Temat: „Czuję dotykiem.”
Przedmiot odkrycia dziecka:
Uświadomienie sobie, że to, co nas otacza zbudowane jest z różnorodnych substancji. Każdy ma skojarzenia ze słowami miękki, twardy, kruchy, sypki, mokry itp. Jednak nie wszystkie skojarzenia są trafne. Świat składa się z malutkich cząsteczek, które potrafimy rozpoznać za pomocą dotyku, ale trzeba poznawać dokładnie, by dobrze wiedzieć z czym się spotykamy.
Punkt wyjścia:
Uczniowie zostają wprowadzeni do sali, w której na kilku stolikach przygotowane są plakaty i rekwizyty przydatne do lekcji (chleb, naczynie z wodą, kamień, plastelina, piasek, zboże). Na początku dzieci oglądają i dotykają wystawkę a następnie siadają po turecku w rozsypce. Skupiają teraz uwagę na nauczycielu. Prowadzący zapoznaje dzieci z kilkoma przysłowiami, które prezentuje w formie „mini przedstawienia”. Gestami, opisem słownym czy postawą stara się prezentować sytuacje zawarte w przysłowiach.
• „Chleb i woda, nie ma głoda”
• „Trafiła kosa na kamień”
• „Na pustynię nie trzeba piasku nosić”
• „Ziarnko do ziarnka, a zbierze się miarka”
• „Mokry deszczu się nie boi”
Po przedstawieniu każdego przysłowia nauczyciel pyta dzieci, jak je rozumieją oraz tłumaczy prawidłowe znaczenie. Odbywa się dyskusja na temat tego, co czuły dzieci dotykając poszczególne przedmioty.
Zadania:
1. Dzieci losują karteczkę z wyrazem (możliwe do wylosowania: mokry, twardy, kruchy, sypki, miękki) i rysują to, co z danym słowem im się kojarzy.
2. Lepienie z plasteliny kamienia, chleba, ziarnek piasku, kropli deszczu.
3. Odgadywanie zagadek oraz malowanie tych postaci.
„Twardy jak drzewo a w dodatku, kłamiąc nos mu rośnie jak gałązki wiosną”
„Jest maleńkim ludzikiem, ulepiła go Tosia; mieszka w jej piórniku nosząc małe, zielone, plastelinowe slipy”
Warunki materialne:
Sala: stoliki z chlebem, naczyniem z wodą, kamieniami, plasteliną, piaskiem, zbożem. Sala wyposażona w te rekwizyty ma wprowadzić dziecko w temat zajęć oraz zapoznawać je za pomocą zmysłu dotyku i wzroku.
Zadanie 1: woreczek z losami, duże kartki i zestawy kredek.
Zadanie 2: plastelina.
Zadanie 3: zagadki zapisane na dużych brystolach, kartki, mazaki.
Element wymagający wyeksponowania:
Przysłowia są raczej dość trudnym elementem zajęć dzieci. W związku z tym, nauczyciel musi stawiać nacisk na umiejętne prezentowanie „sobą” danych sytuacji. Na dodatek, aby dziecko mogło uzmysłowić sobie, czym jest świat substancji, za pomocą dotyku musi je poznać bądź spotkać się z nimi po raz kolejny na zajęciach. Istotnym elementem jest dyskusja, wymiana skojarzeń, gdyż one właśnie przyczyniają się do poszerzania horyzontów myślowych już u młodych osób.