Temat: Alfabet Morse’a- historia komunikacji. Kody i szyfry - ćwiczenia.
Cele:
-rozbudzenie aspiracji poznawczych,
-poznanie różnych metod komunikowania,
-zainteresowanie uczniów wiedzą matematyczną,
-poznanie zasad kodowania, szyfrowania
-rozbudzanie zainteresowań,
-kreowanie zajęć w ramach klubu, jako nowej formy aktywnego spędzania czasu,
-dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne i innych,
-umiejętność współdziałania, pracy zespołowej
Przebieg zajęć:
Nauczyciel prowadzący przypomina podstawowe zasady bezpieczeństwa w trakcie zajęć.
Uczniowie podają w jaki sposób należy dbać o bezpieczeństwo własne oraz innych uczestników zajęć. Omówione zostają cele realizowanych zajęć. (ok.12)
Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę.
Alfabet Morse’a– stworzony w 1832 przez wynalazcę telegrafu Samuela Morse'a kod naśladujący alfabet - sposób reprezentacji znaków alfabetu łacińskiego za pomocą impulsów elektrycznych.
Wszystkie znaki reprezentowane są przez kilkuelementowe serie sygnałów - krótkich (kropek) i długich (kresek). Kreska powinna trwać co najmniej tyle czasu, co trzy kropki. Odstęp pomiędzy elementami znaku powinien trwać jedną kropkę. Odstęp pomiędzy poszczególnymi znakami - jedną kreskę. Odstęp pomiędzy grupami znaków - trzy kreski.
Szybkość nadawania i odbioru liczy się w grupach na minutę. Grupa obejmuje pięć znaków. W korespondencji cywilnej normą egzaminacyjną jest szybkość 4 grup na minutę (20 znaków na minutę). W korespondencji wojskowej klasyfikacja radiotelegrafistów zaczyna się od 12 grup na minutę (60 znaków na minutę). Doświadczeni radioamatorzy oraz radiotelegrafiści wojskowi osiągają przeciętnie 15-20 grup na minutę (75-100 znaków na minutę). Obecnie, ze względu na niewielką szybkość transmisji, wycofany z użycia w komunikacji cywilnej.
Jak powstawał alfabet?
W 1832 roku, podczas drogi powrotnej z Hawru do Nowego Jorku na statku pocztowym "Sully", Morse spotkał geologa z Bostonu, Charlesa T. Jacksona, który wiele opowiadał mu o najnowszych odkryciach w dziedzinie elektryczności. Pod wpływem tych rozmów, Morse wpadł na pomysł wykorzystania elektryczności do przesyłania wiadomości na odległość.
W 1836 r. uzyskał już pierwsze sukcesy, gdzie w 1837 r. zademonstrował działanie swego telegrafu elektromagnetycznego na uniwersytecie nowojorskim.
W 1840 r. przy pomocy Alfreda Vaila stworzył stosowany do dziś kod telegraficzny, zwany alfabetem Morse'a.
Wszystkie znaki reprezentowane są przez kilkuelementowe serie sygnałów krótkich (kropek) i długich (kresek).
Działanie telegrafu Morse'a polegało na zamykaniu i przerywaniu obwodu
elektrycznego przez naciskanie specjalnego klucza - na stacji odbiorczej ołówek,
umieszczony nad przesuwającym się paskiem papieru, kreślił na nim kreski lub
kropki, zależnie od czasu przepływu prądu.
Litery alfabetu:
A • —
B — • • •
C — • — •
D — • •
E •
F • • — •
G — — •
H • • • •
I • •
J • — — —
K — • —
L • — • •
M — —
N — •
O — — —
P • — — •
Q — — • —
R • — •
S • • •
T —
U • • —
V • • • —
W • — —
X — • • —
Y — • — —
Z — — • •
Przykładowe zadania:
Zadanie 1:
Korzystając z alfabetu Morse’a odszyfruj poniższy tekst. (3 pkt.)
— — • — — • — — • — — — • — — — • — • —
• — — — • • • • —
— • — • — •
• — • • — • — • • — — — — • — —
— • • — • • — — • — — — • • — —
• — — — • • — — —
• • — • — • • — • • — — • • • • • •
— • — • • — —
• — — — • • • • —
• — — • • — • • — • — — — • • • — — — • • — —
• —
• — — • • — • — — — • • • — — — —
• •
— — — — • — • — — • • — • — — • — — • • • • • — — — —
• — — — • • — — —
• • • — • — • — — — • — — — • — —
Odpowiedź:
Matematyka jest królową wszystkich nauk,
jej ulubieńcem jest prawda,
a prostość i oczywistość jej strojem
Kto jest autorem tych słów? (poprawna odpowiedź – 2 pkt.)
Odpowiedź: Jędrzej Śniadecki
, (przecinek) — — • • — —
. (kropka) • — • — • —
Zadanie 2: zapisz poniższy tekst przy pomocy alfabetu Morse’a:
MURZYNEK BAMBO W AFRYCE MIESZKA
Nauczyciel przeprowadza jeszcze kilka podobnych zadań.