SCENARIUSZ LEKCJI Z PRZEDMIOTU SZTUKA DLA KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ
Opracowała: Iwona Bernat
Temat lekcji: Instrumenty perkusyjne o określonej i nieokreślonej wysokości dźwięku.
Ćwiczenia rytmiczne.
Główne zagadnienia lekcji:
1. Rodzaje instrumentów perkusyjnych - budowa, brzmienie, sposoby wydobycia dźwięku,
2. Ćwiczenia rozwijające poczucie rytmu.
3. Malarskie interpretacje utworów muzycznych / dostrzeganie analogi istniejącej pomiędzy dźwiękiem i jego barwą /.
4. Umiejętna współpraca w grupie.
Cele operacyjne:
1. Zaznajomienie z budową, rodzajami i brzmieniem instrumentów perkusyjnych.
2. Tworzenie kompozycji rytmicznych z zastosowaniem samodzielnie wykonanych instrumentów.
3. Granie prostych akompaniamentów do utworów muzycznych.
4. Kształtowanie umiejętności słuchania muzyki.
5. Rozwijanie poczucia rytmu.
6. Kształtowanie umiejętności działania zespołowego.
7. Umiejętne odczytywanie zapisanych akompaniamentów.
8. Plastyczne wyrażenie nastrojów wywołanych słuchaniem muzyki / barwa a dźwięk /.
9. Tworzenie barwnych kompozycji rytmicznych.
10. Kształtowanie twórczej postawy.
Środki dydaktyczne:
1. Instrumenty perkusyjne / trójkąt, dzwonki chromatyczne, kastaniety, marakasy, tamburyn, bębenek, talerze, pudełko akustyczne, klawesy, ksylofon oraz instrumenty wykonane przez uczniów samodzielnie /.
2. Płyta CD z utworem J. Straussa pt. " Grzmot i błysk "
3. Kartki z ćwiczeniami utrwalającymi wiadomości o
instrumentach perkusyjnych melodycznych i niemelodycznych / dla każdego ucznia i dla poszczególnych grup /.
4. Plansze z nazwami instrumentów perkusyjnych.
5. Fragmenty utworów na instrumenty perkusyjne - nagrania
wydawnictwa WSiP-u przeznaczone dla kl. IV.
Uwagi dotyczące realizacji:
Na realizacje tematu przeznaczono dwie godziny lekcyjne. Uczniowie przynoszą samodzielnie wykonane instrumenty perkusyjne , farby plakatowe, rękawice jednorazowe oraz kartki formatu A-4.
Przebieg lekcji:
I. Wysłuchanie przez dzieci piosenki, pt. " Czary - mary " i wyłonienie tematu lekcji poprzez analizę tekstu piosenki.
II. Pokaz podstawowych instrumentów perkusyjnych - nauczyciel zapoznaje z rodzajem, budową i brzmieniem poszczególnych instrumentów. Uczniowie umieszczają na tablicy plansze z nazwami omawianych instrumentów uwzględniając ich rodzaj.
III. Prezentowanie przez uczniów wykonanych samodzielnie instrumentów perkusyjnych - demonstrowanie sposobu wydobycia dźwięku.
IV. Ćwiczenia rytmizujące bez - i z użyciem instrumentów. / Zabawa " Dyrygent " prowadzona najpierw przez nauczyciela a później przez ucznia/.
V. Granie prostego akompaniamentu wg przygotowanej przez nauczyciela partytury do polki J. Strussa, pt. " Grzmot i błysk ". / Bez utworu , " na sucho " i jako akompaniament do odtworzonego utworu /.
VI. Ćwiczenia utrwalające wiadomości o instrumentach perkusyjnych. Uczniowie grupowo rozwiązują przygotowane przez nauczyciela zadania.
VII. Zapis tematu oraz podanych przez nauczyciela wiadomości do notatnika.
VIII. Wysłuchanie mazurka Mieczysława Weinberga w wykonaniu duetu ksylofonistów z towarzyszeniem fortepianu jako inspiracji do działań plastycznych. Analiza utworu.
IX. Wykonanie barwnej kompozycji rytmicznej do w/w utworu zgodnej z indywidualnym odczuciem. Malowanie rękami.
X. Prezentacja prac plastycznych w klasowej galerii - omówienie i próba dokonania przez uczniów oceny prac z uzasadnieniem.
XI. Zadanie pracy domowej. Uczniowie otrzymują od nauczyciela kartki z ćwiczeniami utrwalającymi wiadomości o instrumentach perkusyjnych, które po rozwiązaniu mają wkleić do zeszytu.
Założone osiągnięcia uczniów:
1. Zna i rozróżnia podstawowe instrumenty perkusyjne / melodyczne i niemelodyczne /.
2. Dostrzega analogię między barwą a dźwiękiem i wykorzystuje to w działalności plastycznej.
3. Potrafi współpracować w grupie / wspólnie muzykować i rozwiązywać ćwiczenia /.
4. Śmiało wyraża swoje zdanie na temat własnych prac plastycznych i prac innych uczniów
5. Potrafi umiejętnie wysłuchać utwór muzyczny i określić jego nastrój.
6. Umiejętnie wyklaskuje i wygrywa podane prze nauczyciela rytmy.
7. Rozumie terminy : " partytura ", " orkiestra ", " membrana ", " rury rezonansowe ".