Pozyskanie drewna w drzewostanach młodszych klas wieku

Trzebieże w d-st. młodszych klas wieku powinno się prowadzić w warunkach istniejącej już sieci szlaków operacyjnych założonych w czasie czyszczeń, a nawet przy zakładaniu upraw.
Cięcia mają tu charakter całkowicie pozytywny i polegają na wycinaniu drzew utrudniających rozwój drzewom przyszłościowym. Podstawowy cel: stworzenie optymalnych warunków rozwoju drzewom najlepszym.
Stosowane technologie pracy w dużej mierze zależą od gatunku drzewa oraz od wyrobionego sortymentu drewna okrągłego.
W Polsce przeważają d-st. sosnowe, w których cięcia pielęgnacyjne można w zasadzie prowadzić przez cały rok.
Celowe jest jednak ograniczenie pozyskania w niektórych miesiącach, do których należy przede wszystkim zaliczyć okres wiosennego rozwoju drzew (z uwagi na łatwe uszkodzenie pni).

W d-st. młodszych klas wieku produkuje się głównie drewno przeznaczone dla górnictwa, przemysłu celulozowo-papierniczego i płytowego oraz żerdzie.
W Polsce preferowany jest w tym przypadku system drewna długiego, przy którym w lesie przy pniu drewno jest ścinane i okrzesywane, następnie zrywane, odbierane i przewożone na składnicę, gdzie jest korowane i przerzynane w sposób zależny od jego przeznaczenia. Wszystkie operacje od ścinki po korowanie wykonywane są przez pracowników zaliczonych do grupy robotników leśnych.

Ciekawą skandynawską modyfikacją, zalecaną do stosowania w d-st. młodszych klas wieku, jest technologia, przy której podstawowe znaczenie ma mikrociągnik „żelazny koń”.
Maszyna porusza się na gąsienicach z szybkością 3 km/godz., szer. maszyny 108 cm,
ładowność 0,8 m3 .
Tak mały ciągnik z powodzeniem może poruszać się po bardzo wąskich szlakach, a w rzadszych d-st. nawet między drzewami. Używany jest on do cięć pielęgnacyjnych w dwu wersjach:
„PIRAYA” i „PRO”.

Technologia „Piraya”
Przeznaczona do pozyskiwania całych drzew. Drwal doprowadza mikrociągnik do ścinanego drzewa, które obala na ławę zębatą maszyny. Jeżeli nie ma możliwości dojazdu do pnia to ścięte drzewo drwal donosi do maszyny używając haków lub ręcznych kleszczy zrywkowych. Po dokonaniu zrywki do drogi wywozowej zębatą ławę się przechyla i ciągnik wyjeżdża spod zerwanego drewna.

Technologia „Pro”
Mikrociągnik wyposażony jest w ławę skrętną i przyczepę dwuosiową.
Drzewa i w tym przypadku można obalać na ciągnik lub je donosić. Na specjalnych wspornikach przyczepy drzewa mogą być okrzesywane i skracane, a następnie zrywane do drogi wywozowej.

W obu technologiach z użyciem „żelaznego konia” dalsza obróbka zerwanych drzew może odbywać się na składnicy leśnej lub centralnej.

Charakterystyczne jest to, że przy stosowaniu systemu FTS (system całego drzewa) i STS (system drzewa w odcinkach) czas trwania procesu pozyskania, jego pracochłonność i koszty ulegają znacznej redukcji dzięki:
• Praktycznie całkowitemu wyeliminowaniu składowania międzyoperacyjnego
• Ograniczenie liczby pracochłonnych operacji przy pniu
• Ograniczeniu liczby operacji pomiarowo-kontrolnych do jednej (wykonywanej zwykle elektronicznie na składnicy)

Pozyskanie w cięciach pielęgnacyjnych za pomocą maszyn z głowicami zamocowanymi sztywno na nośniku jest mniej korzystne.
Ściecie drzewa wymaga podjechania maszyną do każdego drzewa i często wywiezienia go (zerwania) w odcinkach, kłodach lub w całości do drogi wywozowej.
Liczba przejazdów po szlaku będzie się równała podwójnej liczbie drzew. Szkodliwość tych przejazdów dla środowiska może być zmniejszona, jeżeli okrzesywanie odbywa się na szlaku, a więc maszyna będzie wówczas przejeżdżała po „kobiercu” z gałęzi.
Maszyny tego typu są zwykle wąskie, a więc szlaki umożliwiające pozyskanie nimi będą się różniły od szlaków przy pozyskaniu ręczno-maszynowym. Gęstość szlaków musi być jednak duża, ich odległość będzie wynosiła około 3-4 m.


W d-st. świerkowych i jodłowych pozyskuje się głównie drewno dla przemysłu celulozowo-papierniczego (drewno białe).
Niezmiernie ważny jest tu okres wykonywania cięć: wykluczony jest okres wiosennego pędzenia soków. Wykonanie cięć w tym czasie może doprowadzić do znacznego uszkodzenia d-st.
Najczęściej drewno to wyrabia się bezpośrednio w lesie w postaci 1 m stosów i dowozi bezpośrednio lub przez składnicę manipulacyjno-spedycyjną do fabryki.
Ścięte drzewa są okrzesywane i cięte na wałki przy pniu, a następnie wałki są wynoszone lub podwożone do drogi wywozowej, tu układane w stosy i odbierane.
Małą ilość drewna można przeznaczyć w postaci dłużyc na rynek lokalny lub na drewno kopalniakowe (S1).


Pozyskanie maszynowe w trzebieżach d-st. liściastych dotychczas ma ograniczone znaczenie i nie wyszło jeszcze poza sferę prób.