Wychowanie i edukacja dzieci i młodzieży

Od dorosłych w dużym stopniu zależy jak dziecko przygotować do złożonych zadań życiowych, jak nauczyć je rozumieć świat i same siebie. Start edukacyjny w perspektywie biologicznej, psychologicznej wartości dla siebie, dla grupy, dla drugiego człowieka i szczególnej troski o każde z nich. Jest pokazaniem młodemu człowiekowi jego miejsca w społeczeństwie. Jeśli w dzieciach będzie tkwiła świadomość odrzucenia, jeśli będą głodne, wokół będą widziały tylko brud oraz spotykały się z brakiem jakiejkolwiek pomocy ze strony otoczenia, a tylko ciągłym mówieniem o beznadziejności ich położenia to nie łudźmy się, że nabiorą "same z siebie" optymizmu. Nie nauczą się dostrzegania szans dla siebie, a w konsekwencji dla społeczeństwa, które w przyszłości powinny tworzyć i rozwijać. Niewątpliwie niezbywalnym prawem i obowiązkiem rodziców jest ponoszenie odpowiedzialności za dziecko, które przywołali na świat. Sytuacja ta jest prawnie zagwarantowana i akceptowana społecznie. Za rozwijające się dziecko odpowiada także najbliższe mu środowisko - ze szkołami i siecią instytucji dydaktyczno - wychowawczych i opiekuńczo - terapeutycznych. Za dziecko i jego edukację oraz wychowanie odpowiadają zatem nie tylko rodzice. Dzieci i młodzież potrzebują pozytywnej obecności dorosłych, rodziców wychowawców. Przeżywając swoje naturalne rozwojowe kryzysy, dramaty, problemy tylko wtedy przeżywają je w sposób twórczy, konstruktywny, gdy mają oparcie w rodzinie, w mądrości nauczycieli i wychowawców. Jeśli czują się zawieszeni w próżni i nie mogą liczyć na pozytywną obecność rodziców, nauczycieli i wychowawców, wtedy inna grupa (destrukcyjna) zaczyna pełnić wobec nich role specyficznej rodziny zastępczej.
Rodzina jako podstawowa komórka społeczna musi stanowić azyl bezpieczeństwa dla dziecka i wsparcie dla niego, zwłaszcza w chwilach trudnych. Dziecko musi wierzyć swoim rodzicom i czuć, że kochają je bez względu na sytuację. Nauczyciel-wychowawca powinien nawiązywać kontakty z rodzicami aby się zorientować, czy stanowi ona rzeczywiście ostoję dla dziecka. Jeśli nie, to funkcje wychowawcze musi przejąć nauczyciel, szkoła.


Literatura:
A. Radziewicz-Winnicki (red.): "Problemy i tendencje rozwojowe we współczesnej pedagogice społecznej w Polsce" Katowice 1995
D. Waloszek "Start edukacyjny - szansą na dobrą jakość życia" Wychowanie w Przedszkolu 10/2001