„Evangelium Vitae” Jana Pawła II – encyklika o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego

„EVANGELIUM VITAE” Jana Pawła II – encyklika o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego.

Papież Jan Paweł II był niestrudzonym orędownikiem świętości życia. Obrona godności człowieka, fundamentalnych praw osoby ludzkiej, w tym prawa do życia od chwili poczęcia, aż do naturalnej śmierci, głoszenie chrześcijańskiej wizji człowieka, to główne cele jego pontyfikatu.
W encyklice „Evangelium vitae” papież stwierdza że życie ludzkie jest dziś narażone na niespotykane w historii niebezpieczeństwa a zagrożenia życia są nawet przez ludzi zaprogramowane w sposób naukowy i systematyczny. Świat współczesny stoi w rzeczywistości wobec obiektywnego spisku przeciw życiu. Różne instytucje międzynarodowe, koncerny przemysłowe a nawet rządy poszczególnych państw zajmują się programowaniem i planowaniem prawdziwych kampanii na rzecz upowszechnienia antykoncepcji, sterylizacji, aborcji i eutanazji. Ojciec Święty podkreśla, że również środki społecznego przekazu biorą udział w tym spisku przeciw życiu, ponieważ utwierdzają w opinii publicznej przekonanie, że stosowanie antykoncepcji, sterylizacji, aborcji, a nawet eutanazji jest przejawem postępu i zdobyczą wolności. Natomiast postawę bezwarunkowej obrony życia ukazują one jako wrogą wolności i postępowi.
Jan Paweł II stwierdza, że działania takie są propagowaniem i szerzeniem kultury śmierci, ponieważ mnożące się zamachy na życie, oraz powszechne ich usprawiedliwianie są jawnym zaprzeczeniem szacunku dla życia i stanowią radykalne zagrożenie dla całej kultury praw człowieka. Zagrożenie to może ostatecznie podważyć sam sens demokratycznego współistnienia.
Przesłanie obrony życia i budowania cywilizacji miłości, które jest zawarte w encyklice „Evangelium vitae” papież kieruje do wszystkich ludzi a szczególnie do chrześcijan, ponieważ prawda o świętości i nienaruszalności życia ludzkiego wynika z Objawienia Bożego.
Wnioski, które nasuwają się na podstawie analizy encykliki są następujące: życie każdego człowieka jest święte, ponieważ pochodzi od Boga. Cały wszechświat, w tym również człowieka stworzył Pan Bóg. Życie, które człowiek otrzymał od Boga, jest inne i odrębne od życia wszelkich innych stworzeń żyjących, ponieważ Bóg stworzył człowieka na swój obraz i podobieństwo. Człowiek został obdarzony jemu tylko właściwymi władzami duchowymi, takimi jak: rozum, rozeznanie dobra i zła, wolna wola, zdolność do miłości i poznania prawdy, wolność. Bóg obdarzył człowieka również duszą nieśmiertelną w chwili jego stworzenia.
Człowiek jest całością duszy i ciała. Jest też odpowiedzialny za swoje czyny. Dzięki duszy nieśmiertelnej człowiek jest obrazem Boga, znakiem Jego obecności i śladem Jego Chwały. Ojciec Święty podkreśla, że przez fakt, iż człowiek jest obrazem Boga, został on przez Stwórcę obdarzony najwyższą godnością i jest w świecie objawieniem Boga. Życie ofiarowane przez Boga człowiekowi jest darem, dzięki któremu Bóg udziela coś z siebie stworzeniu. Dlatego życie człowieka zawsze jest wielkim dobrem. Człowiek stworzony przez Boga jest dzieckiem Bożym, dlatego pod żadnym pozorem nie może być zniewolony przez swoich bliźnich lub traktowany jak rzecz, bez szacunku należnego każdej osobie ludzkiej.
Życie ludzkie należy wyłącznie do Boga; kto podnosi rękę na życie człowieka, podnosi niejako rękę na samego Boga. Darem pierwszych ludzi stworzonych była nieśmiertelność, którą jednak utracili przez nieposłuszeństwo Bogu. Przez zawiść diabła i grzech pierwszych rodziców śmierć weszła na świat, nastąpiło również zakłócenie harmonii w świecie, które udzieliło się całej naturze żywej i martwej. Gniew i pożądliwość są skutkami grzechu pierworodnego; człowiek stał się nieprzyjacielem swego bliźniego. Bóg jednak nie może pozwolić, aby jakakolwiek zbrodnia pozostała bezkarna, ponieważ jak czytamy w Piśmie Świętym, krew zabitego woła do Niego z ziemi, na której została przelana i domaga się, aby wymierzył sprawiedliwość. Dlatego dobrowolne zabójstwo człowieka, którym jest również dziecko od chwili poczęcia, jest wielkim grzechem, wołającym o pomstę do nieba. Odebranie życia dziecku nie narodzonemu, lub każdemu człowiekowi niewinnemu, jest przeciwieństwem miłości i odwróceniem się od Boga. Czyn taki jest zbrodnią.
W bliźnim – mężczyźnie czy kobiecie oraz dziecku, także nienarodzonym powinniśmy dostrzec odbicie samego Boga, ostatecznego celu i zaspokojenia każdego człowieka. Bóg jest jedynym Panem życia i człowiek nie może nim rozporządzać. Każdy człowiek, który przyczynił się do zniszczenia życia niewinnej istoty ludzkiej, odpowie za ten czyn przed Bogiem. Przykazania Boże nakazują miłować każdego bliźniego, również nieprzyjaciół i zakazują zabójstwa. Pismo Święte ukazuje człowiekowi przykazanie: „Nie będziesz zabijał”, jako nakaz Boży. Dlatego życie ludzkie ma charakter święty i nienaruszalny, w którym odzwierciedla się nienaruszalność samego Stwórcy. Szatan zaś, który jest zabójcą od początku, kłamcą i ojcem kłamstwa, zwodzi człowieka oraz prowadzi go do grzechu i śmierci, które ukazuje jako cel i owoc życia.
Jezus pouczył ludzi, że podstawą miłości Boga, pokoju na ziemi, szczęścia i zapewnienia sobie życia wiecznego jest wzajemna miłość między ludźmi i dobre uczynki. Każdy z ludzi, jako dziecko Boże jest przez Boga powołany do życia wiecznego. Nasze życie na ziemi jest tylko etapem przejściowym do życia, które się nigdy nie kończy. Dlatego powinniśmy żyć tak, abyśmy sami, a za naszym przykładem również inni, stali się świętymi i zasłużyli na życie z Bogiem w niebie, w wiecznej szczęśliwości. Natomiast umyślne i zuchwałe sprzeciwianie się Bogu, trwanie w nie pokucie i brak nawrócenia się, naraża każdego człowieka na karę piekła, które jest odrzuceniem sprzed oblicza Bożego na zawsze.
Człowiek ma wielką wartość w oczach Boga. Świadczy o tym Krew Chrystusa, którą przelał na krzyżu na przebłaganie za nasze grzechy i dla naszego zbawienia. Krew Chrystusa objawia, jak wielka jest miłość Boga do ludzi, jak cenny jest człowiek w oczach Boga i jak ogromna jest wartość jego życia, każdego życia – również dziecka poczętego, jeszcze nie narodzonego. Krew Syna Bożego nie została przelana na próżno. Jest ona najmocniejszym znakiem nadziei, a wręcz fundamentem absolutnej pewności co do tego, że zgodnie z Bożym zamysłem życie zwycięży, a śmierć zostanie pokonana na zawsze. Nastąpi to wówczas, kiedy Chrystus przy końcu świata przyjdzie na ziemię powtórnie, sądzić wszystkich ludzi.
Pan Jezus nakazuje nam czuwać nad życiem każdego człowieka, również dziecka nie narodzonego i służyć życiu, szczególnie w sytuacjach gdy życie jest słabe, bezbronne lub zagrożone. Chrystus pragnie, abyśmy Go kochali w każdym człowieku, a zwłaszcza w tych bliźnich, których dotknęło wszelkiego rodzaju cierpienie, ponieważ to, co czynimy jednemu z nich, czynimy samemu Chrystusowi. Pan Jezus powiedział również, że kto przyjmuje z miłością dziecko, przyjmuje w tym dziecku Jego samego.
Małżonkowie przekazujący życie dziecku, są współpracownikami Boga, który obdarzając je duszą nieśmiertelną w chwili poczęcia, przekazuje Swój obraz nowej istocie. Dlatego każde poczęte dziecko jest również dzieckiem Boga, które On obdarza nieskończoną miłością. Zamach na zdrowie lub życie dziecka poczętego, jest zamachem na samego Boga, jest wielkim grzechem i krzywdą wyrządzoną Chrystusowi, który nas o tym pouczył. Z daru naszego życia na ziemi zostaniemy przez Chrystusa osądzeni na podstawie uczynków miłosierdzia, jakie wyświadczyliśmy naszym bliźnim, a poprzez nie – Chrystusowi.
Jezus Chrystus stał się dla nas wzorem prawdziwej miłości bliźniego. Pan Jezus pragnie, żebyśmy kochali wszystkich ludzi, także dzieci nie narodzone, tak jak On nas umiłował. Po tym wszyscy poznają, że naprawdę jesteśmy Jego uczniami. Człowiek nie jest absolutnym władcą i samowolnym sędzią rzeczy, a tym bardziej życia własnego lub cudzego. Z tego, co człowiek uczynił z życiem własnym, lub bliźniego – będzie musiał rozliczyć się przed Bogiem.
Każda kobieta powinna przyjąć i chronić rodzące się w niej życie na wzór Maryi, która z radością przyjęła poczęte w niej dziecko, jako dar Boga. Odrzucenie życia dziecka poczętego, jest w istocie odrzuceniem Chrystusa i Przykazań Bożych.
Dziecko nie narodzone jest często osobą krzywdzoną, prześladowaną, zabijaną. Dlatego działalność i troska Kościoła w całym świecie ma na celu przywrócenie każdemu dziecku poczętemu, w pełni praw należnych osobie ludzkiej, wśród nich nienaruszalne prawo każdej niewinnej istoty do życia. Kościół zawsze potępiał zabójstwo człowieka niewinnego, również dziecka nie narodzonego jako zbrodnię i grzech, ponieważ jest to akt nieposłuszeństwa wobec Boga i Jego Przykazań, nakazujących miłować bliźniego i zakazujących zabójstwa. Kto powoduje przerwanie ciąży, po zaistnieniu skutku, podlega ekskomunice wiążącej mocą samego prawa, to znaczy przez sam fakt popełnienia przestępstwa. Ekskomunika obejmuje również wszystkich współsprawców, którzy wiedzą, jaką karą jest obłożony ten czyn przestępczy. Kościół za pomocą takiej surowej kary wskazuje, że aborcja jest jednym z najcięższych i najbardziej niebezpiecznych przestępstw.
Papież Jan Paweł II w „Evangelium vitae” stwierdza, że od chwili zapłodnienia komórki jajowej rozpoczyna się życie, które nie jest życiem ojca ani matki, ale nowej ludzkiej istoty, która rozwija się samoistnie. Osiągnięcia współczesnej nauki w pełni potwierdzają słuszność nauczania Kościoła.
Ojciec Święty potępia również antykoncepcję, ponieważ przyczynia się ona do rozpowszechniania się wśród ludzi mentalności przeciwnej poczęciu i umacnia mentalność proaborcyjną. Antykoncepcja sprzyja też szerzeniu się grzechu nieczystości, a przecież małżonkowie powołani są do miłości, wierności, uczciwości małżeńskiej, oraz do zrodzenia i przyjęcia dzieci, którymi ich Bóg obdarzy.
Także różne techniki sztucznej reprodukcji człowieka, które wydają się służyć życiu, w rzeczywistości stwarzają możliwości nowych zamachów na życie. Są one nie do przyjęcia z punktu widzenia moralnego, ponieważ oddzielają prokreację od prawdziwie ludzkiego kontekstu aktu małżeńskiego. Poza tym wiele embrionów ginie w poszczególnych fazach tych procesów. Papież przestrzega również przed wszelkimi zabiegami i eksperymentami zbrodniczymi, oraz takimi, które chociaż zmierzają do celów z natury swojej godziwych, prowadzą nieuchronnie do zabicia embrionów.
Również badania prenatalne podejmowane winny być wyłącznie w celu ratowania zdrowia lub życia dziecka nie narodzonego. Badania te nie mogą być wykorzystywane do zaproponowania i wykonywania przerywania ciąży. Każde bez wyjątku dziecko poczęte ma nienaruszalne prawo do życia. Jeżeli zostało ono poczęte w wyniku czynu zabronionego, np. gwałtu, lub jest chore, czy upośledzone, wymaga tym bardziej przyjęcia z miłością, troski i opieki, również medycznej. Dziecko nie może zostać pozbawione życia w żadnym przypadku, nawet w sytuacji, gdyby lekarz orzekł, że jego rozwój stanowi lub może stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia jego matki. Niedopuszczalna jest również aborcja w przypadku, gdyby kobieta stwierdziła, że jej status materialny nie pozwoliłby jej na utrzymanie i wychowanie dziecka po urodzeniu.
Jan Paweł II w encyklice „Evangelium vitae” ukazuje wielką rolę rodziny w umacnianiu głębokiej wiary, miłości, poczucia bezpieczeństwa i kształtowaniu postaw bezwarunkowego przyjęcia życia każdego dziecka oraz pomocy bliźniemu. Papież bardzo mocno podkreśla znaczenie wiary w życiu każdego człowieka, ponieważ tracąc wrażliwość na Boga, traci się także wrażliwość na człowieka, jego godność i życie. Często przez brak, lub utratę wiary, człowiek skłonny jest uznawać jedynie fizyczny, materialny wymiar natury ludzkiej i traktować drugiego człowieka nie jako dziecko Boże, lecz jako rzecz, którą można rozporządzać. W konsekwencji, również życie uważa on za rzecz, którą można dowolnie rozporządzać i manipulować.
Jednym ze skutków legalizacji aborcji jest rozszerzanie się kultury śmierci. Papież wskazuje na fakt, że tam gdzie prawo zezwala na zabijanie dzieci nie narodzonych, zaczyna się kształtować również opinię sprzyjającą wprowadzeniu eutanazji. Eutanazja zaś stwarza zagrożenie dla ludzi chorych, starych i młodych, grozi również dzieciobójstwem i wieloma innymi konsekwencjami. Społeczeństwo najczęściej nie zdaje sobie sprawy z wszystkich zagrożeń życia, jakie niesie z sobą aborcja i eutanazja.
Jan Paweł II w „Evangelium vitae” ostrzega, że rozszerzanie się kultury śmierci grozi upadkiem demokracji, odrodzeniem się totalitaryzmów lub anarchii i stanowi realne zagrożenie dla pokoju. Wskazywali na to również inni papieże, oraz Sobór Watykański II. Aborcja stanowi także zagrożenie dla zdrowia i życia kobiety oraz trwałości i miłości w małżeństwie i rodzinie. Aborcja niszczy również moralność w społeczeństwie, które zaczyna uznawać, że to co jest prawnie dozwolone, nie jest złem moralnym. Podważa ona również wiarę ludzi w świętość i nienaruszalność życia ludzkiego oraz godność osoby ludzkiej, jako dziecka Bożego, powołanie człowieka do świętości i życia wiecznego.
Dlatego Ojciec Święty nawołuje do tworzenia i umacniania cywilizacji miłości i kultury życia. Wszyscy powinni głosić Ewangelię życia nie tylko słowem, lecz przede wszystkim przez czynienie dobra i okazywanie miłości wszystkim bliźnim, szczególnie najbardziej potrzebującym. Trzeba zdecydowanie bronić życia dzieci nie narodzonych, jak również życia każdego człowieka, które jest zagrożone. Jan Paweł II wskazuje również konkretne czyny i kierunki działalności umacniającej miłość i solidarność wśród ludzi, oraz osiągnięcia, które budzą nadzieję, że jednak ostatecznie zwycięży cywilizacja miłości. Papież podkreśla, że szczególnie potrzebna jest wielka modlitwa za życie, przenikająca cały świat, a także post w tej intencji. Konieczna jest również ekumeniczna współpraca z braćmi z innych Kościołów i Wspólnot kościelnych, z wyznawcami innych religii i z wszystkimi ludźmi dobrej woli.
W świetle nauczania Jana Pawła II, Urzędu Nauczycielskiego Kościoła i Tradycji, oraz faktów naukowych, widoczna jest wielka niegodziwość prawo-dawstwa, które zezwala na zabijanie dzieci nie narodzonych. Prawo stanowione w państwie powinno być zgodne z Bożym prawem moralnym. Legalizacja aborcji lub eutanazji natomiast jest sprzeczna z nauczaniem Kościoła. Ojciec Święty Jan Paweł II powiedział, że naród, który zabija własne dzieci, jest narodem bez przyszłości.
Tworzenie nowej kultury życia i budowanie cywilizacji miłości, do których nawołuje papież i cały Kościół Święty, jest jedyną drogą i perspektywą dla społeczeństwa ludzkiego, które fascynując się zdobyczami nauki i techniki, zapomina często o Bogu, o miłości bliźniego i o tym, że współczesne wynalazki grożą wręcz zniszczeniem życia człowieka na ziemi.