W listopadzie 2010 roku w świetlicy szkolnej została przeprowadzona ankieta / wywiad na temat pobytu dziecka w świetlicy. W ankiecie uczestniczyło 67 rodziców uczniów, uczęszczających do klas I – IV Szkoły Podstawowej nr 4 w XXX.
Kwestionariusz zawierał 11 pytań:
- 7 pytań typu zamkniętego
- 2 pytania typu półotwartego
- 2 pytania otwarte
Niektóre z pytań zamkniętych, posiadało wachlarz odpowiedzi do wyboru oraz możliwość wyrażenia własnego zdania. W kwestionariuszu znalazło się także takie pytanie otwarte w którym rodzice mogli wyrazić własną opinię na temat wyposażenia świetlicy szkolnej.
Metryczka
Klasy I Klasy II Klasy III Klasy IV
Dziewczynki 16 10 2 3
Chłopcy 16 14 5 1
Razem 32 24 7 4
Procentowo 48 % 36 % 10 % 6 %
Ogółem 67
Pierwsze pytanie zawarte w kwestionariuszu brzmiało: „Jak długo Pani/Pana dziecko uczęszcza do świetlicy szkolnej?”. Największą liczbę uczestników świetlicy stanowią uczniowie, którzy uczęszczają do świetlicy pierwszy rok - 64%, uczniowie, którzy korzystają ze świetlicy drugi rok stanowią 22,5%. Pozostałe dane liczbowe przedstawia tabela 1.
Tabela 1.
Jak długo Pani/Pana dziecko uczęszcza do świetlicy szkolnej?
Σ
%
1 rok 43 64
2 lata 15 22,5
3 lata 6 9
Więcej niż 3 lata 3 4,5
Razem 67 100
Drugie pytanie dotyczyło czasu, jaki spędzają dzieci w świetlicy szkolnej. Z uwagi na dwuzmianowość zajęć dydaktycznych, uczniowie przychodzą na świetlicę przed lekcjami jak również po skończonych zajęciach. Odpowiedzi dowiodły, że większość, bo aż 58 % dzieci przebywa w świetlicy szkolnej więcej niż 3 godziny. Dane liczbowe przedstawia tabela 2.
Tabela 2.
Ile godzin Pani/Pana dziecko przebywa w świetlicy?
Σ
%
1 godzinę 0 0
2 godziny 9 14
3 godziny 19 28
Więcej niż 3 godziny 39 58
Razem 67 100
Następnie pytano: czy dziecko chętnie spędza czas w świetlicy szkolnej. Wiemy z doświadczenia i obserwacji dzieci, że one chętnie przychodzą na świetlicę, wyniki ankiety i opinia rodziców również to potwierdziła. Dane liczbowe dotyczące tego zagadnienia przedstawia tabela 3.
Tabela 3.
Czy Pani/Pana dziecko chętnie spędza czas w świetlicy?
Σ
%
Tak 66 98,5
Nie 1 1,5
Razem 67 100
Powyższe pytaniem było pytaniem typu półotwartego i można było uzasadnić swoją odpowiedź. Najczęstszymi argumentami przemawiającymi za atrakcyjnością świetlicy szkolnej były:
- „Poznaje nowe koleżanki”
- „Odrabia tam zadania domowe i bawi się z rówieśnikami”
- „Można tam miło spędzić czas”
- „Spotyka się z kolegami”
- „Może spędzić bardzo miło dzień wśród swoich rówieśników i bardzo wiele się nauczy”
- „Dziecko może odrabiać lekcje i zawsze może liczyć na pomoc wychowawcy. Córka lubi bawić się z koleżankami w świetlicy”
- „Ponieważ panie są miłe i można liczyć na ich pomoc”
- „Może się bawić z kolegami, lubi grać w ping ponga i piłkarzyki”
- „Jest miła atmosfera”
- „Czuje się bezpiecznie, prowadzone są zajęcia, które uczą i bawią, uwielbia wychowawców świetlicy”
- „Bo są fajni nauczyciele i lubi spędzać czas z dziećmi”
Kolejne pytanie kwestionariusza dotyczyło sposobu wypowiadania się dziecka na temat pobytu w świetlicy. Uzyskane dane dowiodły, że 94% dzieci wypowiada się pozytywnie na temat świetlicy, znalazły się jednak dzieci, które nie wypowiedziały się na ten temat i stanowią one 6% ogółu. Dane liczbowe przedstawia tabela 4.
Tabela 4.
Jak Pani/Pana dziecko wypowiada się na temat swojego pobytu w świetlicy?
Σ
%
Pozytywnie 63 94
Negatywnie 0 0
Nie wypowiada się 4 6
Razem 67 100
W pytaniu piątym pytano o kontakt dziecka z nauczycielami świetlicy. Dane liczbowe zawarte w tabeli 5 potwierdzają, że 100% dzieci ma zadowalające relacje z wychowawcami. Dane liczbowe przedstawia tabela 5.
Tabela 5.
Czy Pani/Pana dziecko jest zadowolone z kontaktu z nauczycielami w świetlicy?
Σ
%
Tak 67 100
Nie 0 0
Razem 67 100
Kolejne pytanie dotyczyło powodu z jakiego dzieci korzystają ze świetlicy szkolnej. 86% dzieci uczestniczy w zajęciach świetlicowych dlatego, że ich rodzice pracują zawodowo, natomiast 42% dzieci przychodzi, bo lubi. Wyniki liczbowe przedstawia tabela 6.
Tabela 6.
Dlaczego Państwa dziecko uczęszcza do świetlicy?
Σ
%
Bo lubi przebywać w świetlicy 28 42
Bo rodzice pracują 58 86
Siódme pytanie zawarte w ankiecie dotyczyło atrakcyjności zajęć prowadzonych w świetlicy szkolnej. Najczęściej wskazywanymi zajęciami były zajęcia komputerowe. Stanowiło o tym 66% odpowiedzi zawartych w kwestionariuszu. Na drugim miejscu atrakcyjności znalazły się zajęcia plastyczno – techniczne: 52% i zajęcia multimedialne – 51%. Najmniej atrakcyjne okazały się dla dzieci zajęcia dydaktyczne, pogadanki wynikające z hasła tygodnia, związane bezpośrednio z kalendarzem. Być może dlatego, że tego typu zajęcia kojarzą się dzieciom z lekcjami w klasie. Wszystkie odpowiedzi i dane liczbowe przedstawia tabela 7.
Tabela 7.
Jakie zajęcia podobają się państwa dziecku najbardziej?
Σ
%
Czytelniczo – informacyjne 10 15
Dydaktyczne, wynikające z hasła tygodnia 6 9
Plastyczno – techniczne 35 52
Sportowe 26 39
Komputerowe 44 66
Multimedialne (oglądanie filmów i bajek) 34 51
Pytanie ósme dotyczyło bezpieczeństwa dziecka w świetlicy. Nie zawsze z obserwacji uczniów wynika fakt, że odczuwają jakiegoś rodzaju zagrożenie, nie zawsze też same dzieci o tym komunikują. 98,5% dzieci potwierdza, że czuje się bezpiecznie podczas pobytu w świetlicy szkolnej, jednak znalazło się 1 dziecko, które nie czuje się komfortowo. Dane przedstawia tabela 8.
Tabela 8.
Czy Pani/Pana dziecko czuje się bezpiecznie podczas pobytu w świetlicy?
Σ
%
Tak 66 98,5
Nie 1 1,5
Razem 67 100
W dziewiątym pytaniu należało wyrazić własną opinię, czy przebywanie dziecka w świetlicy wpływa korzystnie na jego rozwój emocjonalno – poznawczy. 94% rodziców wyraziło zdanie, że świetlica korzystnie oddziałuje na rozwój dziecka. Znalazły się także takie opinie, że pobyt dziecka w świetlicy nie wpływa na niego pozytywnie lub, że o takim oddziaływaniu rodzice nie mają wiedzy. Takie odpowiedzi stanowiły łącznie 6%. Zestawienie liczbowe przedstawia tabela 9.
Tabela 9.
Czy uważa Pani/Pan, że pobyt dziecka w świetlicy wpływa korzystnie na jego rozwój emocjonalno – poznawczy?
Σ
%
Tak 63 94
Nie 2 3
Nie wiem 2 3
Razem 67 100
Ostatnie pytanie kwestionariusza dotyczyło sposobu przekazywania informacji rodzicom przez wychowawców świetlicy. Opierając się na doświadczeniach pracy opiekuńczo – wychowawczej preferujemy różne sposoby kontaktowania się z rodzicami:
- Telefoniczne – w przypadkach nagłych, dotyczących zdrowia lub zachowania dziecka
- Korespondencyjne – dotyczą zazwyczaj informacji organizacyjnych
- Bezpośrednie – osobiste kontakty z rodzicami, zazwyczaj w momencie odbierania dzieci do domu. Dotyczą spraw bieżących: zachowania się dziecka w danym dniu lub tygodniu na świetlicy; jedzenia obiadów; odrabiania; lekcji, zabaw, kontaktów społecznych z innymi dziećmi.
Dane przedstawia tabela 10.
Tabela 10.
Czy odpowiada Pani/panu sposób przekazywania informacji dotyczących dziecka?
Σ
%
Tak 63 94
Nie 4 6
Razem 67 100
Ostatnie pytanie dotyczyło oceny wyposażenia świetlicy szkolnej w zabawki, pomoce dydaktyczne, gry itp. 63 rodziców wyraziło na ten temat pozytywne opinie, jednak znalazło się 4 rodziców, którzy nie są zadowoleni z bazy pomocy świetlicowych. Wyniki przedstawiają poniższe opinie.
Pozytywna ocena wyposażenia świetlicy (niektóre wypowiedzi):
- „Wygląd świetlicy jest dla dziecka bardzo zachęcający, jest bardzo kolorowo i jest mnóstwo wspaniałych zabawek”
- „Wyposażenie świetlicy i wygląd spełniają potrzeby dziecka”
- „Jest bardzo ładna, miła, estetyczna. Dobrze jest wyposażona”
- „Świetlica jest świetnie wyposażona; ma kilka sal, co pozwala na pobyt dziecka tam gdzie chce. Może odrabiać lekcje, sale są do tego przystosowane; może liczyć na pomoc wychowawców. Córka cieszy się bardzo, że w świetlicy jest pianino”
- „Jest czysto, praktycznie większość rzeczy jest nowa. Jak się dziecku podoba, to mi dwa razy”
- „Wygląd i wyposażenie świetlicy jest zadowalający, każde dziecko znajdzie coś dla siebie. Mili wychowawcy. Doceniam częściowe odizolowanie dzieci od pozostałych dzieci w szkole”
- „Z każdym rokiem szkolnym wyposażenie jest bogatsze i ciekawsze”
- „Myślę, że w pełni jest dostosowana do potrzeb dzieci, kąciki do zabaw, sala do odrabiania lekcji”
- „Przyjazna dla dzieci, atrakcyjne gry i zajęcia. Utrzymana w czystości
i estetycznie wykończona”
Opinie sugerujące braki w wyposażeniu świetlicy:
- „W wyposażeniu powinno być więcej gier planszowych lub zabawek dla chłopców”
- „Są na średnim poziomie”
- „Wygląd świetlicy sprawia miłe wrażenie. Z opowiadań dziecka można wywnioskować, że wyposażenie świetlicy jest ubogie. Brakuje kredek, papieru, gier”
- „Nie znam wyposażenia świetlicy”
PODSUMOWANIE – WNIOSKI
- Uczniowie chętnie przebywają w świetlicy, mają tutaj swoich kolegów
z którymi mogą wspólnie spędzić czas poza zajęciami lekcyjnymi, dojrzewają do pełnienia ról społecznych, uczą się, samodzielności, odpowiedzialności oraz pozytywnych zachowań a także funkcjonowania w grupie.
- Dzieci spędzają dużo czasu w szkole, co razem z zajęciami lekcyjnymi
i pobytem na świetlicy stanowi nierzadko 7 – 8 h.
- Dzieci nawiązują pozytywne relacje z wychowawcami, co pomaga w adaptacji w nowym otoczeniu jakim jest szkoła, szczególnie uczniom klas pierwszych.
- Świetlica daje uczniom poczucie bezpieczeństwa, czują się oni w niej dobrze, wiedzą, że mogą liczyć na pomoc wychowawców. Poczuciu bezpieczeństwa sprzyja także kompleks pomieszczeń świetlicowych, odizolowany od reszty szkoły. Dodatkowym atutem jest to, że świetlica posiada własne toalety.
- Świetlica stwarza warunki do wypoczynku, zabawy i odrabiania prac domowych dzięki kompleksowi pomieszczeń, które pozwalają na równoległe prowadzenie kilku działań.
- Wychowawcy rozpoznają zdolności i zainteresowania uczniów, proponując ciekawe zajęcia, do których wykorzystują nowoczesne materiały i pomoce dydaktyczne. Oprócz gier, słowników i zabaw edukacyjnych, bazę świetlicy stanowią także komputerowe programy multimedialne, doskonalące umiejętność liczenia, pisania, rozróżniania kolorów i kształtów.
- Rodzice pozytywnie oceniają pracę świetlicy szkolnej, jej wystrój
i wyposażenie a także kontakt z wychowawcami.