Tworzenie systemu kształcenia zawodowego dostosowanego do potrzeb rynku pracy - doświadczenia brytyjskie. Relacja z wizyty studyjnej do Exeter w Wielkiej Brytanii

Maria Gawryś
Zespół Szkół Technicznych
i Ogólnokształcących Nr 4
w Łomży

„Tworzenie systemu kształcenia zawodowego dostosowanego do potrzeb rynku pracy – doświadczenia brytyjskie”- relacja z wizyty studyjnej do Exeter w Wielkiej Brytanii.

W dniach 7-11 marca b.r. uczestniczyłam w wizycie studyjnej do Exeter, którą zorganizowało Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego CEDEFOP - z siedzibą w Salonikach, Grecja. Działanie to było finansowane przez Komisję Europejską w ramach programu „Uczenie się przez całe życie”.
Głównym założeniem wyjazdów studyjnych jest prezentowanie różnych systemów kształcenia i szkolenia zawodowego w krajach Unii Europejskiej, wymiana poglądów i doświadczeń dotyczących najistotniejszych zagadnień polityki edukacyjnej a także stworzenie ram dla współpracy międzynarodowej w zakresie podnoszenia jakości, stymulowania innowacyjności oraz promowania wymiaru europejskiego w systemach kształcenia i szkolenia zawodowego.
W wizycie uczestniczyło 14 osób z 13 krajów europejskich tj. z Grecji, Estonii, Niemiec (2 osoby), Hiszpanii, Austrii, Litwy, Bułgarii, Węgier, Danii, Islandii, Irlandii, Włoch oraz Polski, które reprezentowały różnorodne instytucje i środowiska zawodowe takie jak:
• ministerstwa
• samorządy lokalne
• szkoły, uniwersytety oraz centra edukacji dorosłych
Podczas inauguracyjnego seminarium, Dean Andrew, będący gospodarzem wizyty, przedstawił system edukacyjny Wielkiej Brytanii, ze szczególnym uwzględnieniem szkolnictwa zawodowego. Druga część seminarium oraz późniejsze sesje kolejnych dni poświęcone były prezentacjom przygotowanym przez poszczególnych uczestników, dotyczącym doświadczeń poszczególnych krajów w kontekście tematu tej wizyty. Kolejna sesja pierwszego dnia to wystąpienie Andrew Lightfoot, przedstawiciela Rady Hrabstwa Devon i dyskusja na temat problemów w planowaniu strategicznym związanym z rynkiem pracy. Następnym etapem było spotkanie w Victoria House poświęcone szkoleniu praktycznemu na przykładzie miasta Exeter i jego okolic.
W drugim dniu wizyty zwiedzaliśmy instytucję zwaną Connexions, która zajmuje się dostarczaniem informacji, pomocy i wsparcia dla młodzieży w wieku 13-18 lat a także pośredniczy w poszukiwaniu dla nich pracy. Dodatkowo wzięliśmy udział w prezentacji Janet Sinclair z Jobcentre Plus oraz dyskusji na temat lokalnego rynku pracy oraz zostaliśmy zaproszeni do miejscowego Biura Pracy, poznając nowoczesny i przyjazny w stosunku do klienta sposób jego funkcjonowania.
Trzeci dzień rozpoczął się od wizyty w Flybe Training Academy, która jest instytucją szkoleniową angielskich linii lotniczych Flybe, kształcącą przyszłych pilotów. Popołudnie trzeciego dnia wypełnione było kolejnymi prezentacjami uczestników wizyty, zaś wieczór poświęcony był zwiedzaniu zabytków miasta.
Przedpołudnie czwartego dnia spędziliśmy w Cornwall, gdzie miała miejsce wizyta w centrum szkoleniowym Trades Union, będącym odpowiednikiem polskich związków zawodowych, które oprócz ochrony praw pracowników zajmują się również ich ustawicznym kształceniem. Czwartkowe popołudnie – to wizyta w EDEN Project, który jest przykładem pomysłu na wykorzystanie naturalnych uwarunkowań terenu do budowy kompleksu będącego atrakcją turystyczną generującą ogromny dochód dla społeczności lokalnej oraz centrum edukacyjnym dla młodzieży dającym przykład jak uczyć poprzez zabawę.
Ostatni dzień wizyty spędziliśmy w Exeter University, macierzystej jednostce organizatora. Poświęcony on był spotkaniom z przedstawicielami pracodawców, instytucji zajmujących się badaniem rynku pracy oraz szkoleniem uczniów i pracowników. Dzień piąty to również otwarte forum dyskusyjne dotyczące tematu szkolnictwa zawodowego w Wielkiej Brytanii, które prowadził Dean Andrew, brytyjski gospodarz wizyty oraz wspólna praca grupy nad stworzeniem raportu z wyjazdu studyjnego, który został przesłany do CEDEFOP oraz do Narodowych Agencji w poszczególnych krajach.
Podsumowując swoje spostrzeżenia związane z tą wizytą chciałam zwrócić szczególna uwagę na:
• bardzo dobre współdziałanie angielskich pracodawców, organizacji rządowych oraz szkoleniowych w budowaniu systemu kształcenia zawodowego odpowiadającego wymogom rynku pracy
• ujęcie w programie nauczania 14-15-latków obowiązkowego „tygodnia pracy” w przedsiębiorstwach w celu rozpoznania ich zdolności i umiejętności, które mogą okazać się przydatne w wyborze przyszłego zawodu
• lansowanie kampanii „100 in 100” co oznacza przyjęcie przez pracodawców w danym regionie na praktyki zawodowe 100 uczniów w przeciągu 100 dni. Jest to cenna inicjatywa promująca i nobilitująca kształcenie zawodowe
• istnienie instytucji zajmujących się badaniem oraz monitorowaniem rynku pracy, rozpoznawaniem umiejętności, na które istnieje zapotrzebowanie
• przyjazne klientowi oraz bardzo dobrze wyposażone technicznie i informacyjnie biura pracy
• pomoc młodym ludziom (13-18 lat) w poszukiwaniu pracy (w niepełnym wymiarze), uzyskiwaniu informacji w życiowych problemach, dostarczanie szeroko pojętego wsparcia angażującego różnorodne instytucje poprzez działalność Connexions

W dobie obecnych przemian w szkolnictwie zawodowym, które dotyczą nie tylko Polski lecz również innych krajów, należy zapewnić mu stabilne miejsce na mapie systemu edukacji oraz promować ten typ wykształcenia, będącego podstawą gospodarki społeczeństw nowoczesnej Europy.

Maria Gawryś