Rodzina - mapa mentalna. Scenariusz zajęć do innowacji pedagogicznej "Śladami naszych przodków"

Cele ogólne:wzmocnienie poczucia tożsamości kulturowej, historycznej, narodowej i etnicznej ucznia. poznanie wartości interpersonalnych, prestiżowych - rodzina, status społeczny, autorytet, bezpieczeństwo, przyjaźń, solidarność, odpowiedzialność.

Metoda: ekspresja słowna (czytanie wierszy, rozmowa, „burza mózgów”), działanie – tworzenie mapy mentalnej.

Pomoce i materiały: wydruki wierszy, małe karteczki w trzech kolorach {różowy, niebieski, żółty), duży arkusz papieru, klej, dlugopisylub mazaki, kolorowe markery, aparat fotograficzny.

Literatura:
Gajewska G., Bazydło-Stodolna K., Teoretyczno-metodyczne podstawy pracy opiekuńczo-wychowawczej w świetlicy, Zielona Góra 2005; Pankowska K., Gajewska G., Szczęsna A., Dolński A., Teoretyczno-metodyczne aspekty wychowania, Zielona Góra 2008;

Przebieg zajęć:

1. Powitanie - dzieci stają w kole, nauczyciel przesyła „iskierkę przyjaźni”: „Iskierkę przyjaźni puszczam w krąg, niech zaraz powróci do mych rąk”.
2. Dzieci siadają w kole i po wysłuchaniu wiersza autorstwa M. Wiśniewskiej-Koszeli pt. „Weźcie mnie za ręce” próbują samodzielnie odgadnąć temat zajęć, nauczyciel podaje temat.
3. Nauczyciel odczytuje wiersz pt. „Rodzina zastępcza”, a następnie przy pomocy „burzy mózgów” wszyscy starają się odpowiedzieć na pytanie ‘co to jest rodzina i jakie ma zadania? Jaka powinna być dobra rodzina?’
4. Każde dziecko dostaje trzy kolorowe karteczki i ma na nich wypisać słowa, które kojarzą mu się z wyrazem RODZINA.
5. W środku koła leży duży arkusz papieru, w nagłówku ma wpisany wyraz RODZINA i podzielony jest na trzy części. Dzieci odczytują wypisane przez siebie słowa, dzielimy je na kategorie: osoby, czynności i uczucia związane z rodziną i naklejamy na dużym arkuszu w odpowiedniej rubryce.
6. Nauczyciel odwraca karton na drugą stronę, na jego środku w kółku wpisane jest słowo RODZINA, wokół niego narysowane są w trzech rzędach płatki kwiatka. Dzieci zastanawiają się, które uprzednio wymieniane słowa związane z rodziną powinny znajdować się najbliżej środka kwiatka, a które najdalej i wpisują je w odpowiednie płatki – powstaje mapa mentalna.
7. Dzieci otrzymują kartki i każde na swojej wypisuje cech rodziny, w której chciałoby żyć. Następnie każde dziecko prezentuje cech „swojej” rodziny. Odpowiadamy na pytanie „czy jest ona zbliżona do ideału, o którym mówiliśmy wcześniej”?
8. Zakończenie zajęć – robimy wspólne zdjęcie na tle mapy mentalnej, informacja zwrotna dla nauczyciela, każdy odpowiada jak się czujemy po odbytych zajęciach.

Opracowała: Elżbieta Graczyk
Załącznik nr 1

Weźcie mnie za ręce
autor: Małgorzata Wiśniewska-Koszela
Z noskiem spłaszczonym na szybie,
z maleńką łezką w oku,
czekam w ciemność wpatrzony,
aż wyłonicie się z mroku.

Każde z Was jest połówką
jabłuszka rumianego,
gdy razem jesteście w domu,
to latem pachnie, dlatego.

W pośpiechu, wśród obowiązków,
tak często się mijamy.
Wieczorem czekam stęskniony
na powrót taty i mamy.

Mamo i Tato,
weźcie mnie za ręce.
Kochajcie mnie mocno,
ja nie chcę niczego więcej.
Załącznik nr 2
Rodzina zastępcza

W maleńkim miasteczku,
Niedaleko młyna,
Mieszka sobie w zgodzie
Zastępcza rodzina.
Jest w niej ciocia, babcia,
Rodziców oboje,
Trzy miłe dziewczynki
I chłopczyków dwoje.
Na wolną sobotę
Maluchy czekają,
Bo całą rodziną
Piknik urządzają.
Biorą z sobą piłkę
Lekką, kolorową.
Mają z nią zabawę
Wszyscy wyborową.
Zimą dzieci kule
Białe ulepiają
I do bitwy śnieżnej
Wszystkich zapraszają.
Jak śmieszne bałwanki
Śniegiem oblepieni,
Wracają do domu
Przyjemnie zmęczeni.
Dobrze jest im razem.
Ciepła dużo mają.
Rodzice i dzieci
Sobie pomagają.