Potrafię udzielać pierwszej pomocy. Program autorski dla klas I-III

Justyna Gramała, Renata Kmieciak
nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Bukowskich w Buku

Program autorski „ Potrafię udzielać pierwszej pomocy” dla klas I – III Szkoły Podstawowej

Opracowanie zgodne z Rozporządzeniem MEN z 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. Z 15 stycznia 2009r. ) oraz Ustawa o Państwowym ratownictwie medycznym z 8 września 2006r. ( Dz.U. z 2009r. nr 11 poz. 59 )


Wstęp
Pierwsza pomoc przedmedyczna jest to zespół czynności wykonywanych w razie nagłego wypadku w celu zminimalizowania następstw, zanim możliwe będzie udzielenie specjalistycznej pomocy medycznej. Każdy może nauczyć się podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy, gdyż nawet skomplikowanie brzmiąca resuscytacja to w rzeczywistości kilka prostych czynności . jednak od tego , czy znajdzie się ktoś, kto je prawidłowo wykona, może zależeć czyjeś życie. Samo życie pisze niejednokrotnie scenariusze , w których wiedza o tym , jak pomóc , w połączeniu z szybkim działaniem dają szansę skutecznej pomocy. Ważne jest , aby edukację prozdrowotną rozpocząć jak najwcześniej, czego potwierdzeniem są wydarzenia, w których dzieci służyły pomocą w nagłych wypadkach. Wykorzystując więc dziecięcą ciekawość i chęć poznania nowego , podpierając się ciekawą formą zabawy opracowałyśmy trzyletni program udzielania pierwszej pomocy.
Autorki programu posiadają przygotowanie do prowadzenia zajęć z zakresu ratownictwa przedmedycznego zdobyte podczas Szkolenia przez Fundację Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy „ Ratujemy i uczymy ratować” oraz Szkolenia dla pracowników wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy.


Charakterystyka programu
Opracowany przez nas program autorski „ Potrafię udzielać pierwszej pomocy” przeznaczony jest dla uczniów klas I – III szkoły podstawowej. Zgodnie z założonymi celami ma on wyposażyć dzieci w niezbędną wiedzę i umiejętności szybkiego i skutecznego reagowania w sytuacjach wymagających udzielenia pomocy osobie poszkodowanej. Wraz ze sposobami udzielania pomocy przedmedycznej, program uwzględnia również zasady profilaktyki przy omawianych zagadnieniach. Zadaniem programu jest uświadomienie dzieciom o grożących niebezpieczeństwach w domu, szkole i w innych środowiskach oraz uwrażliwianie ich na dbałość o swoje zdrowie. Zakres treści programu dostosowany jest do możliwości dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Realizacja programu umożliwia kształcenie u dzieci bezpiecznych zachowań, nabycie umiejętności zachowania w sytuacji zagrożenia życie i zdrowia, a także nabycie rzeczywistych , praktycznych umiejętności udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w realnych sytuacjach zagrożenia.


Cele programu :
-kształtowanie umiejętności rozpoznawania sytuacji zagrażających zdrowiu lub życiu,
-nabycie umiejętności szybkiej oceny sytuacji zagrożenia i dostrzegania szybkich i konkretnych rozwiązań ,
-kształtowanie umiejętności szybkiego reagowania w sytuacjach trudnych ,w tym -zagrażających zdrowiu lub życiu ,
-nabycie umiejętności udzielania pierwszej pomocy w najczęściej spotykanych wypadkach w szkole /bez zagrożenia życia/ w oparciu o ocenę sytuacji zagrożenia i rodzaju urazu ,
-uważne słuchanie wypowiedzi innych ,
-dbałość o zdrowie i higienę /własną i otoczenia/,
-przestrzeganie zasad bezpieczeństwa -w tym poruszanie po drogach publicznych i rozpoznawanie sygnałów alarmowych o niebezpieczeństwie .

Metody i techniki prowadzenia zajęć:
-miniwykład,
-pogadanka,
-swobodne wypowiedzi uczniów,
-pokaz,
-praca w małych grupach,
-praca indywidualna .

Sposoby oceniania osiągnięć:
-pochwała słowna na forum grupy ,
-prezentacja wypracowanych materiałów na terenie szkoły ,
-wręczenie certyfikatu ukończenia pierwszej pomocy - potwierdzającego nabycie nowych umiejętności .
Podsumowaniem realizacji programu jest konkurs plastyczny dla klas I pt.” Potrafię ratować” ,a dla klas II i III konkurs teoretyczno-praktyczny dotyczący zasad udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej

Realizacja programu odbywać się będzie w szkole ,w małych grupach -w godzinach ustalonych z wychowawcą.
Rozpoczęcie realizacji programu zaplanowane jest od I semestru roku szkolnego 2010/2011 .Kontynuacja odbywać się będzie w następnych latach:klasy drugie i trzecie ciąg dalszy programu , klasy pierwsze od początku zaplanowanej tematyki.

Głównym realizatorem programu są autorki:Renata Kmieciak i Justyna Gramała.
Pomoce dydaktyczne:
-”Mój podręcznik do nauki pierwszej pomocy”- WOŚP
-kartonowe aparaty telefoniczne ,
-płyty VCD-„ Ratujemy i uczymy się ratować”
-5 fantomów ,
-podstawowe środki opatrunkowe ,
-apteczka pierwszej pomocy.

Program został oceniony przez fachowców:
-Ratownika medycznego FALC Sp. z o.o.
-Pielęgniarkę szkolną .

Treści kształcenia i wychowania realizowane na zajęciach:
klasa I :
Schemat - podstawowe czynności ratujące życie :
-bezpieczeństwo ,
-sprawdzanie przytomności ,
-wezwanie pomocy ,
-udrożnienie dróg oddechowych,
-sprawdzanie oddechu /10 sek./:
.jest oddech -pozycja boczna ustalona ,
. brak oddechu- tel.999 lub 112 ,
.30 uciśnięć klatki piersiowej i 2 oddechy ratownicze .

Po zajęciach uczeń powinien :
-ocenić stan poszkodowanego ,
-wezwać pomoc podając precyzyjne informacje ,
-znać numery alarmowe ,
-znać etapy postępowania przy ustalaniu przytomności poszkodowanego,
-sprawdzić oddech ,
-ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej .

klasa II :
-rozpoznawanie rany ,
-dezynfekcja rany ,
-zakładanie opatrunku ,
-bandażowanie ,
-usztywnianie kończyn ,
-ochrona przed wychłodzeniem ,
-podręczna apteczka.

Po zajęciach uczeń powinien :
-znać zasady bandażowania i usztywniania kończyn,
-wykonać proste opatrunki i bandażować ,
-znać wyposażenie podręcznej apteczki .

klasa III :
-omdlenia ,
-krwotok z nosa ,
-oparzenia ,
-zadławienia .

Po zajęciach uczeń powinien :
-znać zasady udzielania pierwszej pomocy przy omdleniach ,
-wiedzieć , jak zatamować krwotok z nosa ,
-umieć właściwie postępować w przypadku poparzeń ,
-udzielić skutecznej pomocy w przypadku zadławienia.


Literatura :
Anna Chrząszczewska „ Bandażowanie” Wydawnictwo Lekarskie PZW. Warszawa 2007
Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia. Praca zbiorowa pod redakcją Witolda Jurczyka i Andrzeja Łakomego. Wydawca : FHU Grzegorz Słomczyński . Kraków 2008
Fundacja WOŚP- Podręcznik do nauki pierwszej pomocy -dla nauczyciela. Warszawa 2006
Życie Szkoły nr 2/2004 WSiP Warszawa