Niedziela Palmowa na Sądecczyżnie - edukacja regionalna

Edukacja regionalna jest to proces którego celem jest przygotowanie uczniów do uczestnictwa w życiu lokalnego społeczeństwa., kształtowanie poczucia tożsamości, przynależności i właściwego funkcjonowania we własnym środowisku. Bardzo ważną rzeczą jest uświadomienie uczniom wartości płynących z dziedzictwa kulturowego, ukazanie ,że kultura narodowa wyrosła z kultur regionalnych i należy się jej szczególny szacunek. dlatego bardzo ważne jest zapoznanie młodzieży i dzieci z dorobkiem minionych pokoleń.
Zachęcam do prowadzenia wszelkiego rodzaju kółek regionalnych , zespołów dziecięcych, gdzie w przystępny i ciekawy sposób młodzież poznaje dawne tradycje, obrzędy, tańce i przyśpiewki charakterystyczne dla danego regionu, w ten sposób ucząc się miłości do swojej małej ojczyzny i dorobku „dziadków” i „ojców”
Przedstawiony poniżej opis Niedzieli Palmowej i związane z nią obrzędy są efektem pracy z młodzieżą na kółku regionalnym.
Zwyczaje wielkanocne na Sądecczyźnie- Niedziela Palmowa
Wielkanoc obok Bożego Narodzenia jest największym świętem dla chrześcijan .
Uroczystość ta jest poprzedzona okresem zwanym Wielkim Tygodniem. Jest to okres szczególnego wyciszenia , modlitwy i żałowania za grzechy. im bliżej Wielkiej Nocy tym przygotowania są intensywniejsze, ale zanim zabrzmią w kościołach dzwony oznajmiające koniec czterdziestodniowego postu. Wszyscy czekają na uroczystość Niedzieli Palmowej , kiedy to odbywa się święcenie palm.Pod tym względem Sądecczyzna wyróżnia się na tle innych regionów Polski.
Zwyczaj ten znany jest w całej Polsce, ale najpiękniejsze , największe i najbardziej kolorowe palmy są na Sądecczyźnie . Wykonuje się je z leszczyny , gałązek wierzby, bazi, zdobi kolorowymi kwiatami wykonanymi z bibuły, ozdabia wstążkami, między które wplata się gałązki bluszczu , bukszpanu, owijała się je batami , które służą do poganiania bydła, ma to moc magiczną, taki bat chroni przed złymi duchami.
W Niedzielę Palmową przed uroczystą mszą świętą zwaną sumą, gromadzą się wierni, a ksiądz święci przyniesione gałązki, tak jest do dziś w Nowym Sączu i w okolicach.
Według wierzeń poświęcona palma ma szczególną moc. Każdy gospodarz po przyjściu z kościoła wchodzi do obory gładzi krowy aby były ładne i zdrowe następnie wchodzi do stodoły, aby i tu nie zalęgło się żadne robactwo. W domu gałązki z palm -kiedyś teraz już rzadziej - wkładano za obrazy , miały one służyć do pędzenia bydła , które po raz pierwszy wychodziło na pole. Spalonymi święconymi palmami okadzano domy, aby uchronić je od nieszczęść . Z gałązek palm w Wielki Piątek robiono krzyżyki ozdabiano wstążkami po to, aby skoro świt w Poniedziałek Wielkanocny wbić je w pole żeby dobrze rodziło. Krzyżyki przybijano też nad drzwiami wejściowymi do zabudowań gospodarskich i domów , miało to zapewnić ochronę przed siłami nieczystymi i nawałnicami. Bazie święcone miały też znaczenie lecznicze np. połknięcie bazi chroniło przed chorobami gardła lub bólem głowy.
Tak różnorodne zastosowanie święconej gałązki wierzbowej Świadczy o wierze w niezwykłość i moc zielonej gałązki- symbolu rodzącego się życia.