Suszone rośliny i liście z drzew.
14. Naczynia, tkaniny, owoce i kwiaty do martwych natur.
15. Węgiel drzewny i kolorowe kredy.
16. Naturalny materiał przyrodniczy: szyszki, kasztany, żołędzie, jarzębina,
17. piasek, kamienie.
18. Papier samoprzylepny, folie aluminiowe
VI. TECHNIKI PLASTYCZNE.
W realizacji zagadnień będą stosowane techniki plastyczne czyste i mieszane, bezpieczne i w miarę możliwości niezbyt pracochłonne. Należą do nich:
• rysowanie (ołówkiem miękkim, , kredą, jednobarwną
kredką, patykiem i czarnym
tuszem),
• malowanie (farby plakatowe i akwarelowe, pastele olejne, malowanie tuszem),
• modelowanie (plastelina, masa solna, glina plastyczna),
• konstruowanie (papier, tektura, pudełka, klej, materiały przyrodnicze, druciki, folia aluminiowa, gąbka),
• komponowanie płaskich i przestrzennych form technikami
mieszanymi (kolorowy papier, gazety, ścinki tekstylne - wycinanie, wydzieranie).

Wszystkie prace będą wykonywane na zajęciach. Gdyby rodzice odbierali dziecko wcześniej ze świetlicy, przed ukończeniem pracy, dzieci maja możliwość kontynuacji i ukończenia pracy w następnym dniu.

VII. PRZYKŁADOWY PLAN DYDAKYCZNY NA ZAJĘCIA KOŁA PLASTYCZNEGO.

Zajęcia odbywać się będą według sporządzonego rozkładu materiału zaplanowanego na rok szkolny .

WRZESIEŃ
1. Wakacyjne wspomnienia"- odwoływanie się do przeżyć i doświadczeń dzieci;
a) utrwalenie miejsc wakacyjnego pobytu: morze, góry, jeziora, miasto, wieś.
b) Rysowanie kredkami świecowymi i malowanie tła farbą plakatową
c) Widokówka-Domalowywanie farbami tła i poszerzanie krajobrazu z widokówki naklejonej na kartkę(collage)

2. „Sygnalizator świetlny"
a) wykonanie z brystolu i papieru kolorowego sygnalizatora świetlnego-praca przestrzenna
b) malowanie konturu sygnalizatora, doklejanie z plastelin lub papieru kolorowego światła
c) bezpieczne posługiwanie się nożyczkami.

3. Sporządzenie makiety skrzyżowania:
a) malowanie jezdni, skrzyżowania, trawników (pobocza)
b) kolorowania, wycinanie i ustawianie znaków drogowych

4. „Owoce”:
a) Wycinanka lub wydzieranka z papieru kolorowego
b) Wypełnianie wyciętych sylwet owoców wydzieranką z papieru kolorowego lub bibuły-sporządzenie wystawki prac w formie dużego kosza z owocami

5. ,,Dary jesieni"
a) Lepienie z plasteliny koszyków z: warzywami, owocami i grzybami:
b) Lepienie z masy solnej lub z gliny ,,darów jesieni" i malowanie ich farbą plakatową

6. ,,Grzyby" - Wypełnianie konturu grzybka "wydzieranką" z papieru kolorowego, bibuły lub plasteliną.

PAŹDZIERNIK:

1. ,,Jesienne drzewa"- malowanie dłonią pomalowaną akwarelą (odbijanie)korony drzew:
a) odwoływanie się do zaobserwowanych zmian w krajobrazie i przyrodzie jesiennej - rozwijanie wrażliwości kolorystycznej i umiejętności określania barw charakteryzujących daną porę roku - przetwarzanie obrazu pamięciowego na obraz graficzny.
b) wykorzystanie maksymalnej powierzchni kartki

2. ,,Jesienne liście":- stosowanie bogatej gamy kolorów - zachęcanie do eksperymentowania kolorem, łączenie barw - ekspresja plastyczna - dekorowanie sali wykonanymi listkami.
a) ,,Drukowane listki"- Malowanie farbą plakatową powierzchni zasuszonych liści i odbijanie ich
c) b)witrażowe listki z wydzieranki bibułowej naklejonej na szablon w konturze liścia klonu
d) b)Wycinanie liści z brystolu i malowanie ich farbami

3. Zabawy konstrukcyjne materiałem przyrodniczym:
a) „Korale jarzębinowe- wykonanie jarzębinowych korali - porównywanie długości sznurków korali
b) - „Kasztaniaki" - zabawki z kasztanów i żołędzi - bezpieczne posługiwanie się narzędziami pracy.
4. Wykonywanie laurek dla nauczycieli - swobodna ekspresja twórcza - wybór dowolnej techniki (dostarczanie dzieciom różnorodnych narzędzi i materiałów)

LISTOPAD:

1. ,,Wiązanki"- Wykonanie wiązanek na groby z gałązek sosny i kwiatków wykonanych z krepiny, dekorowanie zasuszonymi trawami i liśćmi - ostrożne posługiwanie się narzędziami i drucikiem.

2. ,,Zaduszkowy cmentarz"
a) Rysowanie świecą grobów i zamalowywanie tła farbą akwarelową:
a) - łączenie technik plastycznych - ekspresja artystyczna,
b) - wycinanie kwiatów, zniczu,.
c) „Łuna nad cmentarzem"- zamalowanie kartki kredkami świecowymi w różnych, intensywnych kolorach, pokrycie tła tuszem kreślarskim, który po wyschnięciu wydrapuje się

3. Wykonanie chorągiewek biało-czerwonych z bibuły:
a) - estetyczne wykonanie pracy,
b) - wykorzystanie chorągiewek do dekoracji świątecznych

4. Orzeł biały - wypełnianie konturu kredkami, farbami, plasteliną, wydzieranką.

5. „Parasolki kolorowe"
a) wycinanie konturu , zamalowywanie farbą akwarelową-nadruk wzorków pieczątką wyciętą z marchewki
b) „Witraż"- wypełnianie szablonu paskami różnokolorowej bibuły

6. „Jeż”
a) wycinanie sylwety jeża z kartonu, malowanie farbą umieszczanie w wycięty otwór szyszek imitujących igły:
b) lepienie z masy solnej jeża i ozdabianie go igłami sosnowymi

7. „Wiewiórka"- wypełnianie konturu wiewiórki wydzieranką z bibułowych kulek lub pociętymi skrawkami wełny.

GRUDZIEŃ

1. „Gwiazdki”
a) wycinanie i składanie gwiazdek przestrzennych - metoda orgiami
b) śnieżynki- naklejanie na pomalowanym farbą tle wyciętych metodą „koronkową(promieniście) śnieżynek z białego papieru
c) chmura ze śnieżynkami- do wyciętej chmury na nitkach zawieszone kulki z waty lub gwiazdki
d) śnieżynki-witraż
e) „wyczarowane” rysowanie świeczką i zamalowanie tła farbą akwarelową

2. „Mikołaj”
a) „Worek św. Mikołaja-rysowanie listu do św. Mikołaja” na wyciętej sylwecie worka
b) Wycinanie z czerwonego papieru lub materiału elementów stroju Mikołaja , doklejanie wąsów , brody itd. z waty, ozdabianie złotą lametą
c) Mikołaj-witraż- wypełnianie wyciętego szablonu bibułą,
d) „Mikołaj na sankach”- praca przestrzenna z papierowego stożka, ozdobionego watą i elementami wyciętymi z papieru kolorowego( twarz, rękawice, worek.)

3. „Kartka świąteczna”- konkurs- wykonanie techniką collage, wycinanie elem. zdobniczych z: folii , papieru kolorowego i samoprzylepnego, pasmanterii, a także świątecznych kartek pocztowych.

4. „Choinka”-
a) składanie przestrzennej choinki z wyciętych elementów, ozdabianie ich elementami dekoracyjnymi.
b) malowanie choinki i ozdabianie wyciętymi elementami dekoracyjnymi, brokatem , lametą itp.

5. „Ozdoby świąteczne”-
a) łańcuchy: połączone koraliki, słomki , żyłki, ,,motylki” bibułowe lub z folii, pasmanteria itp.
b) ,,bombki” ozdobione watą, lametą, błyszczącymi elem. z folii, pasmanterii itp.
c) ,,jeżyki”- tradycyjne ozdoby bibułkowe zawijane na zatemperowanym ołówku.
d) „Koszyczki”- przeplatane paski papieru kolorowego
e) „Aniołki”- połączone 2 składane papierowe harmonijki z doklejonymi twarzami z aureolą.

6. Motywy świąteczne: choinki, aniołki, Mikołaje- techniką orgiami kółkowego

7. „Bombki choinkowe”- malowanie farbą plakatową na folii aluminiowej gałązki z bombkami lub bombek wyciętych z kartonu i oklejonych srebrną folią aluminiową.

STYCZEŃ

1. ,,Noc sylwestrowa”- rysowanie kredkami świecowymi kolorowych fajerwerków , zamalowywanie tła – nocnego nieba czarną akwarelą.

2. ,,Cztery pory roku”- praca w grupach na dużych arkuszach papieru
b. - zastosowanie techniki collage, łączenia rysunku i akwareli z naklejaniem wyciętych z gazet elementów odpowiadających treści pracy
c. - oglądanie gazet i wyszukiwanie ilustracji związanych w daną porą roku. -zwrócenie uwagi na cechy charakteryzujące każdą z pór.

3. Malowanie sylwety gila i sikorki farbą plakatową
a. – zwrócenie uwagi na kolorowe upierzenie
b. - dekorowanie ptaszkami gałązek ,,ośnieżonych” watą lub ,,oszronionych” pokruszonym styropianem.

4. Karmnik:
a. Oklejanie pudełka od zapałek papierem kolorowym, mocowanie daszka na wykałaczkach, lepienie ptaszków z plasteliny.
b. Wycinanie i wyklejanie elementów karmnika z papieru kolorowego, dorysowywanie(lub odrysowanie od wyciętych sylwet) kredkami ptaszków korzystających ze stołówki.

5. ,,Bezpieczne ferie zimowe”- Malowanie farbą plakatową i solą , mieszanie farby i soli na palecie

6. Upominki na ,,Dzień Babci i Dziadka”

LUTY:

1. ,,Krajobraz zimowy”- malowanie pastą do zębów na ciemnym tle

2. ,,Bałwan”
a) wyklejanie watą lub płatkami kosmetycznymi bałwana- wycinanie i doklejanie z papieru kolorowego: nosa, miotły, kapelusza, dorysowanie guzików
b) Lepienie z masy solno-styropianowej- praca przestrzenna

3. Walentynkowe serca-
a) laurki z sercem wypełnionym wydzieranką
b) Lepienie z masy solnej lub gliny- malowanie czerwoną farbą
c) Wycinanie szkieletu serca i oplatanie kontury bibułkowymi paskami-nakładanie na patyczki

4. Wykonywanie masek karnawałowych- techniki dowolne

5. Dekoracje na salę balową- łańcuchy, plakaty

6. ,,Pingwin” - wycinanie sylwety i wyklejanie czarną wydzieranką fraczka

7. Niedźwiedź polarny - wyklejanie wyciętej sylwety watą

8. Igloo- lepienie z masy solno- styropianowej (oklejanie pudełka po margarynie)

MARZEC

1. ,,Kobiety w mojej rodzinie” –rysowanie kobiet w trakcie wykonywania różnych prac domowych-rozmowa na temat treści rysunków.

2. Wykonywanie upominków- kwiatków z papieru kolorowego metodą orgiami-papieroplastyka

3. Bazie:
a) wyklejanie z plasteliny bazi w wazonie
b) wykonanie bazi z waty (kotki-kulki z waty)i oklejanie paskami bibuły patyczków do szaszłyków (praca przestrzenna)

4. ,,Krokus” wypełnianie konturu kwiatka bibułowymi kulkami lub papierem kolorowym.

5. ,,Marzanna”- na szkielecie z patyczków wykonanie bibułowej marzanny- symbolu zimy .

6. „Wiosna wokół nas”- malowanie farbami akwarelowymi .

7. Lepienie z plasteliny lub masy papierowej ptaszków i gniazdek z jajkami
a) -umieszczania prac na gałązkach w kąciku przyrody

KWIECIEŃ:

1. ,,Wiosenna łączka”- wykonywanie pracy metodą collage
-malowanie tła farbą akwarelową, wycinanie z gazet, reklam, papieru, bibuły kwiatów i naklejanie na pomalowaną łąkę.

2. „Wiosenne kwiaty chronione” -praca zbiorowa: album wykorzystujący rysunki dzieci pastelami.

3. ,,Ziemia najpiękniejsza planeta”- malowanie plakatu na temat ochrony przyrody- praca zbiorowa na dużych arkuszach szarego papieru, malowanie farbą plakatową, zapoznanie z symboliką kolorów: zielony= nadzieja, czarny= śmierć, zniszczenie;

4. ,,Kurczak w pisance”- wycinanie sylwetki kurczaka i dekorowania pisanki wyciętymi z papieru samoprzylepnego elementami dekoracyjnymi.

5. Świąteczne dekoracje-prace przestrzenne
a) ,,Baranek”- wypełnianie kulkami białej bibuły sylwety przestrzennej wyciętego baranka wielkanocnego.
b) Zajączki z „pisankowym” brzuszkiem;
c) Podstawki pod pisanki: zajączki i kurczątka; „koszyczki”

6. PISANKI - Malowanie farbami, lub wypełnianie konturu bibułą ,

7. Malowanie na szkle na temat „Wielkanocne zwyczaje” .

8. Wykonanie kartek świątecznych-układanie życzeń świątecznych”.

9. ,,Bocian”
a) Wyklejanie konturu boćka watą lub czarno – białą gazetą i doklejanie wyciętego dzioba i nóg, malowanie akwarelą tła łąki, doklejanie z bibuły : traw, chmur itp.- metoda collage
b) witraż-wycinanie konturu i podklejanie bibułą

10. Zamalowywanie farbą akwarelową sylwetek żabek,

MAJ

1. Zamalowanie czerwoną akwarelą tła wokół godła - precyzyjne posługiwanie się pędzelkiem, wrócenie uwagi, by nie przekraczać linii.
2. Wykonanie chorągiewek biało-czerwonych z bibuły - estetyczne wykonanie pracy, wykorzystanie chorągiewek do dekoracji świątecznej.
3. Wykonanie zakładki do książki – zapoznanie dzieci z przeznaczeniem zakładki – doskonalenie techniki wycinania i sklejania, zwrócenie uwagi na posiadanie i korzystanie z niej w celu poszanowania książek;
4. Malowanie farbami nt. „Moja ulubiona bajka, baśń” – rozwijanie ekspresji twórczej dzieci;
5. Malowanie farbami plakatowymi portretu mamy;
6. Projektowanie i wykonanie laurki dla mamy; wspólne redagowanie życzeń.

CZERWIEC:

1. "Twarze dzieci" - wykonywanie portretów dzieci metodą wydzieranki, lub wyklejanie z plasteliny twarzy: Murzynka, Chińczyka i Europejczyka - zapoznanie się z przedstawicielami różnych narodowości i ras ludzkich.
2. „Rysowanie kredą na asfalcie”
3. ,,Makieta morza"- Wykonanie statków z papieru kolorowego - technika origami:
4. ,,Malowanki piaskiem"- posypywanie piaskiem kartki z rysunkiem klejowym
5. ,,Album o górach":
- wykonanie prac dowolną techniką: wycinanie, wydzieranka, kolaż, malowanie, rysowanie, witraż.
6. Malowanie na szkle- zwrócenie uwagi na technikę rysowania (najpierw szczegóły potem tło)
-motywy regionalne: kwiaty, stroje regionalne, pejzaż górski
7. ,,Malowane kamienie"- nadawanie im abstrakcyjnych cech
8. ,,Wakacyjne plany”- wizualizacja pragnień w formie rysunku kredką lub malowania farbami.
9. Ewaluacja programu nastąpi podczas wystawy kończącej realizację programu -wernisaż (wystawa) na terenie szkoły.