Rola wychowawcy internatu

Wychowanie i opieka stanowią układ przeplatających się wzajemnie procesów w takim stopniu, iż nie można ich oddzielić./
Najważniejsze jest kto, sprawuje opiekę nad wychowankami. W literaturze pedagogicznej dotyczącej pracy internatu jako ,,drugiego domu” wychowawca powinien być określony jest jako ,,drugi ojciec” lub ,,druga matka” czyli osoba zastępująca najbliższych członków rodziny dziecka.Termin „wychowawca” wg Nowego Słownika Pedagogicznego określa osobę zajmującą się wychowaniem dzieci, młodzieży lub dorosłych mając do tego formalne kwalifikacje./ M. Grzegorzewska w ,,Listach do Młodego Nauczyciela”, stwierdza, że ,,żeby dużo dać, trzeba dużo mieć”./
Wychowawca winien posiadać to, co nazywa się bogatą osobowością .Każdy wychowawca powinien posiadać szczególne zainteresowania i „umieć” zarazić nimi wychowanków. M. Grzegorzewska wyrażała wielokrotnie w swoich pracach pogląd, że w stosunku do dziecka upośledzonego wartości charakteru ważniejsze są, aniżeli wiedza i walory intelektu. Same zadatki nie wystarczają aby być dobrym wychowawcą.
Wychowawca powinien dążyć do:
1. kształtowania osobowości wychowanka,
2. zaspakajania jego potrzeb,
3. przygotowywania do życia w społeczeństwie ludzi dorosłych.
To wychowawca nadaje właściwy kierunek prawidłowemu procesowi wychowawczemu przez wskazywanie i realizowanie celów wychowania.
Obok czuwania nad prawidłowym procesem wychowania zobowiązany jest do umiejętnego hamowania niewłaściwych reakcji wychowanków, którzy ulegają czasem emocjom.
Poza tym niezmiernie pomocną w pracy pedagogicznej wychowawców internatu jest znajomość swych wychowanków./
Niezmiernie ważna jest znajomość środowiska społecznego wychowanka, a zwłaszcza jego rodziny. Wiedza ta daje wychowawcy często wyjaśnienie przyczyn niewłaściwego zachowania się dziecka i jego reakcji na różne sytuacje życia codziennego. Tak więc wychowawca musi dokładnie poznać potrzeby dziecka, troszczyć się o jego stan zdrowia, jego postępy w nauce.
Mając na względzie dobro dziecka upośledzonego wychowawca musi podejmować działania umożliwiające rozwój wychowanka, stymulować jego aktywność, rozwijać zainteresowanie, zaspakajać potrzeby kulturalne oraz przygotować do możliwie samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie ludzi dorosłych.
Wychowawca posiadać musi nie tylko autorytet i doświadczenie w pracy z dzieckiem upośledzonym ale także, a może przede wszystkim rzetelną wiedzę pedagogiczną, psychologiczną, która jest niezbędna do świadomego i celowego organizowania procesu wychowawczego. Obok autorytetu i wiedzy niezbędny jest także takt kultury i postawa wobec wychowanków.
Wychowawca musi być zrównoważony, spokojny, serdeczny i przyjacielski. Swoją wiedzę i doświadczenie powinien wykorzystywać właściwie dobierając metody wychowawcze stosowne do wieku, stopnia upośledzenia i właściwości charakterologicznych podopiecznych.
Innym czynnikiem wpływającym na sukces wychowawczy jest uwzględnienie przez wychowawcę odmiennej aktywności własnej wychowanka zależnej od jego możliwości rozwoju biologicznego i psychicznego czy temperamentu.
W pracy z dzieckiem upośledzonym umysłowo nie ma sukcesu wychowawczego bez miłości i akceptacji wychowanka. Miłość ta musi być uczuciem bezinteresownym, trwałym i odczuwalnym przez dziecko, a nie chwilowym stanem wynikającym z przepływu dobrego humoru./
Miłość musi ujawniać się w postępowaniu wychowawcy. Potrzebna jest życzliwość, wyrozumiałość, troska, szacunek i akceptacja.
Im silniejsze pozytywne uczucia występują u wychowawcy tym jest on bardziej osobą znaczącą.
Doświadczenie psychologów i pedagogów potwierdza tezę, że tylko postawa pełnego oddania, miłości i zrozumienia potrzeb wychowanków daje otwartą przestrzeń do kształtowania postaw zgodnym z oczekiwaniami samego wychowanka jak i otaczającego go świata.
Wychowawca w grupie internackiej powinien być ,,motorem” napędzającym wyzwalanie sił drzemiących w wychowankach ,,budzić” ich możliwości rozwijać talenty, ale również powinien traktować wychowanków jako pewną zintegrowaną całość, tworzącą grupę wychowawczą.


Przypisy

1.Radlińska H. : Pedagogika społeczna. Wrocław 1961 s.71
2.Okoń W.: Nowy Słownik Pedagogiczny. 1996 Wydawnictwo „Żak”: s.32 3.Grzegorzewska M.: Listy do Młodego Nauczyciela 1961.
4.Smarzyński H.: Szkoła jako środowisko wychowawcze. PWN Warszawa 1982, s.174.
5.Badura E.: Emocjonalne uwarunkowanie autorytetu nauczyciela. Warszawa 1981, WSPs.23