Treści programowe:
• właściwości listu jako formy wypowiedzi,
• terminy: podmiot liryczny, adresat wypowiedzi lirycznej, przenośne znaczenie wyrazów, wiersz wolny, biały,
Cele lekcji:
a) Wiadomości
Uczeń:
-wie, kto to jest ludożerca,
- wie, w jakim słowniku znaleźć znaczenie słów: ludożerca, znieczulica,
- zna elementy właściwe dla listu jako formy wypowiedzi,
- zna pojęcia: podmiot liryczny, adresat wypowiedzi lirycznej, wiersz biały, wolny
b) Umiejętności
Uczeń:
- posługuje się „Słownikiem języka polskiego”,
- słucha ze zrozumieniem,
- czyta ze zrozumieniem tekst,
-odszukuje informacje w tekście,
- rozpoznaje czasowniki i określa ich formy gramatyczne,
- wypowiada się na temat podmiotu lirycznego i adresata w wierszu, na temat przesłania wiersza,
- rozpoznaje wiersz wolny, analizuje jego budowę,
- wyjaśnia znaczenie przenośne zwrotów użytych w wierszu,
-redaguje list,
- wyciąga wnioski na temat „współczesnych ludożerców”.
c) Postawy
Uczeń:
- jest zainteresowany tematem zajęć, aktywnie w nich uczestniczy,
- z zaangażowaniem uczestniczy w pracy zespołu, umie współpracować,
- jest zdyscyplinowany podczas zajęć,
- dba o kulturę, poprawność i estetykę budowania wypowiedzi ustnej i pisemnej.
Metody:
• praca z tekstem,
• rozmowa nauczająca ( pogadanka),
• metoda aktywizująca- mapa mentalna,
• praca ze słownikiem,
Formy pracy:
indywidualna, zbiorowa, grupowa.
Środki dydaktyczne:
• wiersz Tadeusza Różewicza „List do ludożerców” (podr. „Słowa na start” dla kl. VI s.29)
• fragment powieści „Przypadki Robinsona Krusoe” Daniela Defoe,
• duży arkusz papieru, kartki samoprzylepne,
• „Słownik języka polskiego”,
• kartki papieru listowego.
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzająca
1. Czynności organizacyjne: sprawdzenie pracy domowej, podanie tematu lekcji, zapoznanie uczniów z celem zajęć.
2. Wybrany uczeń czyta głośno fragment tekstu, którego uczniowie nie znają („Przypadki Robinsona Kruzoe”). Ich zadaniem jest rozpoznanie, skąd pochodzi ten fragment i czego dotyczy ( opis zachowania ludożerców).Uczniowie wypowiadają się na jego temat.
3. Uczniowie indywidualnie kończą zdanie: „Ludożerca to…”. Sprawdzają znaczenie tego słowa w słowniku.
4. Uczniowie sporządzają mapę mentalną dotyczącą słowa „ludożerca’.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie podzieleni na grupy redagują krótki list adresowany do ludożerców. Robią to w imieniu: księży- misjonarzy, kucharzy ( gastronomików), nauczycieli.
2. Nauczyciel czyta głośno wiersz „List do ludożerców”. Prosi o przeczytanie chętnego ucznia.
3. Uczniowie wyjaśniają, co ten wiersz ma wspólnego z listem. Wskazują elementy listu obecne w nim. Analizują jego budowę, określają formy czasowników, wyciągają na tej podstawie wnioski na temat adresata i podmiotu lirycznego. Precyzują temat. Wyjaśniają, w jakim znaczeniu został w wierszu użyty rzeczownik „ludożerca”. Na podstawie odpowiednich fragmentów uzupełniają tabelkę:
sytuacja cytat opisujący
zachowanie ludożercy
Faza podsumowująca:
1. Uczniowie nazywają cechy charakteru typowe dla współczesnych „ludożerców”
( uzupełniają mapę mentalną- „ludożerca XXI wieku”). Wyjaśniają też pojęcie „znieczulica społeczna”.
2. Nauczyciel zwraca uwagę na ostatnie wersy wiersza mówiące o zmartwychwstaniu. O jakim zmartwychwstaniu mówi poeta? W jakim sensie mamy zmartwychwstawać?
3. Zadanie domowe:
Zredaguj list-apel do „ludożercy XXI wieku”.