Kolory tęczy

opracowanie: Magda Szymczuk

Temat zajęcia: KOLORY TĘCZY

Czas trwania:30 minut

Cel główny:
Wspomaganie i ukierunkowywanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i zainteresowaniami w atmosferze radosnej zabawy.
· zapoznanie ze zjawiskiem i kolorami tęczy;
· zabawy badawcze z wodą, kolorem i światłem;
· rozbudzanie zainteresowań dzieci światem przyrody.

Cele szczegółowe:
Dziecko:
· poszerza wiedzę dotyczącą zjawisk przyrodniczych;
· wyraża swoje przeżycia i wiedzę o otaczającym świecie;
· rozwija wyobraźnię i ekspresję twórczą;
· doznaje radości tworzenia i doświadczania;
· zna kolory i dostrzega je.

Środki dydaktyczne: ilustracja tęczy (zdjęcie, ilustracja z kalendarza lub tęcza narysowana przez nauczyciela), tekturowe koła z papieru, kredki, ołówki, lusterko, płaski talerz z wodą, źródło światła (słońce lub żarówka np. latarka, urządzenie do robienia baniek mydlanych).

Metody pracy: uczenie się przez przyswajanie (asymilacja wiedzy), uczenie się przez odkrywanie (samodzielne dochodzenie do wiedzy), uczenie się przez przeżywanie (waloryzujące), uczenie się przez działanie (praktyczne).

Formy pracy: grupowe, indywidualne.

Przebieg zajęcia:

1. Rozmowa wprowadzająca dzieci do tematu zajęć: Czy widział ktoś z was tęczę?...(odpowiedzi dzieci).Tęczę widać w dniu, w którym jest deszcz i słońce jednocześnie, żeby zobaczyć tęczę potrzeba wody i słońca. Krople deszczu załamują światło tak, że widzimy różne kolory. W tęczy można dostrzec siedem kolorów: czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, ciemnoniebieski (indygo) i fioletowy. Czasem widzimy cały łuk, a czasem tylko mały jego fragment.

2. Nauczycielka prezentuje dzieciom rysunek tęczy. Wspólnie z dziećmi nazywa i przelicza kolory tęczy. Następnie nauczyciel prosi dzieci by uzupełniły zdanie: „Moim ulubionym kolorem tęczy jest......”

3. Zabawa badawcza: wywoływanie tęczy.
Aby wywołać tęczę potrzebujemy: lusterka, płaskiego talerza z wodą, źródła światła (słońce lub żarówka np. latarka). Musimy teraz poszukać odpowiedniego kąta padania światła na lusterko. Powierzchnia wody przed lusterkiem działa jak pryzmat, uginając promienie światła. Poszczególne kolory światła uginają się w różnym stopniu, rozdzielając się w ten sposób. Lusterko odbija tęczę na ścianę, sufit lub na kartkę. Nazywanie zaobserwowanych kolorów przez dzieci. Następnie chętne dzieci próbują samodzielnie odnaleźć kąt padania światła, by można było zaobserwować zjawisko rozszczepienia kolorów.

4. Zabawy bańkami mydlanymi.
W bańkach mydlanych też można zobaczyć kolory tęczy. Kolory baniek wywoływane są przez światło, które załamuje się między ich cienkimi, zewnętrznymi warstwami. Kolory nie układają się na nich tak, jak na prawdziwej tęczy. Nauczyciel puszcza ponad głowami dzieci bańki mydlane, a przedszkolaki obserwują mieniące się kolory, próbują je rozpoznawać i nazywać.

5. Wirujące kolory - bączki tęczowe. Innym sposobem na mieszanie kolorowego światła poprzez ruch jest zrobienie bączków. Do tego będą nam potrzebne kolorowe krążki z tekturki pomalowane na 7 kolorów tęczy, przebite na środku ostrym ołówkiem. Wprawione w ruch, kolory zlewają się na biało lub żółtawo. Kolory tęczy połączyły się i z powrotem stworzyły białe światło.

6. Rozmowa tematyczna: Jak widzimy kolory?

Rzeczy wokół nas widzimy oczyma ponieważ światło odbija się od przedmiotów i trafia do naszych oczu. Światło słoneczne albo światło żarówki wydaje się białe, ale tak naprawdę składa się z wszystkich kolorów tęczy, co udowodnił nasz eksperyment. Widzimy zawsze ten kolor, który odbija się od danego przedmiotu. Np. pomidor jest czerwony, bo odbija światło czerwone, a pozostałe kolory pochłania. Jeśli jakiś oświetlony przedmiot pochłania wszystkie kolory tęczy, to światło nie odbija się i widzimy kolor czarny. Natomiast jeśli jakiś przedmiot obija wszystkie kolory, to wtedy widzimy kolor biały.

Ciekawostka: Wiele zwierząt np. koty, psy, konie, krowy widzą tylko przedmioty czarnym, białym i szarym kolorze.

7. Szukanie pomysłów rozwiązujących problem: „Co by było gdyby na świecie nie było kolorów i wszystko byłoby biało- -szaro – czarne?”


Scenariusz został opracowany na podstawie książki Barbary Taylor z serii Zabawa i nauka: Kolor i światło, Oficyna Wydawnicza „BGW”, Warszawa 1991