Recenzja książki Barbary Zakrzewskiej "Każdy przedszkolak dobrym uczniem w szkole"

Książka Barbary Zakrzewskiej pt. „Każdy przedszkolak dobrym uczniem w szkole” jest poradnikiem metodycznym opracowanym dla wspierania pracy nauczycieli przedszkoli oraz klas „zerowych” i pierwszych nauczania początkowego. Adresatami tej książki mogą być również rodzice, którzy pragną zadbać o prawidłowym rozwój swoich dzieci. W tej książce zawarte są cenne wiadomości na temat wspomagania rozwoju funkcji poznawczych dzieci. Odgrywają one ważną rolę w nowym dla uczniów etapie jakim jest nauka czytania i pisania.
Poradnik składa się z dwóch części: teoretycznej oraz praktycznej. W części pierwszej autorka zwraca szczególną uwagę na kilka ważnych aspektów. Pierwszym z nich jest problem dysleksji i wiążące się z tym trudności w czytaniu i pisaniu. Zakrzewska przytacza definicję tego zjawiska oraz podaje 16 różnych objaw ryzyka dysleksji, które mogą wystąpić u dzieci w wieku 6-7 lat. Wystąpienie wielu z tych objaw u jednego dziecka może prowadzić do ograniczenia dojrzałości dziecka do podjęcia obowiązku szkolnego oraz może negatywnie wpłynąć na jego sferę emocjonalno-społeczną. Zatem kolejne zagadnienie omawiane w tym poradniku dotyczy gotowości (dojrzałości) szkolnej dziecka. Dużą rolę odgrywają tu trzy sfery rozwojowe dziecka: fizyczna, emocjonalno – społeczna oraz intelektualna. Osiągnięcie w każdej z nich dojrzałości szkolnej ma ogromny wpływ na przebieg nauki od pierwszych klas nauczania początkowego. Natomiast u uczniów z ryzykiem dysleksji zauważalne są opóźnienia w rozwoju niektórych części sfer. Kolejny aspekt związany jest z dojrzałością do czytania. Autorka zwraca uwagę na bardzo ważną rolę książki w życiu każdego człowieka, zwłaszcza tego najmłodszego, który dopiero się kształtuje. Wyodrębnia dwie grupy definicji czytania: o charakterze lingwistycznym i poznawczym. Omawia również trzy poziomy czytania: techniczny, semantyczny oraz krytyczno – twórczy. Dużą rolę w opanowaniu tych umiejętności odgrywa dojrzałość do nauki czytania. We wczesnym etapie nauki czytania bardzo ważna jest też sprawność językowa. Dobrze jest, aby dziecko najpierw nauczyło się głoskować w celu eliminowania błędów oraz regulowania tempa czytania. Jest to przydatne do szybszego osiągnięcia płynności w czytaniu. Natomiast zabawy językowe z sylabami są stosowane w terapii z dziećmi z ryzykiem dysleksji. W podsumowaniu pierwszej części autorka stwierdza, że informacje dotyczące problemu dysleksji może dostarczyć nauczycielowi badanie pedagogiczne, wywiad z rodzicami czy też obserwacja dziecka.
Druga część obejmuje założenia psychopedagogiczne oraz wskazania metodyczno – dydaktyczne do pracy z dziećmi, u których stwierdzono podejrzenie o dysleksję. Ważne jest, aby w pracy z dziećmi kierować się 6 zasadami psychodydaktycznymi i zwracać szczególną uwagę na indywidualizację tempa pracy każdego dziecka. Przedstawione są tu różne modele ćwiczeń graficznych, do których ułożone są różnorodne polecenia i wymaga się od dziecka ich poprawnego rozwiązania. Służą one rozwojowi percepcji wzrokowo - słuchowej, manualnej oraz orientacji kierunkowo – przestrzennej. Kolejny zestaw to ćwiczenia literowo - wyrazowe. Zostały zaproponowane w nich zagadki, rebusy, łamigłówki, rymowanki, krzyżówki oraz inne ciekawe zadania. Pobudzają one dziecko do myślenia oraz w interesujący sposób zachęcają do zabawy językowej. Każde zadanie zawiera dokładne polecenie. Te ćwiczenia poprzez swoją atrakcyjność motywują do ich rozwiązywania oraz rozbudzają dziecięcą ciekawość świata.
Część praktyczna zawiera fascynujący zbiór różnorodnych ćwiczeń dla dzieci w wieku 6 – 7 lat, które nauczyciel bądź rodzice mogą wykorzystać do pracy z nimi. Na podstawie tych zadań mogą powstawać nowe pomysły, dodatkowe polecenia do rozwiązania. Moim zdaniem ten poradnik metodyczny jest godny polecenia.

Sabina Kamińska