ŚCIEŻKA DYDAKTYCZNA
TEMAT: Poznajemy rośliny synantropijne i zwierzęta mieszkające w mieście.
1. Założenia ścieżki:
Klasa: VI
Cel ogólny: Poznanie walorów przyrodniczych najbliższego otoczenia szkoły.
Cele szczegółowe:
- Uczeń obserwuje i opisuje przyrodnicze składniki środowiska
- Uczeń dostrzega walory przyrodnicze najbliższego otoczenia.
- Uczeń rozpoznaje za pomocą atlasów i prostych kluczy pospolite gatunki roślin i zwierząt.
- Uczeń czyta mapy, interpretuje wykresy i tabele.
Miejsce przeprowadzenia ścieżki dydaktycznej:
Lublin, Szkoła Podstawowa nr 3,
Park Akademicki
Miasteczko Akademickie
Metody i środki dydaktyczne:
Karty pracy, kompas, atlasy do oznaczania roślin zielnych i drzew, atlasy do oznaczania bezkręgowców, mapa topograficzna Lublina,
2. Charakterystyka obszaru:
Lublin to największe miasto w Polsce na wschód od Wisły, położone na niezwykle malowniczym terenie północnego skraju Wyżyny Lubelskiej, nad rzeką Bystrzycą, na wysokościach 163-238 m n.p.m. Lublin leży na środkowym wschodzie Polski, a dolina Bystrzycy dzieli miasto na dwie odmienne krajobrazowo części:
lewobrzeżną, stanowiącą część Płaskowyżu Nałęczowskiego z urozmaiconą rzeźbą terenu, głębokimi dolinami i starymi wąwozami lessowymi,
prawobrzeżną, stanowiącą część Płaskowyżu Świdnickiego i Wyniosłości Giełczewskiej, z rzeźbą bardziej płaską i mniej urozmaiconą.
Średnia roczna temperatur powietrza wynosi +8,0°C. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec, ze średnią temperatur +18,7 °C, najzimniejszym styczeń –5,0 °C. Okresy letni i wegetacyjny trwają dość długo (odpowiednio 100-110 i 210-220 dni). Średnia roczna suma opadów wynosi ok. 550 mm, przy największym natężeniu w miesiącach letnich (220 mm), a najmniejszym w zimowych. Czas zalegania pokrywy śnieżnej wynosi 80 dni.
3. Przebieg zajęć:
Stanowisko 1. Pod pomnikiem na placu obrońców Lublina.
Pomnik przy ul. Zana stoi w miejscu prowizorycznego cmentarza ofiar wojny obronnej 1939 r. Został odsłonięty 21 IX 1987 przez Jana Dobraczyńskiego, przewodniczącego Rady Krajowej PRON. Autorem monumentu jest Jerzy Kierski. Pomnik składa się z rzeźby przypominającej swym kształtem wybuch bomby (wys. 5 m) oraz z murku (wys. 1,35 m), na którym umieszczono pięć mosiężnych tablic (montowanych z 2-3 mniejszych, o końcowych wymiarach 116 x 50 cm). Na nich ok. 600 nazwisk.
Instrukcja do zad. 1.
Stoisz przed pomnikiem. Określ kierunki geograficzne. Na podstawie planu wytycz trasę wycieczki do Parku Akademickiego, uwzględnij najkrótszą drogę.
Określ w jakim kierunku geograficznym względem pomnika znajduje się: ośrodek zdrowia, dom kultury, szkoła. Zapisz wyniki.
KARTA PRACY NR 1
Zad 1. Oznaczenie kierunków geograficznych podanych miejsc względem punktu orientacyjnego.
Obiekt Kierunek geograficzny obiektu względem pomnika.
Szkoła
Dom kultury
Ośrodek zdrowia
Zad 2.
Załącznik 1. Fragment mapy topograficznej Lublina
Wytycz trasę wycieczki pieszej do Parku Akademickiego, uwzględniając najkrótszą drogę, zaznacz trasę na mapie. (xero mapy topograficznej Lublina) Stanowisko 2. Park Akademicki na terenie Miasteczka Akademickiego.
Miasteczko Akademickie Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej - baza budynków uczelni oraz kompleks domów studenckich UMCS w Lublinie. De facto tworzy ona odrębną dzielnicę miasta z własną administracją i zasadami, stanowiącą zaplecze także dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Uniwersytetu Przyrodniczego.
KARTA PRACY NR 2
Zad. 1
Odszukaj i zaznacz na mapie ulice które stanowią umowne granice Miasteczka Akademickiego.
- od północy: ul. Weteranów
- od wschodu: ul. Uniwersytecka
- od południa: ul. Głęboka
- od zachodu: al. Kraśnicka
Zad. 2. Obserwacje zwierząt.
Rozejrzyj się dookoła, w parku żyje wiele zwierząt. Twoje zadanie polega na dokładnej obserwacji jednego z nich ( zwierzę należące do kręgowców)i na sporządzeniu notatki. Skorzystaj z atlasu jeśli masz problem z rozpoznaniem gatunku zwierzęcia.
Nazwa gatunkowa zwierzęcia;
Gdzie żyje twoje zwierzę? Podkreśl właściwe określenie.; Wspina się po drzewach
Pływa w wodzie
Fruwa
biega
Jakiego rodzaju i koloru jest jego pokrycie ciała?;
Spójrz na stopy czym są zakończone?.;
Przyjrzyj się głowie twojego zwierzęcia. Czy ma dziób czy pysk? Podkreśl właściwe.; Dziób, pysk
Jakim pokarmem odżywia się twoje zwierzę?;
Wymień przystosowania tego zwierzęcia do środowiska w którym żyje.;
Zad. 3. Obserwacje bezkręgowców.
W parku mieszka wiele bezkręgowców, twoje zadanie polega na złowieniu jednego okazu i dokładnym jego przebadaniu. Dane zapisz w tabeli. Po dokonaniu obserwacji wypuść zwierzę na wolność. W celu określenia gatunku skorzystaj z atlasu do oznaczania bezkręgowców.
Nazwa gatunkowa;
Grupa bezkręgowców; Pierścienice, owady, pajęczaki, mięczaki,
Sposób poruszania się;
Budowa morfologiczna – wpisz części ciała.;
Sposób odżywiania ; Roślinożerny, drapieżnik, wszystkożerny
Rysunek schematyczny pokroju ciała.;
Zad. 4 Rozpoznawanie drzew liściastych.
Rozpoznaj 5 gatunków drzew liściastych, dokonaj ich obserwacji, uzupełnij kartę pracy. Do oznaczania gatunków skorzystaj z klucza lub atlasu drzew.
Nazwa gatunkowa; Pokrój drzewa; Rys. schematyczny liścia; Rys. schematyczny owocu / kwiatu; Obwód pnia na wysokości klatki piersiowej.
1.
2
3.
4.
5.
Stanowisko 3. Pomnik Marii Curie - Skłodowskiej
Zad. 5. Składniki krajobrazu naturalnego i wytworzonego przez człowieka.
Stoisz przed pomnikiem Marii Curie - Skłodowskiej. Rozejrzyj się wokół i rozpoznaj składniki naturalne krajobrazu i składniki antropogeniczne. Uzupełnij tabelę.
SKŁADNIKI NATURALNE KRAJOBRAZU SAKŁADNIKI ANTROPOGENICZNE KRAJOBRAZU4. Ewaluacja zajęć:
Ankieta jest anonimowa, proszę o odpowiedzi na następujące pytania:
1. Czy jesteś zadowolony ze swojej aktywności na lekcji?
TAK NIE
2. Czy chcesz uczestniczyć w podobnych zajęciach?
TAK NIE
3. Czy zajęcia terenowe przyczyniły się do poszerzenia Twojej wiedzy?
TAK NIE
4. Jak określasz stopień trudności zadań? (określ w skali 0-6)
1 2 3 4 5 6
5. Czy zrozumiałeś treści poleceń?
TAK NIE
6. Jak oceniasz atmosferę panującą podczas zajęć?
........................................
7. Jak oceniasz organizację pracy na zajęciach terenowych?
........................................
5. Literatura:
- Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych i gimnazjów.
- Poniżej - opis pomnika (ze strony www.tnn.pl/Pomnik_Obro%C5%84c%C3%B3w_Lublina,2049.html)
http://pl.wikipedia.org/wiki/Lublin
http://wapedia.mobi/pl/Miasteczko_Akademickie_Uniwersytetu_Marii_Curie-Skłodowskiej?p=5
Materiały dydaktyczne do prowadzenia lekcji w Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa