"Jaworowi ludzie" - scenariusz dwudniowych zajęć dydaktyczno - wychowawczych dla dzieci 6 - letnich

Dzień I
Temat tygodnia: Drzewa, polskie drzewa.

Temat dnia: Jaworowi ludzie.

Cele główne:

Poznanie charakterystycznych cech klonu jawor,
Kształtowanie umiejętności odróżniania go od innych pospolitych drzew.

Cele wychowawcze:
Budzenie wrażliwości na piękno natury,
Poznanie elementów historii własnego miasta.

Cele szczegółowe:
Dziecko:

zna nazwy drzew: kasztanowiec, dąb, klon, jarzębina,
rozpoznaje swoje miasto na ilustracjach,
słucha z zainteresowaniem opowiadania o rodzinnej miejscowości,
czerpie radość z uczestnictwa w zabawie,
opisuje pełnymi zdaniami wygląd liści i owoców jaworu,
tworzy improwizację ruchową do muzyki,
potrafi połączyć w pary liście i owoce kilku pospolitych drzew.

Metody:
słowna
poglądowa
działalności praktycznej: karty pracy

Formy:
zbiorowa,
indywidualna.

Środki dydaktyczne:

Szarfy w czterech kolorach, fotografie i ilustracje Jawora – plansze, szkice, widokówki, „Jawor od zarania dziejów do roku 1263” J. Rybotycki, „Jawor” F. Grzywacz, „Jawor i okolice. Przewodnik Turystyczny”, zdjęcia liści i owoców klonu jawor – plansze edukacyjne, „Drzewa naszych lasów. Leśnicy młodzieży”, wyd. Multico, „Zielnik – drzewa i krzewy”, wyd. Arkady, „Tajemnice polskiej przyrody – rośliny”, wyd. DeAgostini, zielona i czerwona obręcz, Płyta CD „Utwory”, magnetofon, liście i skrzydlaki klonu jawor, karty pracy dla każdego dziecka.


Przebieg zajęć:

1. „Drzewa” – zabawa ruchowa na dobre rozpoczęcie dnia. Nauczyciel dzieli dzieci na 4 grupy, będące odpowiednio: klonami (szarfy żółte), kasztanowcami (szarfy brązowe), dębami (szarfy zielone), jarzębinami (szarfy czerwone). Podczas muzyki „płynącej” z magnetofonu wszystkie drzewa spacerują po sali. Gdy muzyka cichnie, nauczyciel wydaje polecenia (na przykład):
dęby skaczą na jednej nodze!
kasztanowce robią przysiady!
jarzębiny biegają w miejscu!
klony kręcą biodrami!

Uwaga: Każda z grup otrzymuje po kilka poleceń.

2. „Moje miasto” – pogadanka z dziećmi na temat miasta i jego nazwy na podstawie ilustracji oraz fotografii rozłożonych na dywanie. W czerwonej obręczy znajdują się fotografie i szkice miasta Jawora, w obręczy zielonej ułożone są zdjęcia i ilustracje klonu jawor.

- Co widzicie na zdjęciach w czerwonej obręczy? (Kościół Pokoju, Ratusz, Rynek itp.)
- W jakim mieście znajdują się te zabytki? (w Jaworze)
- Co widzicie w poręczy zielonej? (zdjęcia liści i owoców klonu)
Nauczyciel podaje pełną nazwę drzewa – klon jawor.
- Co wspólnego mają ze sobą opisywane miasto i drzewo? (nazwę).

Nauczyciel wyjaśnia dzieciom, że miejscowość, w której mieszkają wzięła swoją nazwę prawdopodobnie od drzewa jawor, rodzaju klonu. Bowiem w naszych okolicach oraz w niedalekich górach Sudetach rośnie ich bardzo dużo.
Następnie prowadzący zajęcia pokazuje dzieciom szkice przedstawiające Jawor jako gród około 1000 lat temu oraz opowiada w kilku zdaniach o życiu ludzi w zamierzchłych czasach.

3. „Jaworowi ludzie” –zabawa ruchowa ze śpiewem:

Jawor, Jawor,
jaworowi ludzie,
co wy tu robicie?
Budujemy mosty
dla pana starosty.
Tysiąc koni przepuszczamy,
a jednego zatrzymamy!

4. „Rozpoznajemy klon jawor” – próby opisywania liści oraz owoców klonu na podstawie naturalnych okazów.
Dzieci otrzymują po jednym liściu jaworu. Skrzydlaki znajdują się w koszyku na dywanie. Dzieci opisują cechy charakterystyczne okazów, a nauczyciel podsumowuje ich obserwacje:

Klon jawor ma duże liście przypominające swym kształtem ludzką dłoń. Każdy liść składa się z pięciu klap oddzielonych od siebie głębokimi wcięciami. Jesienią liście jaworu przebarwiają się na kolor żółty, żółto-brązowy lub żółto-pomarańczowy. Liście mają dobrze widoczne unerwienie (nauczyciel objaśnia jego funkcję) oraz długie ogonki.
Owocami klonu są skrzydlaki, które dzieci często nazywają „noskami”. Są to dwa okrągłe, zrośnięte ze sobą orzeszki, które mają płaskie skrzydełka. Strącone z drzewa przez wiatr, spadając, wirują wokół własnej osi.

5. „Taniec liści” – improwizacja ruchowa do utworu A. Vivaldiego „Jesień”.
Dzieci poruszają się w rytm muzyki trzymając w rękach swoje liście.

6. „Liście i owoce” – karty pracy. Dzieci mają za zadanie połączyć liść danego drzewa z odpowiednim owocem, a następnie pokolorować rysunek.


Dzień II

Temat tygodnia: Drzewa, polskie drzewa.

Temat dnia: Jaworowi ludzie c.d..

Cele główne:

Utrwalenie charakterystycznych cech jaworu,
Podziwianie różnorodności biologicznej.

Cel wychowawczy:

Kształtowanie szacunku dla każdego przejawu życia na Ziemi.

Cele szczegółowe:
Dziecko:
z chęcią uczestniczy w zabawie, reaguje na polecenia nauczyciela,
potrafi wybrać owoce i liście jaworu spośród innych ,
opisuje różnice między jaworem a klonem pospolitym,
obserwuje przyrodę podczas spaceru po parku,
stara się poznać drzewo różnymi zmysłami,
pamięta, czego potrzebuje roślina do prawidłowego rozwoju,
podejmuje proste prace związane z uprawą roślin (sadzenie, podlewanie).

Metody:
słowna
poglądowa
działalności praktycznej: ćwiczenia praktyczne.

Formy:
zbiorowa,
grupowa
indywidualna.

Środki dydaktyczne:

Szarfy, tamburyn, płyta CD „Utwory”, magnetofon, tekturowa sylweta drzewa, obrazki liści i owoców kilku pospolitych drzew, lupa dla każdego dziecka, koszyki na dary jesieni, kartki i kredki woskowe, doniczki, kamyki, ziemia, plastikowe łyżki, nasiona jaworów, pojemniki z wodą, worki foliowe, sznurki, płyta CD „Odgłosy lasu”.


Przebieg zajęć:

1) „Wiewiórki do dziupli”- zabawa orientacyjno-porządkowa. Nauczyciel rozkłada szarfy na podłodze. Jest ich o jedną mniej niż dzieci. Nauczyciel wystukuje rytm na tamburynie, a dzieci biegają po sali. Na hasło: Wiewiórki do dziupli! Dzieci wskakują do środka szarf. Nauczyciel w kolejnych powtórkach zabiera jedną szarfę. Komu nie uda się wskoczyć do „dziupli” odpada z zabawy.

1) „Jak wygląda klon jawor?” – zabawa dydaktyczna. Nauczyciel przytwierdza do tablicy korkowej sylwetę drzewa wyciętą z tektury. Na stoliku obok znajdują się obrazki liści oraz owoców różnych pospolitych drzew. Dziecko wskazane przez nauczyciela wybiera odpowiedni obrazek i przyczepia go do drzewa. W zabawie powinny wziąć udział wszystkie dzieci.

Uwaga: Podczas tego zadania dzieci mają możliwość porównania liści i owoców klonu jawor z liśćmi i owocami klonu pospolitego. Nauczyciel zwraca uwagę na najważniejsze cechy:

liście klonu pospolitego są ostro zakończone,
mają dłuższe ogonki,
jego skrzydlaki są bardziej „rozłożyste”.

2) Wyjście do pobliskiego parku. Szukanie jaworów, zbieranie ich liści, owoców, kawałków kory. Obserwowanie znalezionych okazów przez lupy. Zabawy pod drzewami:

„pocieranki” na korze (każde dziecko pociera kartkę kredką woskową i obserwuje powstały w ten sposób wzór),
poznawanie wybranych drzew różnymi zmysłami (dotykiem, wzrokiem, węchem, słuchem – pogadanka z chętnymi dziećmi na temat „ich” drzew: Jak nazywa się twoje drzewo? Jak się teraz czuje? Co najbardziej lubi? ),
slalom między drzewami.
Powrót do przedszkola, ułożenie przyniesionych darów jesieni w kąciku przyrody.

3) „Sadzimy nasiona” – działalność praktyczna dzieci. Na każdym stoliku przygotowane są: doniczki, kamyki, ziemia, plastikowe łyżki, nasiona jaworów, pojemniki z wodą, worki foliowe i sznurki. Nauczyciel wyjaśnia dzieciom krok po kroku kolejne czynności:

Na dnie doniczki połóż trochę kamyków, aby woda mogła swobodnie spływać.
Napełnij doniczkę ziemią, ale nie do końca.
Podlej ziemię, żeby była wilgotna.
Na ziemi połóż jedno nasionko i przykryj je cienką warstwą ziemi.
Nałóż na doniczkę worek foliowy, aby nasionko utrzymało wilgoć bez podlewania.

Nauczyciel pomaga dzieciom w razie potrzeby, a po skończonej pracy ustawia doniczki w nasłonecznionym miejscu.

4) Zajęcia wyciszające – odpoczynek podczas słuchania muzyki relaksacyjnej „Odgłosy lasu”.


Karolina Białczyk