Edukacja seksualna młodzieży gimnazjalnej - program autorski

„EDUKACJA SEKSUALNA MŁODZIEŻY GIMNAZJALNEJ”

DLA KLAS I –III GIMNAZJUM
W CZAPLINKU

mgr Katarzyna Udycz

„Człowieka nie możesz niczego nauczyć; możesz jedynie pomóc mu znaleźć wiedzę w nim samym”
Galileusz


Wstęp

Edukacja seksualna stanowi integralną część rozwoju człowieka. Seksualność człowieka od wieków była różnie postrzegana w zależności od szerokości geograficznej, kultur czy religii. Dziś, w XXI wieku kiedy dostęp do środków masowego przekazu stał się bardzo powszechny, temat ten nie stanowi tabu.
Telewizja, prasa czy Internet z każdej strony bombardują młodego człowieka treściami o tematyce związanej z seksem, jednakże jest to niekompletna wiedza o człowieku z biologicznego punktu widzenia, a jedynie nacechowana seksualnością przekazaną w celach marketingowych lub pornograficznych.
Dzieci i młodzież od zawsze interesują się swoim ciałem i zmianami
w nim zachodzącymi. Nie zawsze jednak mogą otwarcie rozmawiać z osobami dorosłymi na dręczące je pytania, ponieważ wiele osób nadal uważa temat seksualności za wstydliwy.
Pisząc ten program postanowiłam oprzeć się na doświadczeniu i wiedzy Grupy Edukatorów Seksualnych „Ponton”, którzy od kilku lat pomagają młodym ludziom. Jest to nieformalna grupa wolontariuszy działających przy Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Określają się jako edukatorzy seksualni. Ich działania to przede wszystkim tzw. edukacja rówieśnicza oraz poradnictwo dla młodzieży w sprawach dojrzewania, antykoncepcji i zdrowia reprodukcyjnego. Od kilku lat publikują raporty dotyczące wiedzy młodzieży
w Polsce na tematy związane z seksem, prowadzą szeroką kampanię uświadamiającą młodzież, jednakże odbywa się to w Warszawie. Ich praca skłoniła mnie do refleksji, że w mniejszych miejscowościach młodzież również boryka się z problemami swojej seksualności.

Ustalenia międzynarodowe
Najważniejsza z wymienionych kwestii - czy edukacja seksualna jest
w ogóle potrzebna dzieciom i młodzieży - została rozstrzygnięta na szczeblu międzynarodowym, m.in. podczas Światowej Konferencji na rzecz Ludności i Rozwoju (Kair, 1994) oraz IV Światowej Konferencji na rzecz Kobiet (Pekin, 1995). Polska uczestniczyła w obu konferencjach, a ich dokumenty końcowe przyjęła bez zastrzeżeń. Tym samym zobowiązała się do realizowania ich postanowień. Obradujące państwa uznały, że cena, jaką płacą młodzi ludzie za brak rzetelnej wiedzy na temat seksualności człowieka i zdrowia reprodukcyjnego, jest tak wysoka, iż rządy zobowiązane są do podjęcia odpowiednich działań na rzecz zmiany tej sytuacji. Najbardziej widocznymi skutkami braku edukacji seksualnej lub jej niewłaściwej jakości są przypadki zarażeń wirusem HIV i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową oraz wczesne i nie planowane ciąże dziewcząt i młodych kobiet.
Grupa Edukatorów Seksualnych „Ponton” w czerwcu 2009r. opublikowała raport „Jak naprawdę wygląda edukacja seksualna w Polsce?
„Wolontariusze i wolontariuszki „Pontonu” od lat prowadzą poradnictwo dla młodzieży. Z zadawanych nam codziennie pytań wynika, że poziom wiedzy na temat dojrzewania, fizjologii, seksualności i antykoncepcji u nastolatek jest zatrważająco niski. Wiemy, że spowodowane jest to przede wszystkim brakiem dostępu do edukacji seksualnej w szkołach oraz tym, że temat seksu w wielu domach objęty jest całkowitym tabu.”

Chciałabym zaproponować szereg zajęć dotyczących poruszanego przeze mnie wyżej tematu w naszym gimnazjum. Uważam, że temat jest jak najbardziej zasadny dla młodzieży gimnazjalnej, która wchodzi
w życie, a często swoją wiedzę czerpie od rówieśników.

CELE PROGRAMU

CEL GŁÓWNY

Główne założenia mojego programu to przede wszystkim przekazanie wiedzy w sposób rzetelny, bez naleciałości różnych światopoglądów religijnych, społecznych czy politycznych. Ma to być czysta wiedza na temat seksualności człowieka oparta na medycznych i biologicznych podstawach. Zajęcia będą przeznaczone dla uczniów klas I – III gimnazjum.
Edukacja seksualna to dział edukacji biologicznej i oświaty zdrowotnej zajmujący się seksualnością i płodnością człowieka oraz uświadamianiem dzieciom i młodzieży konsekwencji swobody seksualnej.
Moim założeniem jest edukowanie młodzieży w kwestii seksualności człowieka, zwiększania ich świadomości przed rozpoczęciem życia seksualnego, skłanianie do podejmowania mądrych decyzji w wyborze partnera oraz do szanowania siebie i własnego ciała.

CELE OPERACYJNE:
Uczeń powinien:
· znać podstawowe definicje z zakresu edukacji seksualnej
· posiadać właściwą postawę wobec własnej seksualności
· mieć świadomość podjęcia ryzyka związanego z rozpoczęciem przedwczesnego współżycia płciowego
· umieć powiedzieć „nie” namowom rówieśniczym do aktywności seksualnej
· znać anatomię człowieka, różnice płciowe
· znać definicje antykoncepcji i metody zapobiegania ciąży
· znać choroby przenoszone drogą płciową oraz profilaktykę wiedzy
o HIV/ AIDS

TREŚCI PROGRAMOWE

1. Kształtowanie właściwych postaw młodzieży wobec własnej seksualności.
2. Uświadamianie młodzieży konsekwencji swobody seksualnej.
3. Uczenie abstynencji moralnej, redukowanie społecznej presji (głównie
w mediach) związanej z nakłanianiem młodzieży do aktywności seksualnej.
4. Dojrzewanie człowieka – anatomia, zmiany w psychice, normy rozwojowe, różnice płciowe, miesiączka, higiena osobista.
5. Edukacja młodzieży w zakresie antykoncepcji.
6. Profilaktyka i zarys leczenia chorób przenoszonych droga płciową.
7. Rozwój aktywności seksualnej – masturbacja, pocałunek erotyczny, petting.
8. Inicjacja seksualna – problemy decyzyjne, przebieg, podstawowe prawidłowości.
9. Psychofizjologia reakcji seksualnych – reakcje seksualne kobiet i mężczyzn.
10. Fizjologia zapłodnienia i ciąży – norma, patologia, aborcja.
11. Infekcje przenoszone droga płciową, profilaktyka HIV/AIDS.
12. Choroby kobiece.

METODY, FORMY I ŚRODKI REALIZACJI PROGRAMU
Metody słowne: wykład, opowiadanie, pogadanka, dyskusja,
Metody aktywizujące: burza mózgów, sytuacyjna,
Metody eksponujące: film, fotografia, plansze tematyczne
Formy: zbiorowa, indywidualna
Środki dydaktyczne: wzrokowe, słuchowe, wzrokowo – słuchowe,
· tablica szkolna
· film
· fotografie
· ilustracje z czasopism, folderów
· nagrania magnetofonowe
· programy telewizyjne

SPODZIEWANE EFEKTY:
Po cyklu przeprowadzonych zajęć uczniowie będą posiadać większą wiedzę na temat zachowań seksualnych człowieka. Będą mieli świadomość, że dojrzałość fizyczna nie idzie w parze z dojrzałością emocjonalną oraz społeczną.
Zdobyta wiedza powinna wpłynąć na rozsądne podejście do tematu związanego z rozpoczęciem przedwczesnego życia płciowego i wszystkimi tego konsekwencjami.
Edukacja seksualna nie ma za zadanie pobudzać młodzież do aktywności seksualnej, tylko dostarczyć wiedzę i wpłynąć na uświadomienie.

EWALUACJA PROGRAMU
Ewaluacja programu oparta zostanie na testach przeprowadzonych wśród uczniów. Pierwszy test –wstępny, kolejny na zakończenie programu. Treści zawarte w programie będą realizowane przez cały rok szkolny. Analiza testów
i ich porównanie pozwoli ocenić czy osiągnęłam zamierzone cele.


BIBLIOGRAFIA:
1. Gapik L. (2008) Seksuologia, Zagadnienia wybrane. W : Z. Słomko (red.) Ginekologia, Warszawa
2. Lew – Starowicz Z., Długołęcka A. (2006) Edukacja seksualna, Świat Książki
3. Haffner D. (2002) Jak rozmawiać o sprawach intymnych?, Warszawa
4. Izdebski Z. (2005) Pedagogika seksualna, W: J. Pilch (red) Encyklopedia Pedagogiczna
5. Beisert M. (2006) Seksualność w cyklu życia człowieka