Scenariusz zabawy andrzejkowej

Scenariusz uroczystości z okazji Andrzejek

Data: 30.11.2010

Temat: „Andrzejkowe wróżby”

Cel ogólny:
• wdrażanie do pielęgnowania i szacunku dla tradycji i obrzędów ludowych
• zapoznanie i rozbudzanie zainteresowań wybranymi tradycjami i obrzędami ludowymi związanymi z dniem św. Andrzeja
• rozbudzanie wyobraźni i pomysłowości dziecka
• integracja dzieci przedszkolnych z pierwszoklasistami

Cele operacyjne:
Dziecko:
• zna zwyczaje i tradycje andrzejkowe,
• pobudza wyobraźnię i pomysłowość
• dowartościowuje się poprzez aktywny udział w zabawach i konkursach
• poszerza zasób słownictwa
• umie wyrażać uczucia i przeżywać radość zabawy z kolegami i koleżankami
• integruje się w zabawie i umie współdziałać z grupą kolegów i koleżanek

Metody:
- słowne – opis, instrukcja, opowiadanie
- czynne – gry, zabawy, konkursy, tańce
- oglądowa – pokaz, obserwacja

Formy: zbiorowa, indywidualna, grupowa

Środki dydaktyczne:
Wiersz D. Geller pt.: „Wieczór andrzejkowy“, gawęda o św. Andrzeju, kapelusz, monety jednogroszowe, miska z wodą, karteczki w sześciu kolorach, przedmioty przedstawiające różne zawody, worek, klucz, cukierki, świeczki, 9 gwiazd - koło z symbolami, butelka plastikowa, buty dzieci, podgrzany wosk, płyty z muzyką, magnetofon, lampiony, balony,
4 jabłka na nitce, rolki papieru toaletowego, 5 kubeczków (cukierek, liść laurowy, pieprz, piórko, moneta), list św. Andrzeja do dzieci, bibuła, księga magii i zaklęć, polecenia do „Muzycznej loteryjki”, 2 sylwety serc z imionami chłopców i dziewczynek, szkatułka
z przepowiedniami, kapelusze dla dzieci, przebrania dla wróżek, gazety.
Przebieg zajęć:

1. Recytacja wiersza D. Geller pt.: „Wieczór andrzejkowy

„Świeca marszczy złoty nos.
Z każdej strony kapie wosk.
Cienie tłoczą się co krok,
już w pokoju straszny tłok!
Cienie tu i cienie tam -
pewnie przyszły wróżyć nam.”

2. Gawęda o dniu świętego Andrzeja. Wszyscy siadają w kręgu a wróżki odczytują gawędę ze starej księgi.
„Człowiek często myśli o tym, co go jeszcze w życiu spotka. Planuje, marzy. Zbliża się wigilia Andrzeja, a wraz z nią andrzejki i andrzejkowe wróżby. Posłuchajcie, skąd wzięła się tradycja andrzejek.
Wróżby pochodzą prawdopodobnie ze starożytnej Grecji. Grecka nazwa męża (czy mężczyzny) "aner", w drugim przypadku "andres", sprawiła być może, że zaczęto Andrzeja uznawać za rozdawcę mężów, a dzień jego pamięci poświęcono dziewczęcym wróżbom.

Wróżby były to przepowiednie matrymonialne, czyli związane z zamążpójściem, bo jak mówi ludowe przysłowie: „Na świętego Andrzeja błyska pannom nadzieja". Dziewczęta chciały wiedzieć, która pierwsza wyjdzie za mąż, jakiego dostanie męża, czy będzie szczęśliwa. Przed przystąpieniem do wróżb panny starały się pozyskać pomoc i opiekę świętego przez modlitwy i zachowanie postu.
A kiedy i jak to wszystko się zaczęło?. Późną jesienią po zakończeniu wszystkich prac rolnych, gdy dni były coraz krótsze, a wieczory dłuższe, następował okres wróżb i zalotów, ale dniem szczególnym był 29 listopada - wigilia św. Andrzeja. Wówczas na wsiach rozpoczynała się pora kojarzenia małżeństw. Wszystkie panny chciały dowiedzieć się
o swoim losie. Tej nocy dziewczęta wróżyły z butów ustawionych jeden za drugim i z kości baranich rzucanych psom. Zwierzęta były bardzo pomocne we wróżeniu, w przepowiadaniu kolejności wychodzenia za mąż. Podsuwały, więc panny smakołyki, np. głodnemu psu,
a której smakołyki zjadł wcześniej, tej zamążpójście było pewne. Panny dawały upust swej pomysłowości w odczytywaniu znaków, losowały włożone pod poduszkę karteczki
z imionami chłopców. Wróżono też sobie ze sztachet w płocie. Dziewczyna dotykała każdej sztachety i powtarzała: „kawaler, wdowiec". Bardzo popularną wróżbą było lanie wosku. Roztopiony wosk wlewano na wodę przez dziurkę od klucza, słomę lub podkowę i po zastygnięciu przyglądano się, jaki kształt ma cień woskowej figury”.

3. Wróżba 1 - Misa z wodą.
Na środku sali stawiamy miska z wodą. Każde z dzieci otrzymuje 1 grosz i na słowa:
„Hokus, pokus, czary mary,
aby wróżba się spełniła złóżmy dary"
z odpowiedniej odległości, tyłem, wrzuca monetę do miski. Pomyślane wcześniej marzenie spełni się, jeśli grosik wpadnie do miski z wodą.

4. Wróżba 2 – Kim będę?

Zapraszamy dzieci do zabawy ruchowej przy melodii muzyki. Dzieci tworzą koło i podają sobie nawzajem worek, w którym ukryte są przedmioty symbolizujące zawody:

- książka- pisarz
- jabłko- ogrodnik- ogrodniczka
- grzebień- fryzjer- fryzjerka
- mapa- podróżnik- podróżniczka
- mikrofon- piosenkarz- piosenkarka
- hełm- strażak
- statek- marynarz
- różaniec- ksiądz, zakonnica
- fleki- szewc
- metr krawiecki- krawcowa, krawiec
- klocek- budowniczy
- samolot- pilot
- gwiazda- aktor- aktorka
- krzyż- ksiądz, zakonnica
- moneta- biznesman
- płyta CD- informatyk
- ołówek stolarski- stolarz
- strzykawka- pielęgniarka
- kreda- nauczyciel
- koperta- listonosz
- gwizdek- trener
- gazeta- dziennikarz
- łyżka- kucharz, kucharka
- plastikowy talerz- kelner
- paragon- sklepowa
- piłka- nauczyciel w-f
- znak drogowy- policjant
- zdjęcie- fotograf
- aparat- fotograf
- miotła- sprzątaczka,
- szufelka- sprzątaczka
- zeszyt- student
- nożyczki- krawcowa
- pędzel- malarz
- auto- mechanik
- lakier do paznokci- kosmetyczka
- tabletki- farmaceuta
- kula - wróżka
- stetoskop- lekarz
- zwierzę hodowlane- rolnik
- pies- weterynarz
- zestaw do nurkowania - nurek
- kwiatek- kwiaciarka
- drewno - drwal
- pierścień – jubiler

Przed kolejną wróżbą wszyscy za wróżką wypowiadają:

,, ŚWIĘTY ANDRZEJU DAJ NAM ZNAĆ, CO SIĘ BĘDZIE Z NAMI DZIAĆ”

5. Wróżba 3 ,,Kubki przyszłości”.
Pod kubkami umieszczone są przedmioty, które mają swoje tajemnicze znaczenie. Dzieci wybierają jeden z kubków, a wróżka odczytuje symbolikę znajdującego się pod nim przedmiotu:
• cukierek – życie słodkie i wesołe,
• piórko - życie lekkie i przyjemne,
• ziarenko pieprzu – życie pełne przygód,
• moneta - życie w przepychu i bogactwie,
• liść laurowy - życie pracowite i pożyteczne.
6. Zabawa muzyczno-ruchowa "Muzyczna loteryjka"
Dzieci tańczą w kole w rytm muzyki. W pewnej chwili prowadzący wyłącza muzykę, a ktoś
z uczestników wyciąga z zaczarowanego pudełka los i odczytuje go. Na losie napisane jest polecenie, które należy wykonać. Po ponownym włączeniu muzyki dzieci tańczą dalej.

7. Wróżba 4 – „Mój przyszły mąż/moja przyszła żona”.
Dzieci przekłuwają serca, na których wypisane są imiona dziewczynek i chłopców. Wylosowane imię będzie imieniem przyszłego męża/żony.

8. Wróżba 5 - „Koło przeznaczenia – Co mówią gwiazdy?".
Na środku sali leży butelka, a wokół niej gwiazdy - symbole. Każdy kręci butelką. Wróżka odczytuje symbol, który wskazuje butelka i omawia znaczenie wylosowanego symbolu.

1. Będziesz bogatym biznesmenem. Sukces w interesach (symbol pieniądza, moneta).
2. Przed tobą kariera naukowa zaszczyty i słowa (symbol książki).
3. Przed tobą kariera aktorska lub piosenkarska, będziesz gwiazdą (symbol gwiazdy).
4. Czeka cię wielka miłość i szczęście rodzinne (symbol serduszka).
5. Czeka cię miła niespodzianka. Czekają Cię wspaniałe przygody. Będziesz wiele podróżował (symbol walizki).
6. Będziesz mieszkał w pięknym domu z ogrodem (symbol domu).
7. Będziesz miał dużo dzieci (symbol małego dziecka).
8. W przyszłości będziesz ważną osobą (korona).
9. Będziesz zakonnicą (różaniec).

9. Wróżba 6 z butami - „Komu spełnią się marzenia?"
Każde dziecko zdejmuje jeden but i marzy o czymś. Buty ustawione są jeden za drugim, od okna do drzwi. Te buty, które stały na końcu, przestawia się do przodu, aż któryś przekroczy próg. Właścicielowi buta, który pierwszy stanął na progu, spełnią się wszystkie marzenia. Dzieci powtarzają chórem zaklęcie:
„Marzysz ty! Marzę ja!
Niech się spełni, raz i dwa!”

10. Wróżba 7 – „Kolorowa przepowiednia.”
Dzieci siedzą w kręgu, losują karteczki w sześciu kolorach. Następnie wstają dzieci, dobierają się według kolorów, tworzą grupy i siadają. Wróżka czyta z „Księgi wróżb", o jakich przestrogach na przyszłość mówią dzieciom wylosowane kolory.

CZERWONY
Jesz za dużo słodyczy. Musisz je ograniczyć, bo w przyszłości będziesz musiał być częstym gościem u dentysty. Wszyscy wiedzą jak bardzo tego nie lubisz.
ZIELONY
Bądź ostrożny w drodze do szkoły. Patrz uważnie pod nogi i bacznie rozglądaj się na przejściu przez ulicę. Gdy będziesz uważał nic złego się nie stanie.
ŻÓŁTY
Bardziej dbaj o swoje zdrowie, cieplej się ubieraj. Nie pij zimnych napojów, gdy jesteś spocony. Noś zawsze zimą czapkę i nigdy nie zapominaj o szaliku.
NIEBIESKI
Zawsze pilnuj swoich rzeczy, bo możesz coś cennego zgubić. Nie bądź taki roztargniony.
BIAŁY
Pijesz za mało mleka, masz słabe kości. Jedz więcej nabiału, a nie tylko chrupki i wafelki.
CZARNY
Za często się kłócisz. Unikaj nieporozumień, a wszystko będzie wokół ciebie bardziej kolorowe.

11. Wróżba 8 w kole – Szkatułka.
Wróżka prosi o utworzenie koła. Zadaniem uczestników jest podawanie sobie z ręki do ręki szkatułki z karteczkami, na których zapisana jest wróżba.
Szkatułkę podajemy sobie przy dźwiękach muzyki, kiedy muzyka przestaje grać uczestnik zabawy, który trzyma szkatułkę otwiera ją i wyciąga jedną karteczkę.

Wygrasz na loterii.
Spełnią się marzenia.
Czekają cię podróże.
Czeka cię nagroda.
Czeka cię słodkie życie.
Czeka cię sława.
Główna nagroda w teleturnieju.
Zrobisz karierę naukową.
Czeka cię podroż.
Czeka cię bogactwo.
Czeka cię sława.
Będziesz mieć cudowne życie.
Zakochasz się.
W najbliższym czasie przeprowadzisz się.
Otrzymasz prezent.
Poznasz nowego kolegę.
Będziesz bogatym biznesmenem.
Przed tobą kariera naukowa zaszczyty i słowa.
Będziesz aktorem- aktorkom.
Będziesz piosenkarką- piosenkarzem.
Będziesz gwiazdą.
Czeka cię wielka miłość.
Czeka cię miła niespodzianka.
Będziesz wiele podróżował.
Będziesz mieszkał w pięknym domu z ogrodem.
Będziesz miał dużo dzieci.
Ucz się i pamiętaj - Twoja przyszłość jest w Twoich rękach.
(kilka napisów się powtarza).

12. Zabawa ruchowa „Taniec z balonem”.
Dzieci dobierają się w pary (pierwszaki z przedszkolakami) i tańczą w rytm muzyki trzymając balon (co jakiś czas zmieniając sposób trzymania):
- czołem,
- brodą
- brzuchem.
Pary, którym uda się utrzymać balon bez upuszczenia go na podłogę przechodzą do następnego etapu. W drugiej konkurencji zwiększamy stopień trudności – dzieci mają za zadanie tańczyć na składanej gazecie. Wygrywa para, która zatańczy wspólnie na najmniejszym fragmencie gazety bez dotykania podłogi.

13. Zabawa ,,Kto pierwszy zje?”.
W zabawie biorą udział 4 chętne pary. Ich zadaniem będzie zjeść jak najszybciej jabłko zawieszone na nitce bez pomagania sobie rękami.

14. Konkurs „Wesołe mumie”.

Tym razem w zabawie biorą udział 3 cztero – osobowe zespoły. Reszta dzieci jest sędziami i widownią. Każde z drużyn wybiera po jednym dziecku, które będzie mumią, zaś pozostałe dzieci będą owijać je szczelnie papierem toaletowym. Wygrywa ten zespół, który najszczelniej, najstaranniej (przy czym także najszybciej!) obwinie swoją mumię.

15. Zabawa ruchowa „Taniec z kapeluszem”.
Dzieci ustawiają się w dużym kole i tańczą w rytm muzyki przekazując kapelusz kolejnej osobie, gdy muzyka umilknie, ten kto trzyma kapelusz odchodzi z zabawy.

16. Wróżba 9 – „Lanie wosku.”
Ta wróżba wymaga zachowania szczególnej ostrożności. Wosk topią dorośli. Dziecko trzyma duży klucz, a nauczyciel ostrożnie przelewa wosk przez otwór w kluczu do miski z wodą. Dzieci powtarzają zaklęcie:
Czary mary, wosku lanie,
Co ma stać się, niech się stanie!

17. Odczytanie listu św. Andrzeja i zaproszenie wszystkich zebranych na poczęstunek.
W sali ukryty został list od św. Andrzeja. Przy wskazówkach wróżek dzieci mają za zadanie go odszukać. Znaleziony list odczytują uroczyście wróżki.

Kochane dzieci!
Bardzo się cieszę, że urządziłyście w swojej sali wspaniałą zabawę andrzejkową. Wasze wróżby bardzo mi się podobały. Bawiłyście się zgodnie w zespole i doskonale współpracowałyście w grupach. W nagrodę zapraszam na wspaniały poczęstunek. Każdy z Was dostanie również ode mnie małą gałązkę wiśni.
Po powrocie do domu wstawcie ją do wody. Jeśli zakwitnie w Boże Narodzenie, spełnią się wszystkie wasze dzisiejsze wróżby.
św. Andrzej