Konspekt lekcji etyki - kl. IV-VI
Temat: Być innym. Granice tolerancji.
Cele:
Ogólny: Uwrażliwienie uczniów na potrzeby innych ludzi oraz kształtowanie postaw tolerancji wobec ich odmienności.
Szczegółowe: Uczeń potrafi:
- wyjaśnić pojęcie tolerancji
- wczuć się w sytuację innych osób
- dostrzegać dobre cechy w każdym człowieku
- rozumieć potrzebę odmienności u innych
- wyznaczyć granice tolerancji
Metody:
- aktywizujące: metoda projektu
- problemowe: dyskusja, dociekania filozoficzne
Formy:
- praca w grupach
- praca indywidualna
Przebieg lekcji:
1. Przedstawienie uczniom głównego problemu do dyskusji: Czy ludzie mają nieograniczone prawo do odmienności, indywidualizmu i ekscentrycznych zachowań wedle swoich upodobań?
2. Podział klasy na cztery grupy
Każda grupa otrzymuje kartkę z krótką historyjką i z poleceniem: Przeczytajcie i napiszcie na kartce swoje pierwsze odczucia, wrażenia.
3. Praca w grupach (analiza tekstów)
4. Dyskusja – dociekania filozoficzne dotyczące poszczególnych przykładów zachowań (historyjek).Przedstawiciele grup czytają historyjki, a nauczyciel przy pomocy pytań pomocniczych kieruje dyskusją.
I historyjka:
W klasie masz wspaniałą koleżankę. Jest miła, koleżeńska, uczynna, zawsze przygotowana do lekcji. W grupie jest ,,duszą” towarzystwa, dowcipna, wesoła. Jednak wokół niej unosi się zawsze nieprzyjemny zapach, świadczący o braku higieny osobistej. Co czujesz?
Pytania pomocnicze:
- Co cię obowiązuje w stosunku do innych ludzi?
- Co obowiązuje innych w stosunku do ciebie?
- Jeśli czujemy pewien dyskomfort z powodu odmienności innych, to czy możemy dać temu wyraz?
- Co może być konsekwencją dla osoby, która jest inna w taki sposób? (np. wykluczenie, wyśmiewanie itp.)
- Czy możesz kogoś wyśmiewać, wykluczyć itp.?
II historyjka:
Idziesz ulicą i widzisz dziewczynę, która wygląda nieco dziwnie. Ma różnokolorowe włosy, zaczesane do góry, ostry, niecodzienny makijaż, mnóstwo kolczyków i tatuaży. Ubrana jest w długie, ciężkie buty, dziurawe rajstopy, krótką, postrzępioną spódniczkę, krótką koszulkę i ma odsłonięty brzuch. Co czujesz?
Pytania pomocnicze:
- Czym się różnimy między sobą?
- Czy zawsze musisz robić to, co robi grupa?
- Jak dalece jesteśmy zdolni tolerować odmienny wygląd?
- Jak się zachowujemy, jeśli wygląd jest nieestetyczny lub jeśli budzi naszą odrazę?
- Czy ludzie mają prawo być całkiem inni niż ty?
III historyjka:
Na przyjęciu urodzinowym u cioci dowiadujesz się, że wujek, który jest zapalonym taternikiem właśnie wyjeżdża w góry. Jednocześnie wszyscy słuchają komunikatu w telewizji o ogłoszeniu III stopnia zagrożenia lawinowego. Uczestnicy przyjęcia stanowczo odradzają wujkowi wyjazd ze względu na bezpieczeństwo. Jednak wujek zdania nie zmienia. Co czujesz?
Pytania pomocnicze:
- Na ile inny może być drugi człowiek?-
- Czy każdy człowiek może być tak inny, czy tak ekscentryczny jak mu się żywnie podoba?(nawet, gdy krzywdzi siebie lub stwarza dla siebie zagrożenie)
- Czy możemy być tolerancyjni tylko do pewnej granicy?
- Czy społeczeństwo może wyznaczać takie granice?
IV historyjka:
Twój ulubiony sąsiad kolekcjonuje starą broń To jego hobby. Właśnie się dowiedziałeś, że trzyma on w piwnicy waszego bloku materiały wybuchowe. Co czujesz?
Pytania pomocnicze:
- Czy obok ciebie może mieszkać każdy?
- Jak duże mogą być różnice między sąsiadami?
- Jakie rzeczy są dla innych dziwne?
- Czy możemy zabronić innym pewnych zachowań, czy upodobań, jeśli krzywdzą innych lub szkodzą społeczeństwu?
5. Podsumowanie.
Próba odpowiedzi na pytania:
- Czy ludzie mają nieograniczone prawo do odmienności, indywidualizmu i ekscentrycznych zachowań według własnych potrzeb i upodobań?
- Czy społeczeństwo ma prawo powiedzieć, że będzie tolerancyjne do pewnej granicy, której nie wolno przekroczyć?
- Czy bycie innym oznacza bycie złym, czy bycie kimś wyjątkowym?
- Jak rozumiecie powiedzenie <Być innym znaczy być sobą>?
Opracowała: Maria Kowalczyk z Łodzi