Opis i analiza przypadku

ROZPOZNAWANIE I ROZWIĄZYWANIE PROBLEMU EDUKACYJNO - WYCHOWAWCZEGO

1. Identyfikacja problemu:

NADPOBUDLIWOŚĆ PSYCHORUCHOWA

Nadpobudliwość ruchowa w znacznym stopniu wpływa na procesy percepcyjno – motoryczne. Zachowanie chłopca charakteryzuje nadmierną – w porównaniu z rówieśnikami – ruchliwością, wzmożoną wrażliwością emocjonalną, impulsywnością, zmiennością działań i zainteresowań wynikających z trudności w skupieniu uwagi.


2. Geneza i dynamika zjawiska

Uczeń, kiedy znalazł się w mojej (czwartej) klasie od początku dało się zauważyć, że ma duże problemy z koncentracją i podporządkowaniem się zasadom. Po rozmowie z nauczycielami z nauczania zintegrowanego dowiedziałem się, że przez cały okres pobytu dziecka w nauczaniu były problemy z nadpobudliwością. Chłopiec był źle traktowany przez kolegów w klasie bywał niespokojny, przeszkadzał innym. Padało wiele przykrych słów pod adresem chłopca. To spowodowało, że postanowiłem zająć się problemem dokładniej.


3. Znaczenie problemu

Chłopiec ma trudności w wykonywaniu zadań wymagających planowania oraz trudności w wykonywaniu czynności angażujących funkcje wzrokowo-ruchowe. Zaburzenia te są przyczyną trudności w nauce i kłopotów wychowawczych. Zaburzenia zachowania pozostają przeważnie w związkach przyczynowo skutkowych z trudnościami w nauce. Jako wychowawca podjąłem wiele działań zmierzających do udzielenia dziecku pomocy. Obejmowały one:
• Przedstawienie problemu na radzie pedagogicznej celem zainteresowania nim wszystkich nauczycieli
• Zapoznanie z opinią psychologiczno-pedagogiczną
• Dostosowanie wymagań edukacyjnych na miarę jego możliwości
• Powierzanie uczniowi takich zadań, które będzie w stanie wykonywać z przerwą
• Motywowanie chłopca do kończenia rozpoczętego zadania


4. Prognoza

Negatywna

Zachowanie ucznia będzie wyróżniało go spośród rówieśników i stanowiło będzie przyczynę wielu konfliktów i trudności wychowawczych. Nauczyciele i rodzice napotykając stale na tak poważne problemy i kłopoty w wychowaniu nazywali go dzieckiem trudnym. Pogłębiać się będą trudności w nauce, uczeń będzie odsuwany na dalszy plan, próby zdyscyplinowania przez nauczycieli będą pogłębiać negatywne zachowanie chłopca. Koledzy go zignorują lub będą prowokować niewłaściwe reakcje ze strony ucznia.

Pozytywna

Właściwa praca z uczniem podczas zajęć lekcyjnych sprawi, że osiągnie coraz lepsze wyniki w nauce, a właściwa atmosfera wychowawcza w klasie, rozumienie problemów, uczenie radzenia sobie z nimi spowodowała, że uczniowie zaczęli prawidłowo spostrzegać problemy chłopca, a on sam lepiej rozumiał swoje zachowania.
Dobra atmosfera domu rodzinnego, prawidłowy proces wychowawczy, otoczenie chłopca właściwą opieką i pomocą przyniosą pozytywne rezultaty i uchronią go od złych wpływów zewnętrznych, które są społecznie nieaprobowane. Prognoza dotycząca chłopca i jego problemu w moim przekonaniu idzie we właściwym kierunku. Myślę, że moje dalsze oddziaływania wychowawcze, przyczynią się do zniwelowania lub znacznego zmniejszenia problemu.


5. Propozycje rozwiązania

Szkoła jest jednym z pierwszych miejsc, gdzie uwidacznia się nieprawidłowe funkcjonowanie dzieci i młodzieży. Tutaj następuje zderzenie wpływów szerszego otoczenia rodziny z wymaganiami, jakie stawia się uczniom. Jest to społecznie niezwykle ważna sytuacja, w wielu przypadkach, bowiem choć nie zawsze właśnie te wymagania szkoły równoważą w pewnym stopniu lub osłabiają niepożądane wpływy na dziecko.
W wychowaniu dziecka nadpobudliwego podejmując próby właściwego kierowania aktywnością tych dzieci należy przyjąć ogólnie znane zasady pedagogiczne, nie zawsze respektowane, które w wychowaniu dziecka nadpobudliwego są szczególnie ważne:
• Cel, który nie może być zbyt odległy
• Konsekwentne wdrażanie dziecka do finalizowania każdego przedsięwzięcia
• Stała kontrola i przypominanie o przyjętych na siebie zobowiązaniach

Znajomość układów i uwarunkowań doprowadzających bądź do wzmożenia nadpobudliwości, bądź do trudności wychowawczych, pozwala nakreślić pewien zakres wskazań czy też rozwiązań pedagogicznych, które miałyby znaczenie profilaktyczne, a być może terapeutyczne. Należy tu podkreślić, że cały wysiłek wychowawczy powinien być skupiony na zapobieganiu opisanych trudności wychowawczych i trudności w nauce. Zachodzi, więc konieczność ścisłej współpracy z domem rodzinnym, która powinna opierać się na wzajemnym zaufaniu. Rodzice powinni traktować rozmowę z nauczycielem nie tylko jako objaw niechętnego stosunku do nadmiernych wymagań, lecz jako wstęp do pełnej współpracy z nauczycielem. Również nauczyciele powinni być informowani o zachowaniu dziecka w domu w sposób dostateczny i właściwy.

Aby osiągnąć pozytywne zmiany w zachowaniu opisywanego chłopca należy podjąć działania:
1. terapeutyczne
• indywidualizacja oddziaływań wychowawczych mających na celu wzmocnienie poczucia własnej wartości
2. profilaktyczne
• wzmacnianie pozytywnych stron chłopca ( chłopiec wykazuje zdolności plastyczne i w związku z tym angażować go do wykonywania prac na rzecz szkoły, udział w konkursach, grach i zabawach, kołach zainteresowań), dzięki czemu chłopiec nabierze pewności siebie i wiary we własne siły


6. Wdrażanie oddziaływań

Uważam, że dzieci nadpobudliwe psychoruchowo wychowywane od dzieciństwa w spokojnej atmosferze, ale w systemie konsekwentnych wymagań mają wszelką szansę prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie.
Opracowałem plan oddziaływań, w którym wziąłem pod uwagę:, jaki ma być rodzaj oddziaływań, kto przeprowadza działanie i kiedy.
Do współpracy włączyłem innych nauczycieli uczących w tej klasie oraz rodziców. Ze swej strony jako wychowawca starałem się okazywać dziecku zainteresowanie, konsekwentnie przestrzegać ustalonych wspólnie zasad zachowania na lekcjach i podczas przerw. Z rodzicami ustaliłem wspólne formy pomocy, jednakowych oddziaływań bez zbytniej pobłażliwości, ale też i bez agresji, nieuzasadnionej krytyki.


7. Efekty oddziaływań

Na obecny czas moje oddziaływania przyniosły pozytywny skutek. Uczeń potrafi dłużej skupić uwagę na jednym działaniu. W stosunku do kolegów stał się mniej dokuczliwy. Klasa odpowiadała również przychylniejszym zachowaniem, nie prowokowała do niewłaściwych reakcji. Chwalony za dobrze wykonane zadanie, zgłaszał się do następnych. Czasami jeszcze przerywa rozpoczętą pracę, jednak moja konsekwencja i pomoc zmuszała go do dalszej pracy. Rodzice realizowali wypracowane wspólnie formy pomocy, sprawdzali prace domowe na bieżąco, interesowali się postępami dziecka w szkole. Nauczyciele dostrzegli zmiany w zachowaniu ucznia niektórzy sami pracowali na te efekty. Nie mówi się już o chłopcu „ trudne dziecko”