Piłka jako towarzysz zabawy i terapeuta dziecka niepełnosprawnego

Toczenie piłki pozornie prosta rzecz . W pracy z dziećmi niepełnosprawnymi chciałabym zaproponować różne warianty tej zabawy. Piłką na uwięzi uczestnik może kołysać, wymachiwać, podbijać nią. Wiadomo, że od wielkości i ciężaru zależy w jaki sposób będzie się zachowywała, gdy uczestnik wprawi ją w ruch. Ćwiczenia z tego gatunku można wykonywać w pojedynkę, ale również w parach i w grupie. Ćwiczenia polegające na różnych wariantach toczenia piłki trenują u uczestników szybkość i precyzję reakcji. Pozwalają łatwiej zrozumieć zależność między przyczyną a skutkiem. Uczestnik doświadcza własnego sprawstwa oraz poczucia sukcesu. Ponieważ te ćwiczenia są często wykonywane w parach bądź w grupie, daje to okazję do rozwijania kompetencji komunikacyjnych. Dodatkowym atutem ćwiczeń z piłką jest rozwijanie małej motoryki koordynacji wzrokowo – ruchowej, powiększenie pola świadomej obserwacji. Natomiast ćwiczenia z piłką na uwięzi dają uczestnikowi możliwość sprawowania lepszej kontroli nad tym ruchliwym narzędziem. Piłka nie może uciec dziecku, które w związku z tym jest w stanie manipulować nią . Tym samym dziecko nie zniechęca się , nie irytuje niepowodzeniami. Ćwiczenia te pozwalają dziecku łatwo doświadczyć sukcesu a zarazem , ćwiczą koordynację ruchową. Z kolei dzięki ćwiczeniom polegającym na rzucaniu i łapaniu piłki , dzieci nabywają nowe kompetencje, trenują koordynacje obu rąk oraz celowe wykonywanie ruchu.
Przykłady ćwiczeń:
• Dzieci siadają przy stole. Do blatu stołu przytwierdzona jest niska rama – będzie pełnić funkcję ogranicznika. Uczestnicy toczą do siebie piłki po blacie. Na początek będą to 1,2 potem zwiększamy ich liczbę. Stopniowo możemy komplikować ćwiczenie np. małe piłki popychamy palcem wskazującym, większe całą dłonią, możemy tez wprowadzić kolory.
• Dwoje dzieci siada naprzeciw siebie na podłodze. Toczą piłkę miedzy sobą stopniowo zwiększając odległość.
• Dziecko siada na podłodze . Ma przy sobie piłki różnej wielkości, wykonane z różnych materiałów. Uczestnik toczy piłkami jedna po drugiej . Zwracamy uwagę na różnice prędkość i siłę w czasie ich toczenia.
• Dzieci grają w kręgle . kręgle wykonujemy samodzielnie ,a piłka do ich strącania będzie duża.
• Toczenie piłek /piłki po pochylonej powierzchni można połączyć z wywołaniem efektu akustycznego (ustawiamy piramidę z pustych puszek, dzwoneczki ).
• Schylanie się po piłkę , która stoczyła się z pochylonej powierzchni i umieszczenie jej z powrotem na górze .
• Toczenie piłki nogą .
• Uczestnik siedzi na krześle . Na kolanach trzyma piłkę. Na dany sygnał , uczestnik energicznie wypycha piłkę ze swoich kolan jedną ręką, następnie drugą ręką , w której trzyma uwięź piłki, podciąga piłkę na kolana.
• Lekki balon na sznurku zawieszony jest przed uczestnikiem, na wysokości czoła. Uczestnik podbija balon. Ćwiczenie to można wykonywać w parach.
• Stajemy naprzeciwko uczestnika kołysząc piłką. Zadaniem uczestnika jest unieruchomić piłkę.
• Uczestnik leży na plecach. Umieszczamy nad nim piłkę/ balon na uwięzi. Dziecko ma zadanie wprawić piłkę/ balon w ruch.
• Piłkę umieszczamy nisko nad ziemią . Uczestnik ma ją kopnąć. Ćwiczenie to może wykonywać siedząc na krześle.
• Stajemy za dzieckiem i prowadzimy jego ręce tak, jakby dziecko wykonywało wymach potrzebny do rzucenia piłki. Jednocześnie rozkładamy ręce dziecka- piłka wypada.
• Łapanie piłki. Dziecko siedzi na podłodze z wyprostowanymi i lekko rozłożonymi nogami. Naprzeciw dziecka siadamy i turlamy piłkę po podłodze do dziecka. Uczestnik mam zadanie złapać piłkę obiema rękami.
• Dziecko siedzi na niskim krześle. Stoimy przed dzieckiem wrzucając piłkę na podołek. Dziecko ma objąć obiema rękami.
• Na wysokości oczu dziecka rozwieszamy siatkę, materiał. Zadanie polega na przerzucaniu piłki przez te przeszkodę.
• Uczestnicy stają przed dużym koszem lub skrzynią i wrzucają tam piłkę.


Bibliografia:
Zeszyt dla profesjonalnie pomagających – na temat , nr 1/2010