Program zajęć fakultatywnych z języka niemieckiego dla uczniów kl. III technikum

PROGRAM ZAJĘĆ FAKULTATYWNYCH
Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO

mgr Lidia Rodziewicz
nauczyciel w ZSZ Nr 3 w Skierniewicach


Program przyjęty do realizacji od dnia 14.02.2011 roku uchwałą Rady Pedagogicznej
z dnia 13.01.2011 roku.

Spis treści

I. Wstęp
II. Ogólne cele kształcenia i wychowania
III. Szczegółowe cele kształcenia i wychowania
IV. Treści nauczania
V. Sposoby osiągania celów
VI. Opis założonych osiągnięć ucznia
VII. Ocena i metody sprawdzenia osiągnięć ucznia


I. Wstęp

Typ zajęć- zajęcia fakultatywne z języka niemieckiego przygotowujące do egzaminu
maturalnego w części pisemnej (poziom podstawowy) i ustnej od 2012 roku

Typ szkoły- technikum w zawodzie technik ekonomista, hotelarstwa i organizacji usług gastronomicznych w klasach III –IV

Autor programu- mgr Lidia Rodziewicz-nauczyciel mianowany języka niemieckiego w ZSZ Nr 3 w Skierniewicach, czynny egzaminator OKE w Łodzi

Program obejmuje 2 semestry, przewidywana liczba godzin - ok. 45, grupa licząca ok. 12 osób.

Zmiany w maturalnym egzaminie ustnym z języka obcego nowożytnego

Zmiany w egzaminie ustnym z języka obcego nowożytnego od 2012 roku związane się z jego nową strukturą i ocenianiem.
Uczniowie obecnych klas III technikum będą zdawać egzamin ustny już w nowej formule. Egzamin trwać będzie około 15 minut.
Wszyscy uczniowie będą zdawać ten sam egzamin (obecnie uczeń zdaje jedynie zdeklarowany poziom – podstawowy lub rozszerzony). Zestaw egzaminacyjny w nowej formie egzaminu ustnego składa się z trzech zadań (obecnie są to dwa zadania):

-rozmowy wstępnej, podczas której zdający prezentuje się i odpowiada na kilka pytań związanych z jego życiem i zainteresowaniami. Egzaminujący wybiera pytania z listy i zadaje je zdającemu.

-rozmowy z odgrywaniem roli (zad.1). Zadanie polega na przeprowadzeniu rozmowy, w której zdający i egzaminujący odgrywają wskazane w poleceniu role. W trakcie rozmowy zdający musi odnieść się do czterech elementów wskazanych w poleceniu i rozwinąć swoją wypowiedź.

-opisu ilustracji i odpowiedzi na trzy pytania (zad.2). Zdający opisuje ilustrację zamieszczoną w wylosowanym zestawie oraz odpowiada na trzy pytania postawione przez egzaminującego
(obecnie zdający odpowiada na 2 pytania).

-wypowiedzi na podstawie materiału stymulującego i odpowiedzi na 2 pytania (zad.3).
Zdający wybiera element z materiału stymulującego najlepiej pasujący do polecenia i uzasadnia swoją decyzję oraz odpowiada na dwa pytania postawione przez egzaminującego. Pytania są związane z tematyką materiału stymulującego i zamieszczone są wyłącznie w zestawie egzaminującego.

Zmiany w egzaminie ustnym od 2012 roku wiążą się z odpowiednim przygotowaniem uczniów do jego nowej formy.
Zajęcia fakultatywne prowadzone według tego programu będą uwzględniały te zmiany.

Niniejszy program został opracowany w oparciu o:

1. Rozporządzenie MEN z 08.06.2009 w / s dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczenia do użytku szkolnego podręczników (Dz.U. Nr 89, poz. 730).
2. Rozporządzenie MEN z 23.12.2008 w / s podstaw programowych wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
(Dz.U. z 15. 01.2009 r. Nr 4, poz. 17)
3. Informator maturalny z języka obcego nowożytnego opublikowany 27.08.2010, w którym Centralna Komisja Egzaminacyjna przedstawiła zmiany dotyczące ustnego egzaminu maturalnego w 2012 roku.

Program zajęć fakultatywnych z języka niemieckiego służy uczniom w powtórzeniu, poszerzeniu i utrwaleniu słownictwa z 14 działów tematycznych zgodnych z obowiązującymi standardami wymagań egzaminacyjnych. Głównym zadaniem uczniów przygotowujących się do egzaminu maturalnego jest dalsze doskonalenie wszystkich sprawności językowych.
Uczeń rozwija kompetencje komunikacyjne wymagane na egzaminie ustnym od 2012 roku jak i kompetencje językowe (krótka i dłuższa forma użytkowa) wymagane na egzaminie pisemnym.
Ujęte w strukturze programu założenia programu, ogólne i szczegółowe cele kształcenia i wychowania, treści nauczania, sposoby osiągania celów, opis przewidywalnych osiągnięć oraz sposób oceniania pomogą dobrać pomoce i środki dydaktyczne oraz wybrać metody i techniki nauczania różnych sprawności językowych.

W jakim celu nauczyciel prowadzi zajęcia fakultatywne?

- aby dokładnie zapoznać uczniów z wymaganiami egzaminacyjnymi oraz ze strukturą egzaminu maturalnego z jęz. niemieckiego w części pisemnej i z nową formułą od 2012 roku tego egzaminu w części ustnej.
- aby utrwalić i poszerzyć z uczniami materiał obowiązujący do egzaminu i ćwiczyć z nimi poszczególne sprawności językowe.
- aby ocenić osiągnięcia uczniów.

Uczeń sprawdzi i zastosuje swoje umiejętności w praktycznych zadaniach na komunikację ustną w formie prezentacji, interakcji, wypowiedzi i opisie oraz komunikację pisemną- w postaci form użytkowych.
Nadrzędnym celem nauczyciela prowadzącego zajęcia jest zmotywowanie uczniów do intensywnej pracy, jak również wzbudzenie u nich poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości.
Uczeń dobrze przygotowany do egzaminu z pewnością lepiej poradzi sobie ze stresem jaki towarzyszy mu podczas egzaminu. Przy realizacji programu ważna jest komunikatywność ucznia i samodzielność jego pracy, jak również praca zespołowa, przyjazna atmosfera współpracy oraz dobre relacje uczeń- nauczyciel.
Efektem tych wszystkich działań może być bardzo dobrze zdany egzamin, czego życzę przyszłorocznym maturzystom.


II. Ogólne cele kształcenia i wychowania

1. Rozwijanie czterech sprawności językowych (słuchania, mówienia, pisania i czytania) w zakresie przewidzianym na 2 semestry zajęć fakultatywnych i obejmującym wymagania egzaminacyjne.
2. Poznanie, realizacja i osiągnięcie celów szczegółowych kształcenia i wychowania.
3. Rozwijanie komunikacji językowej w zakresie określonym w programie.
4. Rozwijanie kreatywności, postaw tolerancji wobec odmienności kulturowej i językowej
5. Poznawanie innych kultur.
6. Rozwijanie motywacji do samodzielnego uczenia się, jak również pracy na zajęciach w parach, w grupach oraz wykonywania zadań w domu.


III. Szczegółowe cele kształcenia i wychowania

W wyniku rocznego uczestnictwa w zajęciach fakultatywnych uczeń poszerza, utrwala, sprawdza swoją wiedzę i potrafi lepiej :

1. w zakresie rozumienia ze słuchu:
-zrozumieć teksty ( np. wywiady, rozmowy, teksty narracyjne, komunikaty) obejmujące leksykę i gramatykę zgodnie z wymaganiami egzaminacyjnymi.
2. w zakresie rozumienia tekstu czytanego:
-przeczytać i zrozumieć teksty proste pod względem treści i stopnia zróżnicowania struktur leksykalno-gramatycznych (np. teksty informacyjne, publicystyczne lub literackie).
3. w zakresie pisania:
-napisać krótki tekst użytkowy (np. notatka, pocztówka, wiadomość, ogłoszenie, zaproszenie) zgodnie z podanymi wskazówkami w poleceniu,
-napisać dłuższy tekst użytkowy (list prywatny lub formalny) zgodnie z podanymi wskazówkami w zadaniu.
4. w zakresie mówienia:
-zaprezentować się w rozmowie wstępnej odpowiadając na pytania egzaminującego,
-odegrać na podstawie scenariusza rolę, zareagować odpowiednio do sytuacji i odnieść się do czterech elementów wskazanych w poleceniu,
-opisać ilustrację zamieszczoną w zestawie i odpowiedzieć na 3 pytania postawione przez egzaminatora,
-wypowiedzieć się na podstawie materiału stymulującego i odpowiedzieć na 2 pytania zadane przez egzaminującego.

5. Uczeń potrafi pracować samodzielnie, w parach i w grupach; uczeń uzyskuje motywację do nauki i uczestnictwa w zajęciach fakultatywnych w celu jak najlepszego przygotowania się do egzaminu maturalnego; wykazuje postawę tolerancyjną.


IV. Treści nauczania

Treści nauczania obejmują 14 działów tematycznych zgodnych ze standardami egzaminacyjnymi, z których każdy obejmuje powtórzenie i poszerzenie leksyki oraz ćwiczenia w rozumieniu ze słuchu, rozumieniu tekstu czytanego i ustne zadania maturalne.

1. Człowiek:
-dane osobowe
-wygląd zewnętrzny
-cechy charakteru
-uczucia i emocje
2. Dom i jego okolica:
-miejsce zamieszkania
-opis domu i pomieszczeń wraz z wyposażeniem
-wynajmowanie i wynajęcie mieszkania
3. Praca:
-zawody i czynności
-warunki pracy i zatrudnienia
-praca sezonowa i dorywcza
4. Żywienie:
-artykuły spożywcze
-potrawy
-posiłki
-przyrządzanie jedzenia
-lokale
-nakrycia
5. Zakupy i usługi:
-rodzaje sklepów
-towary
-sprzedawanie i kupowanie
-reklama
-usługi (poczta, zegarmistrz, bank, fryzjer, fotograf, pralnia)
6. Podróżowanie:
-turystyka
-środki transportu
-informacja turystyczna
-opisywanie drogi
-wycieczki i zwiedzanie
-wypadki i awarie
7. Szkoła:
-uczeń i nauczyciel
-przedmioty i oceny
-życie szkoły (pomieszczenia szkolne i wyposażenie, uroczystości szkolne, problemy współczesnej szkoły)
8. Rodzina i życie towarzyskie:
-członkowie rodziny
-życie rodzinne i towarzyskie
-czynności życia codziennego
-święta i uroczystości
-czas wolny
9. Sport:
-dyscypliny sportowe
-obiekty sportowe
-sprzęt i odzież sportowa
-imprezy sportowe
10. Zdrowie:
-zdrowy tryb życia
-części ciała
-choroby ich objawy i leczenie
-wizyta u lekarza
-niepełnosprawni
-uzależnienia
11. Życie kulturalne:
-imprezy kulturalne
-wystawy, muzea
-teatr, kino
-muzyka i literatura
12. Technika i nauka:
-nauka
-wynalazki
-urządzenia techniczne, sprzęt RTV i AGD, komputer
-współczesne środki przekazu (telewizja, prasa, internet i radio)
13. Świat przyrody:
-świat zwierząt i roślin
-krajobrazy i kierunki świata
-kontynenty i klimaty
-pogoda
-zanieczyszczenie i ochrona środowiska
-klęski żywiołowe
14. Państwo i społeczeństwo:
-państwo i społeczeństwo
-problemy dzisiejszego świata
-polityka
-urzędy
-wybory
-konflikty wewnętrzne i międzynarodowe


V. Sposoby osiągania celów

1. Podręczniki do nauczania:

,,abc Maturalne” Egzamin z języka niemieckiego J. Grzywacz
WSiP, Warszawa 2008

,,Repetytorium maturalne. Język niemiecki. B. Ćwikowska, B. Jaroszewicz, Słownictwo krok po kroku”- poziom podstawowy A. Wojdat-Niklewska LektorKlett, 2007

,,Matura na 100 %. Język niemiecki. M. Ptak
Arkusze egzaminacyjne. Edycja 2010 z płytą CD” Wydawnictwo szkolne PWN, 2010

,,Zadania maturalne. Język niemiecki. Testy dla poziomu podstawowego” Langenscheidt, 2006 H.Podczaska-Tomal


,,Trening maturalny”. Język niemiecki. Repetytorium M. Ptak, A. Rink
dla poziomu podstawowego i rozszerzonego Langenscheidt, 2006

,,Zestawy maturalne”. Język niemiecki- P. Rochowski
poziom podstawowy i rozszerzony LektorKlett, 2006


2. Metody, formy i środki dydaktyczne

Metody, formy i środki dydaktyczne dobierane są w ten sposób, by w znacznym stopniu aktywizować uczniów. Najodpowiedniejszymi są metody: podająca, problemowa, eksponująca oraz ćwiczeniowa.
Pierwsze kryterium formy realizacji celów programowych spełnia szkoła, sala lekcyjna.
Drugie kryterium dotyczące aktywności uczniów określają trzy sposoby tj.: aktywność zbiorowa, grupowa i indywidualna. Ułatwiają one i przyspieszają proces nauczania.
Praca z cała grupą: np.: zapoznanie ze słownictwem, HV, prezentacja rezultatów pracy w grupach czy parach.
Praca w parach/grupach: np.: opracowywanie danego zagadnienia, zbieranie argumentów za i przeciw.
Praca indywidualna: pisanie, czytanie, przygotowanie swojej prezentacji do rozmowy wstępnej, przygotowanie swojej roli w rozmowie z odegraniem roli, ćwiczenia do HV i LV.
Jeśli chodzi o środki dydaktyczne to należy tu wymienić trzy grupy:
• wzrokowe np.: słowniki, pisemne zadania maturalne- zadania na rozumienie tekstu czytanego, zestawy na egzamin ustny- polecenia do zadań ustnych, ilustracje czy materiały stymulujące
• słuchowe np.: nagrania tekstów na egzamin pisemny
• wzrokowo-słuchowe np.: repetytorium maturalne z płytą CD, arkusze egzaminacyjne

3. Doskonalenie sprawności językowych

Program ten ma na celu doskonalenie wszystkich czterech sprawności językowych. Poniżej przykładowe techniki rozwijające poszczególne sprawności, jakie występują w zadaniach maturalnych:

3a. Przykładowe techniki dla rozwijania sprawności słuchania:
- technika dopasowania wypowiedzi do osoby
- technika kończenia lub uzupełnienia zdań
- technika prawda/fałsz
- technika wielokrotnego wyboru

3b. Przykładowe techniki dla rozwijania sprawności mówienia:
- prezentacja siebie i swoich zainteresowań w rozmowie wstępnej
- technika odpowiedzi na pytania zadane przez egzaminatora
- technika odgrywania roli w rozmowie
- technika opisu ilustracji
- technika wypowiedzi na podstawie materiału stymulującego
3c. Przykładowe techniki dla rozwijania sprawności czytania:
- prawda/fałsz
- pytania/odpowiedzi
- technika wielokrotnego wyboru
- technika dopasowania wypowiedzi do osoby
- technika uzupełnień

3d. Przykładowe techniki dla rozwijania sprawności pisania:
o technika pisania krótkiej formy użytkowej np.: zaproszenie, notatka, pocztówka według elementów w poleceniu
o technika pisania dłuższej formy użytkowej list prywatny lub formalny według elementów zawartych w zadaniu


VI. Opis założonych osiągnięć ucznia

Przewidywane osiągnięcia ucznia to opanowane edukacyjne cele szczegółów (zagadnienie opisane w rozdziale III)

VII. Ocena i metody sprawdzania osiągnięć ucznia

Kontrola i ocena osiągnięć ucznia jest koniecznym elementem procesu kształcenia dla nauczyciela, ucznia i jego rodziców. Również na zajęciach fakultatywnych osiągnięcia ucznia będą systematycznie sprawdzane i oceniane.
Ocenianiu podlegać będą wszystkie sprawności językowe w odniesieniu do zadań obowiązujących na egzaminie maturalnym w części pisemnej i ustnej (nowa forma od 2012 roku).
Poniżej przykładowe techniki ich sprawdzania:

Sprawdzanie sprawności rozumienia ze słuchu:
- zadania wielokrotnego wyboru
- zadania typu prawda/fałsz
- przyporządkowanie wypowiedzi osobom
- przyporządkowanie zgodnych z treścią brakujących części zdań

Sprawdzanie sprawności mówienia:
- odgrywanie roli i odpowiednia reakcja w rozmowie z egzaminatorem
- odpowiadanie na pytania zadane przez egzaminatora
- opisywanie ilustracji
- wypowiadanie się na podstawie materiału stymulującego

Sprawdzanie sprawności pisania:
- pisanie krótkiej i dłuższej formy użytkowej
- wypełnianie ankiety

Sprawdzanie sprawności czytania:
- zadania wielokrotnego wyboru
- zadania typu prawda/fałsz
- przyporządkowanie wypowiedzi osobom
- przyporządkowanie tytułów poszczególnym częściom tekstu
- przyporządkowanie zgodnych z treścią brakujących części zdań
Nauczyciel przeprowadzi na pierwszych zajęciach próbny egzamin maturalny w części pisemnej.
Wyniki tego egzaminu będą dla ucznia i nauczyciela cennym źródłem informacji o jego dotychczasowych osiągnięciach edukacyjnych, jego umiejętnościach, jak również o jego brakach i problemach z danym zadaniem.
Nauczyciel wykorzysta w celu sprawdzenia osiągnięć ucznia gotowe zadania egzaminacyjne dla części pisemnej i ustnej zawarte w podręcznikach przygotowujących do egzaminu maturalnego lub przygotowane samodzielnie materiały testujące.
Kontrola i ocena osiągnięć ucznia obejmuje 2-3 działy tematyczne po wcześniejszym powtórzeniu leksyki i rozwiązaniu przykładowych zadań maturalnych z danego działu.
Zadania maturalne oceniane będą w procentach.
O wynikach uzyskanych przez uczniów z zadań maturalnych na zajęciach fakultatywnych będą poinformowani ich rodzice np. na zebraniach semestralnych.
Nauczyciel powinien wyjaśnić uczniom kryteria oceniania zadań maturalnych.
Kontrola i ocena informuje nauczyciela o postępach i umiejętnościach ucznia, a także pozwala ocenić dobór ćwiczeń i metod, które zostały zastosowane dla osiągnięcia celu.

Punktacja i kryteria oceniania ustnego egzaminu maturalnego
Każda wypowiedź ustna jest oceniana i punktowana w następujących kryteriach:
• sprawność komunikacyjna
• zakres struktur leksykalno-gramatycznych
• poprawność struktur leksykalno-gramatycznych
• wymowa
• płynność wypowiedzi

Szczegółowa punktacja i kryteria oceniania części ustnej egzaminu maturalnego zawarte są
w informatorze maturalnym z dnia 27.08.2010

Punktacja i kryteria oceniania pisemnego egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym
Zadania zamknięte oceniane są zgodnie z kluczem odpowiedzi.

Zadania otwarte
Krótka forma użytkowa oceniana i punktowana jest w następujących kryteriach:
• treść-przekazane 4 informacje zgodnie z poleceniem
• poprawność językowa

Dłuższa forma użytkowa oceniana i punktowana jest w następujących kryteriach:
• treść- przekazane 4 informacje zgodnie z poleceniem
• forma
• bogactwo językowe
• poprawność językowa


Szczegółowe kryteria oceniania ustnego i pisemnego egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego opierają się na kryteriach opracowanych w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej
ni zawarte są w informatorze maturalnym opublikowanym 27.08.2010 wraz ze zmianami w części ustnej w 2012 roku.