Czym jest cyberprzemoc i jak się przed nią chronić? - scenariusz debaty szkolnej

UWAGA!!!
1 KWIETNIA 2009R.
odbędzie się debata szkolna na temat:
„ CZYM JEST CYBERPRZEMOC I JAK SIĘ PRZED NIĄ CHRONIĆ”
Jesteś ofiarą lub świadkiem cyberprzemocy? Nie bój się działać!
Przyjdź,
zadaj pytanie,
weź udział w dyskusji
Serdecznie zapraszamy
Parlament Uczniowski Gimnazjum
(szczegóły u przedstawicieli klas obecnych na warsztatach)

Scenariusz debaty szkolnej - 1 kwietnia 2009r.

Temat : Czym jest cyberprzemoc i jak się przed nią chronić”

- Witamy wszystkich serdecznie! Tematem dzisiejszej debaty będzie cyberprzemoc. Być może wielu z Was zadaje sobie pytanie co to takiego czy „Ja” lub „Ty” kiedykolwiek zetknęliśmy się z tym zjawiskiem poruszając się po Internecie. Być może tak, ale niekoniecznie zdawaliśmy sobie z tego sprawę.
- „ Zrobili mi komórką film i wrzucili go do Internetu” – pisze nasza rówieśniczka z Gliwic albo „ Cała szkoła się śmiała, ktoś rozesłał w Sieci kompromitujące mnie zdjęcia. Myślałem o najgorszym . . .” – wspomina Bartek z Warszawy. Takich scenariuszy mamy niestety coraz więcej ponieważ niektórym wydaje się, że Internet to miejsce, w którym bezkarnie można używać wulgaryzmów, obrażać innych, wyśmiewać się z kogoś publicznie.
- Nic bardziej mylnego! Wszystko co robimy w Sieci można odtworzyć. Wcale nie jest się anonimowym i bezkarnym! Pamiętaj, że w Internecie pozostawiamy wiele śladów. Gdy ktoś łamie prawo można go odnaleźć. I nie pomoże tłumaczenie, że to były żarty, że teraz młodzi ludzie tak się ze sobą komunikują, że to normalne albo że nic takiego się nie stało. Powiedz stop cyberprzemocy. W całej Polsce ruszyła kampania przeciwko nadużyciom w Sieci. Jesteś ofiarą lub świadkiem tego zjawiska – nie bój się. Zacznij działać!
- My już zaczęliśmy. Najpierw na godzinach wychowawczych odbyły się zajęcia w grupach, podczas których zastanawialiście się co powinno się zrobić, gdy ktoś stosuje wobec innych przemoc w Sieci, obraża kogoś lub bez jego zgody zamieszcza filmy, zdjęcia itd.
- Później spotkaliśmy się na warsztatach Parlamentu Uczniowskiego, gdzie opracowaliśmy regulamin właściwego zachowania w Internecie. Przypomnę wszystkim jak brzmiało 12 punktów tzw. netykiety czyli zasad dobrego zachowania w Internecie. A więc . . .

Drogi Internauto!
1. Nigdy nie podawaj danych osobowych (imienia, nazwiska, adresu) swoich oraz innych osób.
2. Nie włamuj się na czyjeś konta.
3. Nie ufaj zbytnio obcym osobom, które spotykasz w Internecie.
4. Nie używaj wulgaryzmów!
5. Nie zamieszczaj obraźliwych komentarzy!
6. Nie wykorzystuj wizerunku innych osób bez ich wiedzy i zgody.
7. Unikaj stron o niewłaściwych treściach.
8. Nie zamieszczaj w Internecie niestosownych zdjęć swoich oraz innych.
9. Nie podszywaj się pod inne osoby.
10. Nie wysyłaj „łańcuszków szczęścia”.
11. Ściągając prace pisemne lub inne materiały z Internetu zawsze podawaj źródło, z którego one pochodzą.
12. Nie bądź TROLLEM czyli użytkownikiem, który rozpoczyna dyskusję z innymi internautami tylko po to, by kogoś zdenerwować lub obrazić.
- W listopadzie 2008r. wśród uczniów naszego gimnazjum została przeprowadzona również ankieta dotycząca cyberprzemocy. Jej wyniki nie są zaskoczeniem! Nasza młodzież ma powszechny dostęp do telefonów, komputerów oraz Internetu. Ankietę pisało 159 osób. 97% uczniów w naszej szkole posiada własny komputer z dostępem do Internetu.

- Gimnazjaliści najczęściej wykorzystują komputer do następujących celów: słuchają muzyki (140 osób), grają w gry (120 osób) oraz używają programów multimedialnych i edukacyjnych (132 osoby). Poza tym komputer służy im również do skanowania zdjęć, pisania prac dla siebie i dla rodziców, poznawania i pisania programów.
- Z ankiety wynika, że 43 uczniów czyli 27% spędza przed komputerem więcej niż 3 godziny dziennie; 13% (20 osób) około 3 godziny natomiast 26% ( 41 osób) około 2 godziny dziennie. Najwięcej osób najczęściej korzysta z „gg” (140 osób; 18%) lub przegląda strony WWW (127 osób; 16%).
- W 72 przypadkach o czasie korzystania z komputera decydują sami ankietowani, a 26 osób zupełnie nikt nie ogranicza! 52 ankietowanych (31%) odpowiedziało, że nikt w domu nie interesuje się tym, co robią w sieci. Na szczęście ponad połowa uczniów 54% potwierdza, że rodzice kontrolują ich poczynania w sieci i z komputerem.
- Na 159 ankietowanych 153 osoby posiadają telefon komórkowy ( czyli tylko 6 – ciu uczniów telefonu nie ma!). Najwięcej osób używa telefonów głównie do rozmów i wysyłania smsów (po 35%). To właśnie pisanie smsów zajmuje nam najwięcej czasu.
- Aż 83% uczniów twierdzi, że nikt nie kontroluje czyli bilinguje ich rozmów. 34% (54 osoby) uważa, że nie mogłoby z dnia na dzień rozstać się ze swoim telefonem. Jednak pocieszający jest fakt, że 103 osoby mogłyby w każdej chwili przestać korzystać ze swojej komórki i zdecydowanie zamiast tego na pierwszym miejscu wolałoby spotkać się z kolegami (55%), odrobić lekcje (12%), pomóc rodzicom w domu (10%) czy pójść na spacer (4%).
- Myślę, że dane, które przedstawiliśmy pozwoliły Wam bliżej zapoznać się z problemem cyberprzemocy. Zapraszamy Was teraz na „Rozmowy w toku”, w których Wasi koledzy i koleżanki opowiedzą o tym, co przytrafiło im się w Internecie i jak z tego wybrnęli. Rolę naszego fachowego doradcy obejmie nasza Pani Pedagog szkolna mgr Aneta Prudzic, która podpowie naszym uczestnikom co powinni zrobić w sytuacjach, które za chwilę przedstawią. Mamy nadzieję ,że chętnie przystąpicie do dyskusji po wysłuchaniu naszych historii.
- Poprosimy do nas pierwszą dzisiaj rozmówczynię, która zechciała podzielić się z Wami tym, co spotkało ją ze strony „przyjaciół” w Sieci. Oto Ola:
- Cześć ! Co skłoniło Cię do tego, że chcesz opowiedzieć o swoim przykrym doświadczeniu w Internecie?
- Uważam, że powinno mówić się o tym wiele, że to nie poszkodowany jest winowajcą, a ktoś kto narusza nasze prawa w jakikolwiek sposób. Jeżeli będziemy milczeć to damy przyzwolenie osobom, które po prostu łamią prawo.
- Dobrze. Opowiedz nam co właściwie się zdarzyło.
- Dziewczyny z mojej klasy założyły mój ośmieszający profil na Epulsie. Umieściły na nim zdjęcie, które kiedyś zrobiły na przerwie bez mojej wiedzy. Podały też mój adres mailowy. Przez pewien czas o niczym nie wiedziałam, ale ostatnio zaczęłam dostawać obraźliwe , poniżające maile.
- To znaczy, że zostałaś sfotografowana bez swojej wiedzy oraz udostępniono Twoje dane. Jak się z tym czułaś?
- To było okropne. Przestałam chodzić do szkoły, wstydziłam się nawet wyjść z domu. Czułam się skrzywdzona.
- W jaki sposób postanowiłaś się przed tym bronić?
- Początkowo starałam się nie reagować na zaczepki, ale to stawało się coraz trudniejsze. Powiedziałam o wszystkim rodzicom. To oni tak naprawdę mi pomogli. Zachowaliśmy dowody. Skontaktowaliśmy się z administratorem serwisu i zgłosiliśmy zdarzenie. Kiedy dziewczyny dowiedziały się o tym przestraszyły się nie na żarty. Próbowały przepraszać, zapewniały, że to się nigdy nie powtórzy.
- A co z mailami i zdjęciem, które przecież pozostało w Sieci?
- Koleżanki, chcąc uniknąć odpowiedzialności karnej skontaktowały się z administratorem serwisu w celu likwidacji treści, które zamieściły bez mojej zgody.
- Czy zmieniła się Twoja sytuacja w szkole?
- Tak. Kiedy postanowiłam otwarcie sprzeciwić się tej sytuacji coraz więcej osób zaczęło mnie popierać. Okazało się, że nie byłam jedyną poszkodowaną uczennicą naszej szkoły. Dziewczyny już wcześniej robiły podobne rzeczy młodszym koleżankom.
- A jakie konsekwencje poniosły te uczennice w szkole?
- Dyrekcja zawiesiła je w prawach ucznia i oczywiście wychowawcy obniżyli im oceny zachowania.
- Dziękujemy. Poprosimy teraz Panią Pedagog o komentarz. Czy nasza koleżanka postąpiła właściwie?
........................................
- Dziękuję. Czy może ktoś z słuchaczy ma jakieś pytanie? Przypomnę tylko, gdzie można zwrócić się o pomoc w sytuacji, gdy ktoś nas w Sieci dręczy, poniża, szantażuje.: komunikator helpline.org.pl, helpline@helpline.org.pl lub pod numer telefonu 0800-100-100.
- Prosimy teraz drugą osobę. Witam. Jak masz na imię?
- Cześć. Jestem Krystian. Mam 16 lat. Niedawno skończyłem gimnazjum. Mieszkam w niewielkiej miejscowości niedaleko Częstochowy.
- Wiesz, że tematem naszej rozmowy jest cyberprzemoc. Czy słyszałeś kiedyś o tym zjawisku?
- Jakiś czas temu rodzice założyli w domu Internet. Początkowo spędzałem przy komputerze kilka godzin dziennie. Nikt nie kontrolował tego co robię w Sieci, a ja popadałem w coraz większe problemy.
- Dlaczego?
- Jak już powiedziałem spędzałem wiele godzin przed komputerem. Nawiązywałem kontakty z ludźmi z całej Polski. To były dziewczyny i chłopcy głównie w moim wieku. Ale tak naprawdę to przecież wcale nie wiedziałem ile kto ma lat, bo jak można to sprawdzić, wysyłając maile lub „siedząc” na „gadu gadu”.
- Co masz na myśli?
- Pewnego razu napisał do mnie pewien młody człowiek. Obaj interesowaliśmy się motoryzacją i ta niby wspólna pasja powodowała, że wymienialiśmy się informacjami i nowinkami motoryzacyjnymi. Z czasem mój nowy kolega zaczął wypytywać mnie coraz natrętniej o moje dane osobowe, o moją rodzinę, o to gdzie mieszkam. Kiedy odpisałem, że nie będę podawał mu takich informacji zaczął grozić mi i szantażować. „ Mam Twoje kompromitujące zdjęcie, za chwilę wrzucę je do netu” – pisał. Natychmiast przerwałem z nim kontakt. Okazał się zwykłym trollem. Na szczęście wiedziałem, że z takimi osobami należy zerwać kontakt i nie odpisywać choćby zasypywali nas wiadomościami.
- Jak zakończyła się ta sprawa?
- Do dziś nie wiem kim była ta osoba. Na pewno nie był moim rówieśnikiem. Skoro nie odzywałem się pewnie znalazł sobie innych internautów. Do końca nie wiem jakie były jego zamiary, ale z pewnością nie był w porządku.
- Dziękuję za wypowiedź. Co na to Pani Pedagog? Czy kolega postąpił słusznie, że nie ufał osobie którą poznał w Sieci?
........................................
- Bardzo proszę. Teraz nadszedł czas na Wasze pytania. Kto chciałby zabrać głos w naszej dyskusji na temat cyberprzemocy?
........................................
- Bardzo dziękujemy wszystkim za uwagę . Mamy nadzieję, że temat, który dziś Wam przybliżyliśmy nie był Wam zupełnie obcy, ponieważ wszyscy korzystacie z Internetu niemalże każdego dnia. Z badań wynika, że ponad połowa młodych internautów zaznała przemocy w Internecie lub przez telefon komórkowy.
- Na 891 ankietowanych internautów w wieku 12-17 lat wynika, że: 47% doświadczyło wulgarnego wyzywania; 21% zaznało poniżania, ośmieszania i upokarzania; 16% było straszonych i szantażowanych; 29% potwierdza, że ktoś podszył się pod nich korzystając z ich e-maila czy blogu; 60% fotografowano lub filmowano wbrew ich woli. Takie dane opublikowanie zostały w „Gazecie Wyborczej” z 25 stycznia 2008r.
- Chcieliśmy dzisiaj uświadomić Wam, że nawet niewinne żarty mogą doprowadzić do poważnych konsekwencji – i dla ofiar, i dla sprawców. Historii związanych z wykorzystaniem Internetu czy komórek do poniżania innych jest coraz więcej. Te, które usłyszeliście były zaczerpnięte z życia, ale na szczęście nie zdarzyły się w życiu naszych bohaterów naprawdę. W wielu przypadkach dorośli nie wiedzą o tych sytuacjach. Dzieci i młodzież często pozostają sami z problemem. . .

- Dziękujemy za uwagę.
Opracowała: mgr Magdalena Muchla ,nauczyciel Gimnazjum im. A. Osieckiej w Kamienicy Polskiej