Realizacja rytmiczno-ruchowa wartości nut z wykorzystaniem metody Dalcroze'a - zajęcia otwarte dla rodziców

Szkoła Podstawowa nr 31
z Oddziałami Integracyjnymi
w Częstochowie

Scenariusz zajęć rytmicznych
w klasie I b
zajęcia otwarte dla rodziców

Nauczyciel prowadzący:
mgr Beata Sobczak-Kuca


SCENARIUSZ ZAJĘĆ RYTMICZNYCH W KLASIE IB
LEKCJA OTWARTA DLA RODZICÓW

Temat zajęć: Realizacja ruchowa wartości rytmicznych – zabawy przy muzyce z wykorzystaniem metody Dalcroze'a.

Data: 8 grudnia 2010
Miejsce: Sala taneczna nr 50
Czas: 45 min

CELE ZAJĘĆ:
- rozwijanie wrażliwości słuchowej i poczucia rytmu-
- pobudzenie wyobraźni i inwencji twórczej dzieci
- wyrabianie umiejętności poruszania się w przestrzeni
- doskonalenie koordynacji ruchowej
- kształtowanie świadomego ruchu i prawidłowej postawy ciała.
- umiejętność współdziałania w zespole

CELE OPERACYJNE:
Wiadomości – uczeń potrafi:
wymienić podstawowe wartości nut;
określić czas trwania wartości całej nuty, półnuty, ćwierćnuty i ósemki;
rozróżniać nutowe wartości rytmiczne;

Umiejętności – uczeń potrafi:
odkrywać własne możliwości ruchowe;
słuchać, patrzeć i odtwarzać zadania rytmiczno-ruchowe;
wykonać wartości nutowe ruchem improwizowanym;
świadomie i skoordynowanie poruszać się w przestrzeni;
kontrolować prawidłową postawę ciała;

Postawy – uczeń potrafi:
potrafi współdziałać w zespole;
odczuwa radość i satysfakcję z pozytywnych efektów własnych działań;
aktywnie uczestniczyć w lekcji.

METODY:
obserwacja;
demonstracja nauczyciela;
odtwórcza;
twórcza;
Dalcroze'a.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
plansza z wartościami rytmicznymi nut;
tablice z zapisem graficznym nut (cała nuta, półnuta, ćwierćnuta, ósemka);
tablice z ilustracjami zwierząt (ślimak, żabka, tygrys, konik)
płyty z muzyką;
nagłośnienie.


Przebieg lekcji:

I. CZĘŚĆ WSTĘPNA:

1.Zadanie organizacyjno-wychowawcze
Zorganizowanie grupy, powitanie, sprawdzenie gotowości do zajęć, przedstawienie zadań lekcji i zachęcenie dzieci do aktywnego udziału w zajęciach.

Czas trwania: 2'
Uwagi organizacyjne: Ustawienie w kręgu, siad X.

2.Zabawa ożywiająca – różnicowanie rytmu poruszania się
Dzieci poruszają się krokiem marszowym po obwodzie koła z równoczesnym taktowaniem w metrum 4/4. Na przerwę w muzyce zatrzymują się w bezruchu. Nauczyciel informuje, jakie zwierzątko należy naśladować.
Przy dźwiękach charakterystycznej muzyki dzieci, w dowolnych kierunkach, naśladują sposób poruszania się zwierzątka.
Na dźwięk muzyki marszowej, dzieci wracają do rytmicznego chodu po obwodzie koła.

Czas trwania: 3'
Uwagi organizacyjne: Muzyka marszowa – chód rytmiczny i taktowanie.
Muzyka inspirująca dzieci do naśladowania sposobu poruszania się zwierzątka (ślimak, żabka, kotek, konik)
Zwrócenie uwagi na poprawny, rytmiczny marsz i wykorzystanie przestrzeni.

3.Przypomnienie informacji o wartościach nut.
„Echo rytmiczne” - odtwarzanie (wyklaskiwanie) i rozpoznawanie wartości nut ze wskazaniem ich na planszy.

Czas trwania: 2'
Uwagi organizacyjne:Ustawienie w rozsypce.

II CZĘŚĆ ZASADNICZA:

1.Realizacja ruchowo-rytmiczna „całej nuty”
Ruchowe wykonanie całej nuty:
na „raz” - krok do przodu od prawej nogi
na „dwa” - ugięcie prawej nogi i równoczesne dotknięcie wysuniętej lewej nogi podłogi przed sobą
na „trzy” - przesunięcie lewej nogi w bok, wyprostowanie nogi prawej
na „cztery” - lewa noga palcami dotyka podłogi tuż przy kostce prawej nogi.
Twórcza interpretacja całej nuty:
Dzieci samodzielnie improwizują ruch wykorzystując własną wyobraźnię.

Czas trwania: 7'
Uwagi organizacyjne: Wyeksponowanie planszy z zapisem graficznym całej nuty.
Zwrócenie uwagi na czas trwania całej nuty.

2.Realizacja ruchowo-rytmiczna „półnuty”
Ruchowe wykonanie półnuty
na „raz” - krok do przodu
na „dwa” - lekkie ugięcie obu nóg w kolanach.
Twórcza interpretacja półnuty:
Dzieci samodzielnie improwizują ruch wykorzystując własną wyobraźnię.

Czas trwania: 7'
Uwagi organizacyjne: Ustawienie w kole w pierwszym kierunku tańca*
Zwrócenie uwagi na wartość rytmiczną półnuty.
Wyeksponowanie w widocznym miejscu planszy z zapisem półnuty

3.Realizacja ruchowo-rytmiczna „ćwierćnuty”
Ruchowe wykonanie ćwierćnuty:
ćwierćnuta = krok (na: „raz”, „dwa”, „trzy”, „cztery”)
Twórcza interpretacja ćwierćnuty:
Dzieci samodzielnie improwizują ruch wykorzystując własną wyobraźnię.

Czas trwania: 7'
Uwagi organizacyjne: Zwrócenie uwagi na wartość rytmiczną ćwierćnuty.
Wyeksponowanie w widocznym miejscu planszy z zapisem ćwierćnuty.

4.Realizacja ruchowo-rytmiczna „ósemki”
Ruchowe wykonanie ósemki:
ósemka = trucht na paluszkach (na: „raz i”, „dwa i”, „trzy i”, „cztery i”).
Twórcza interpretacja ósemki:
Dzieci samodzielnie improwizują ruch wykorzystując własną wyobraźnię.

Czas trwania: 7'
Uwagi organizacyjne: Ustawienie w kole w pierwszym kierunku tańca.
Zwrócenie uwagi na wartość rytmiczną ósemki.
Wyeksponowanie w widocznym miejscu planszy z zapisem ósemki.

5.Rozpoznawanie wartości nut i ich realizacja ruchowa - współdziałanie w grupach. Utrwalenie wartości nut - „rytmiczny pociąg”.
Dzieci tworzą pociąg z czterech wagoników. Nauczyciel prowadzi pociąg w rytm muzyki do stacji (nutki).
Grupki dzieci ustawiają się wokół plansz z nutami. Odczytują wartość nutową i przypominają sobie jej pokaz ruchowy.
Na sygnał nauczyciela, przy dźwiękach muzyki, realizują ruchowo-rytmicznie wartość danej nuty. Grupy zamieniają się miejscami, aż do momentu, gdy każda z grup zrealizuje wszystkie wartości nut.

Czas trwania: 5'
Uwagi organizacyjne: Podział klasy na 4 grupy ćwiczebne.
Na podłodze leżą duże plansze z zapisem poszczególnych nut (stacje rytmicznego pociągu”).

III CZĘŚĆ PODSUMOWUJĄCA:

1.Ćwiczenia relaksacyjne i oddechowe.
- Ilustracja ruchem „krzywe i proste drzewo” (ćw. korygujące postawę).
- „Syczenie węża”.
- „Zbudź się misiu” - dzieci siadają, ziewają, przecierają oczy, kładą się i zasypiają. Nauczyciel proponuje, aby pomarzyły o wakacjach, podróżach, zabawach itp. o czymś, co je cieszy, bawi. Po chwili dzieci powoli budzą się, przecierają oczy, ziewają, siadają i wstają.
Czas trwania: 3'
Uwagi organizacyjne: Ustawienie w rozsypce.

2.Nastawienie uczniów do wykonywania zadań ruchowych w czasie pozalekcyjnym.
Zaproponuj rodzicom/opiekunom ćwiczenie relaksacyjne „krzywe i proste drzewo” oraz „zbudź się misiu” i zapytaj o ich odczucie.

Czas trwania: 1'
Uwagi organizacyjne: Ustawienie w kręgu, siad X.

3.Czynności organizacyjne i wychowawcze.
Podsumowanie lekcji, ocena aktywności uczniów, nagrodzenie dzieci „rytmiczną niespodzianką”**, pożegnanie i wyjście z sali w rytmie ćwierćnut.

Czas trwania: 1'
Uwagi organizacyjne: Ustawienie w kręgu, siad X.


* „pierwszy kierunek tańca” - ruch przeciwny do ruchu wskazówek zegara.
** „rytmiczna niespodzianka” - np. lizaki z naklejonymi nutkami.


Literatura:
S.Sulisz „Wychowanie fizyczne w kształceniu zintegrowanym”, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2000
D.Bąk „Gry i zabawy w szkole dla dzieci od 6 do 10 lat”,Pracownia Pedagogiczna i Wydawnicza” Warszawa 2002
A.Grajpel „Zabawy muzyczno-ruchowe w klasach I-III”, WSP Częstochowa 1998
K.Nowakowska, J.Krawczyk, A.Piotrowski „Rytm – muzyka – taniec w wychowaniu fizycznym”, ZNP, Kielce 1991
U.Smoczyńska-Nachtman „Zabawy i ćwiczenia przy muzyce”, Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, Warszawa 1982